Chuyên đề Dân tộc thiểu số và Miền núi Báo Tài nguyên & Môi trường trân trọng trích đăng một phần quan trọng cuộc phỏng vấn này.
■ Phóng viên: Xin Bộ trưởng, Chủ nhiệm cho biết những thành tựu nổi bật về công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc, nhằm tạo sự đổi thay trong đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Giàng Seo Phử:
Trong nhiệm kỳ qua, thông qua hệ thống chính sách dân tộc, với sự ưu tiên nguồn lực đầu tư từ ngân sách Trung ương, ngân sách các địa phương; sự ủng hộ, tài trợ của các tổ chức quốc tế...; cùng sự nỗ lực cố gắng vươn lên của đồng bào các dân tộc đã góp phần làm thay đổi quan trọng bộ mặt vùng dân tộc và miền núi. Đời sống vật chất và tinh thần đồng bào các dân tộc được nâng cao. Kết cấu hạ tầng vùng dân tộc và miền núi được cải thiện rõ rệt, 98,6% xã có đường ô tô đến trung tâm xã; 99,8% số xã và 95,5% số thôn có lưới quốc gia điện. Tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc và miền núi giảm bình quân 3-4%; trong đó, tỷ lệ hộ nghèo năm 2014 ở vùng Đông Bắc ước giảm 3,0 %, Tây Bắc giảm 3,5%, Bắc Trung Bộ giảm 2,7%, Tây Nguyên giảm 2,7%, Đông Nam Bộ giảm 2,1%, Tây Nam Bộ giảm 2,4%.
Công tác giáo dục có nhiều tiến bộ: 100% số xã đạt chuẩn phổ cập tiểu học; nhiều nơi đã đạt chuẩn phổ cập trung học cơ sở. Mạng lưới y tế phát triển, hiện có 99,39% xã có trạm y tế; 77,8% xã đạt chuẩn quốc gia về y tế. Đồng bào được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản; đồng bào nghèo được khám chữa bệnh miễn phí và chính sách bảo hiểm y tế được thực hiện đúng quy định. Các dịch bệnh như sốt rét, bướu cổ cơ bản được khống chế.
Giá trị văn hóa vùng dân tộc tiếp tục được bảo tồn và phát huy; Hệ thống chính trị vùng dân tộc và miền núi thường xuyên được xây dựng, củng cố và ngày càng phát triển, nhất là hệ thống chính trị cơ sở. Tình hình chính trị, trật tự xã hội vùng dân tộc và miền núi cơ bản được ổn định, quốc phòng - an ninh được giữ vững.
■ Phóng viên: Hiện nay, vùng dân tộc và miền núi vẫn là vùng hết sức khó khăn, công tác dân tộc trong giai đoạn tới được thực hiện thế nào, thưa Bộ trưởng, Chủ nhiệm?
Bộ truởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Giàng Seo Phử:
Để phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo bền vững vùng dân tộc và miền núi, góp phần khắc phục những khó khăn; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào các dân tộc, nhằm thực hiện chính sách dân tộc nhất quán của Đảng: “Các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển”, trong thời gian tới, tiếp tục đổi mới toàn diện, nâng cao hiệu quả công tác dân tộc.
Tiếp tục nâng cao nhận thức và quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị. Từng bước giảm dần chính sách hỗ trợ trực tiếp chuyển sang chính sách đầu tư cho cộng đồng.
Thành lập Học viện dân tộc, phát triển nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi; chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, nhất là cán bộ người dân tộc thiểu số; phát huy vai trò của người có uy tín trong xây dựng và củng cố hệ thống chính trị cơ sở vùng dân tộc và miền núi.
Kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với đảm bảo an ninh - quốc phòng vùng dân tộc và miền núi; cảnh giác và ngăn chặn những âm mưu lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo của các thế lực phản động lôi kéo, kích động đồng bào gây rối trật tự an toàn xã hội, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc. Tăng cường và củng cố hệ thống chính trị vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
Tập trung ưu tiên các lĩnh vực: Phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, đào tạo nghề và phát triển nguồn nhân lực, chuyển giao khoa học công nghệ, hỗ trợ tín dụng, phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông, lâm nghiệp, khuyến khích thu hút đầu tư vào vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Đổi mới phương thức tổ chức thực hiện chính sách thông qua kết nối các chính sách hiện hành trong một số dự án, mô hình phù hợp với từng vùng, miền, phạm vi quy mô thôn, bản, nhóm hộ, bảo đảm thiết thực và hiệu quả.
■ Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!