Ban hành nhiều kết luận thanh tra
Tháng 8/2017, Sở TN&MT Đắk Nông đã công bố Kết luận thanh tra số 1340 về việc quản lý, sử dụng đất đối với 5 doanh nghiệp được Nhà nước giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án tại huyện Cư Jút. Trong số này, Sở TN&MT chỉ ra sai phạm trong quá trình sử dụng đất của 3 doanh nghiệp, gồm: Công ty CP Vật liệu xây dựng Đắk Nông; Công ty CP Đức Lộc; Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Tân Phát (đều ở xã Trúc Sơn).
Trong đó, Công ty CP Đức Lộc và Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Tân Phát thuê đất từ đầu những năm 2000 của tỉnh Đắk Lắk cũ (từ 1/1/2004 tách ra thuộc tỉnh Đắk Nông) và đã triển khai nhiều hạng mục tại dự án. Tuy vậy, 2 doanh nghiệp này đã không hoạt động gần 10 năm nay. Các đơn vị này không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước và cũng không hợp tác làm việc với Thanh tra Sở TN&MT Đắk Nông.
Riêng đối với Công ty CP Vật liệu xây dựng Đắk Nông, Thanh tra Sở TN&MT xác định có 3.000m2 trong diện tích đất đã được UBND tỉnh Đắk Nông cho thuê để xây dựng trụ sở làm việc, Công ty này không sử dụng mà dự kiến xin chủ trương xây dựng nhà ở cho người lao động.
Trong Kết luận thanh tra tháng 8/2017, Sở TN&MT Đắk Nông đã yêu cầu trong thời hạn 15 ngày, doanh nghiệp này phải có văn bản xin gia hạn sử dụng đất nếu không sẽ tham mưu UBND tỉnh Đắk Nông thu hồi nhưng hết thời hạn trên, Sở TN&MT không nhận được văn bản xin gia hạn của công ty.
Đến cuối tháng 6/2018, gần 1 năm sau khi ban hành Kết luận thanh tra, Sở TN&MT mới có văn bản kiến nghị UBND tỉnh Đắk Nông thu hồi 1.500m2 của Công ty này do không chấp hành kết luận thanh tra và tự ý chuyển nhượng đất cho người dân. Ngày 10/10/2018, UBND tỉnh Đắk Nông đã có quyết định thu hồi 1.886,5m2 đất của doanh nghiệp này.
Theo một lãnh đạo Sở TN&MT Đắk Nông, khó khăn nhất đối với công tác thanh tra chuyên ngành là việc chưa có chế tài xử lý đối với các đơn vị, tổ chức bất hợp tác với cơ quan chức năng. Qua thanh tra, Sở TN&MT nhận thấy chưa đủ cơ sở để thu hồi đất của 2 doanh nghiệp trên theo Điều 64 và Điều 65, Luật Đất đai năm 2013 vì vướng Luật Đầu tư. Do đó, Sở TN&MT đã tham mưu UBND tỉnh Đắk Nông giao Sở KH&ĐT xác minh, làm rõ và xử lý các sai phạm (nếu có) theo Luật Đầu tư để có cơ sở xử lý sai phạm trong lĩnh vực đất đai của 2 công ty này nhưng tới nay, sự việc vẫn chưa được giải quyết.
Chú trọng trong công tác hậu kiểm
Việc phát hiện và đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử lý các thiếu sót, sai phạm trong quá trình quản lý, sử dụng đất đai của các đơn vị, tổ chức, cá nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất giúp cho công tác quản lý Nhà nước của các địa phương đạt hiệu quả tốt hơn. Tuy vậy, việc chưa chú trọng công tác xử lý sau thanh tra lại trở thành một rào cản và ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phát triển cũng như kêu gọi đầu tư của địa phương.
Theo một lãnh đạo UBND huyện Cư Jút, 2 khu đất của Công ty CP Đức Lộc và Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Tân Phát thuê có tổng diện tích gần 15ha, nằm dọc quốc lộ 14, đoạn qua trung tâm xã Trúc Sơn. Việc các doanh nghiệp này bỏ hoang khu đất có giá trị nhiều năm gây lãng phí tài nguyên đất. Nếu được UBND tỉnh Đắk Nông thu hồi, bàn giao cho địa phương, huyện Cư Jút sẽ có điều kiện thuận lợi trong quá trình kêu gọi các doanh nghiệp có tiềm lực đến đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Liên quan đến vấn đề này, đại diện lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông cho biết, tại các cuộc kiểm tra công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo ở nhiều địa phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Cao Huy luôn nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc theo dõi, xử lý sau thanh tra. Bởi vì, kết quả theo dõi, đôn đốc, kiểm tra sau thanh tra có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quyết định hiệu lực của hoạt động thanh tra. Tuy vậy, qua một số trường hợp nêu trên, có thể thấy các hoạt động sau thanh tra còn những hạn chế.
Do đó, thời gian tới, cơ quan thanh tra của tỉnh cần tăng cường sự phối hợp với chính quyền địa phương, đẩy mạnh công khai, minh bạch kết luận, quyết định xử lý về thanh tra và thiết lập một cơ chế theo dõi, đôn đốc, kiếm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý sau thanh tra…
