Tạo sinh kế bền vững từ dự án “Ngân hàng bò”

Món quà sinh kế “đặc biệt”

“Ngân hàng bò” là một mô hình đặc biệt, không chỉ ở hiệu quả thiết thực do dự án mang lại mà còn ở cách tư duy và phát triển dự án. Bắt đầu từ con số không, lãnh đạo Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã trực tiếp tham gia vận động nguồn lực, kêu gọi sự ủng hộ từ các Bộ, ban, ngành Trung ương, các Hội quốc gia, các Đại sứ quán, các tổ chức phi chính phủ, các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân người Việt Nam ở nước ngoài... để có được nguồn lực hỗ trợ mua bò sinh sản cho các địa phương nghèo.

Theo đó, hộ nghèo sau khi được cấp phát bò giống sẽ nuôi đến khi sinh sản, nếu sinh ra bê cái thì hộ hưởng lợi đó sẽ chăm sóc bê con thêm 6 tháng tuổi, sau đó sẽ chuyển bê con cho hộ nghèo khác để nuôi. Trường hợp là bê đực, Hội Chữ thập đỏ cấp huyện bán con bê đó; tiền bán 2 con bê đực sẽ dùng để mua 1 bê cái và trao cho hộ nghèo khác trong xã để nuôi. Sau khi đã trao lứa bê đầu tiên, hộ hưởng lợi có quyền sở hữu hoàn toàn con bò cái giống. Như vậy theo quy trình như trên, số lượng bò giống của “Ngân hàng bò” sẽ ngày một gia tăng và càng có nhiều hộ nghèo khác được trợ giúp về giống để phát triển chăn nuôi, góp phần nâng cao thu nhập, từng bước xóa đói giảm nghèo bền vững.

Theo đó, các cấp Hội tại 62 tỉnh, thành trên cả nước đã nhanh chóng triển khai dự án từ việc lựa chọn hộ hưởng lợi, ghi chép, theo dõi những con bò từ lúc được trao cho đến lúc chuyển bê con đi hộ nghèo khác. Các cán bộ Chữ thập đỏ địa phương còn là những thầy thuốc thú ý chuyên nghiệp khi cùng đồng hành với những người nghèo trong việc chăm sóc, sinh sản cho tới khi họ đã có kinh nghiệm và có thể tự làm chủ tài sản của mình.

Sau 13 năm triển khai, Dự án "Ngân hàng bò” đã đến với người nghèo, đặc biệt là bà con vùng dân tộc thiểu số trong cả nước và cho thấy kết quả tích cực.

Từ 1.400 con bò được cấp cho 1.400 hộ hưởng lợi tại 14 huyện nghèo năm 2010, đến năm 2020, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã vận động trao tặng 39.675 con bò với giá trị bình quân 11,5 triệu đồng/con bò cho 39.675 hộ hưởng lợi tại 62 tỉnh, thành (trong đó có 62 huyện nghèo, 452 xã biên giới), trị giá trên 456 tỷ đồng, trong đó, Trung ương Hội vận động hỗ trợ 9.871 con bò cho 9.871 hộ hưởng lợi tại 44 tỉnh, trị giá trên 91 tỷ đồng, chiếm 24% tổng số bò được cấp trong toàn hệ thống Hội. Số hộ thoát nghèo từ Chương trình/tổng số hộ được hỗ trợ là 13.748 hộ, đạt 40% trên tổng số hộ được hưởng lợi. Chương trình đã giúp cho các hộ nghèo, cận nghèo có cơ hội thoát nghèo, phát triển sản xuất, bám đất, giữ vững biên cương của Tổ quốc, góp phần quan trọng trong xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.

Trong quá trình triển khai dự án tại các tỉnh thành, nhiều hình thức chuyển đổi từ nuôi bò/trâu sang nuôi dê, gà, lợn, thả cá… được áp dụng để phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội, thổ nhưỡng, khí hậu của từng địa phương và điều kiện phát triển sinh kế của từng đối tượng hưởng lợi. Với mục tiêu cuối cùng là giúp cho đối tượng hưởng lợi xây dựng được mô hình phát triển sinh kế hộ gia đình bền vững.

Tiếp tục triển khai Dự án “Ngân hàng bò” tại các địa phương

Dự án "Ngân hàng bò" là một Chương trình vận động nội lực với quy mô lớn của Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam được triển khai trên địa bàn rộng (chủ yếu là vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới), đối tượng hưởng lợi nhiều, mang lại ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Kết quả của dự án đã được Đảng, Nhà nước và xã hội ghi nhận, đánh giá cao.

Đây là một chương trình lớn nhất của Hội Chữ thập đỏ từ trước đến nay, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, đối tượng hưởng lợi nhiều, thu hút sự quan tâm của các tầng lớp nhân dân trong xã hội, được các tổ chức quốc tế và các Hội quốc gia trên thế giới ghi nhận, đánh giá cao. Có thể coi đây là một chương trình hiệu quả nhằm hưởng ứng Mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030 của Liên Hợp Quốc.

Từ những thành công của Dự án “Ngân hàng bò”, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam cũng vinh dự được nhận giải thưởng về sáng kiến gây quỹ năm 2014 do mạng lưới xây dựng quỹ khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Hiệp hội trao tặng.

Hiện nay, Dự án “Ngân hàng bò” của Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã chuyển sang giai đoạn mới, với hình thức triển khai linh hoạt, sáng tạo phù hợp với xu thế và mong muốn của người hưởng lợi. Nhưng giá trị sinh kế mà dự án mang lại đã góp phần củng cố, tăng cường lòng tin của dân với Đảng, nâng cao năng lực và hình ảnh của Hội Chữ thập đỏ góp phần vào sự nghiệp xóa đói, giảm nghèo.

Để tiếp tục phát huy hiệu quả từ Dự án, thời gian tới, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam tích cực vận động, kêu gọi sự chung tay giúp sức của cả cộng đồng để có thêm nguồn kinh phí hỗ trợ bò giống cho hộ nghèo. Đồng thời, tập trung chỉ đạo Hội Chữ thập đỏ các địa phương làm tốt công tác kiểm tra, giám sát sự sinh trưởng, phát triển của đàn bò để kịp thời luân chuyển bò giống cho hộ nghèo khác chăn nuôi. Từ đó, tạo cơ hội giúp các hộ có hoàn cảnh khó khăn vươn lên phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bền vững.