Yên Lạc (Vĩnh Phúc): "Loay hoay" bài toán xử lý rác thải

Ông Nguyễn Thái Dũng – Phó Chủ tịch UBND thị trấn Yên Lạc cho biết: Năm 2010, thị trấn Yên Lạc đầu tư xây dựng 4 trạm xử lý rác thảo ở 4 thôn (Đoài, Trung, Đông, Tiên) với công nghệ chế biến ra phân vi sinh với số vốn khoảng 500 triệu đồng/trạm. Tuy nhiên, sau khi đi vào sử dụng trạm xử lý rác thải hoạt động không hiệu quả, phân vi sinh sản xuất không phân phối được. Hiện nay, các trạm đó trở thành điểm tập kết rác thải.

Rác thải đổ tràn lan ra bờ ruộng của người dân

Ông Nguyễn Văn T, người dân thôn Đoài cho biết: Mấy người đi thu gom rác vô tư đổ rác bừa bãi ra ngoài tràn cả vào ruộng . Sau mỗi lần đổ rác thải thu gọm, họ dùng máy dồn rác chất đống lại để đốt khói bay nghi ngút gây mùi khó chịu, không khí ngột ngạt, nguồn nước sinh hoạt hàng ngày của bà con cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng…

Một người dân thôn Đoài nhà cách bãi rác chưa đây 100m bức xúc: Từ ngày có bãi rác, cuộc sống của gia đình chúng tôi dường như bị đảo lộn hoàn toàn. Mỗi khi đốt rác, dân xung quanh phải đóng cửa nhưng khói vẫn len lỏi theo các khe hở lùa vào nhà gây mùi hôi thối nồng nặc. Mặc dù bà con đã nhiều lần làm đơn kiến nghị lên chính quyền địa phương nhưng không có phản hồi.

Trạm xử lý rác ở thôn Đông, thị trấn Yên Lạc (huyện Yên Lạc) được Sở TN&MT đầu tư lò đốt rác theo công nghệ Thái Lan

Trao đổi với nhóm phóng viên Báo điện tử TN&MT, bà Vũ Thị Kim Hồng – Chánh Văn phòng UBND huyện Yên Lạc cho biết, để triển khai trạm xử lý rác thải chế biến ra phân vi sinh, người dân phải tự phân loại rác hữu cơ và vô cơ từ hộ gia đình; sau đó xe đến vận chuyển đến trạm xử lý và sản xuất phân vi sinh, loại nào không sản xuất được phân vi sinh sẽ mang đi chôn lấp. Việc vận hành trạm xử lý rác thải bằng công nghệ này gặp nhiều khó khăn do người dân không có thói quen phân loại rác cũng như sử dụng phân vi sinh; lâu dần trạm không thể hoạt động được.

Sau “thất bại” của 4 trạm xử lý rác thải chế biến thành phân vi sinh, để kịp thời khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt đang ngày càng gia tăng, thị trấn Yên Lạc tiếp tục được “cấp trên” đầu tư cho một lò đốt rác bằng công nghệ Thái Lan, trong niềm vui mừng và hy vọng của người dân nơi đây.

Ông Nguyễn Thái Dũng - Phó Chủ tịch thị trấn Yên Lạc, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc

Ông Hoàng Thành Nam – Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Yên Lạc cho biết:  Năm 2014, Sở TN&MT và Sở KH&CN tỉnh Vĩnh Phúc đã nghiên cứu và đầu tư thí điểm lò đốt rác thải theo công nghệ Thái Lan trên toàn tỉnh. Trong đó, huyện Yên Lạc được xây dựng 9 điểm và thị trấn Yên Lạc có 1 lò đã được lắp đặt và vận hành ở thôn Đông với vốn đầu tư trên 2 tỷ đồng.  

Tuy nhiên, đầu năm 2016, sau khi được xây dựng lắp đặt hoàn chỉnh, lò đốt rác bằng công nghệ Thái Lan của thị trấn Yên Lạc lại  hoạt động  “lúc có lúc không” do vấn đề thiếu kinh phí. Được biết, hàng năm tỉnh Vĩnh Phúc hỗ trợ cho mỗi xã, thị trấn trên toàn tỉnh 200 triệu đồng/năm cho công tác bảo vệ môi trường; trong đó bao gồm cả thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải.

Lò đốt rác hơn 2 tỷ đồng theo công nghệ Thái Lan nhưng hoạt động không thường xuyên do thiếu kinh phí

Trước đây, công tác xử lý rác thải chủ yếu được thực hiện dưới hình thức đốt, chôn lấp, chế biến phân vi sinh chi phí không đáng kể. Sau khi đầu tư lò đốt rác theo công nghệ Thái Lan chi phí vận hành tăng lên rất nhiều, đơn giá tạm thời đến thời điểm này để lò đốt rác hoạt động là 225.300 đồng/tấn. Trong khi đó, mức hỗ trợ của tỉnh cho địa phương không thay đổi dẫn đến không có kinh phí để vận hành lò đốt rác. Bài toán xử lý rác thải tại thị trấn Yên Lạc tiếp tục laị không có lời giải.

Việc  các  công trình xử lý rác  thải ở thị trấn Yên Lạc tốn kém  ngân sách nhà nước hàng  trăm triệu đến cả tỷ đồng  “bỏ không”, trong khi đó rác thải không được xử lý, ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng…không chỉ thể hiện việc “loay hoay” trong công tác xử lý rác thải mà còn phản ánh tình trạng sử dụng ngân sách nhà nước không hiệu quả ở địa phương này.

Bài & ảnh: Tuyết Chinh – Mai Đan