Mặn có khả năng xâm nhập sâu 40 - 50km ở ĐBSCL

Mặn xâm nhập sớm, sâu và nồng độ cao

Thông tin từ Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam cho biết, mùa khô năm 2018-2019 thuộc năm thủy văn có mặn xâm nhập sớm, sâu và nồng độ mặn cao hơn so với những năm gần đây, nhưng vẫn thấp hơn so với năm hạn mặn lịch sử trên ĐBSCL (2015-2016). Bước sang tháng 4/2019, tình hình xâm nhập mặn ở nhiều cửa sông đang cao hơn cùng kỳ mùa khô năm ngoái.

Trên khu vực sông Vàm Cỏ mặn biến động nhanh từ giữa tháng 3, sau đó giảm theo kỳ triều cường. Độ mặn lớn nhất so với cùng kỳ năm ngoái cao hơn từ 4g/l đến 4,5g/l. Chiều sâu xâm nhập mặn lớn nhất (ranh 4g/l) đến ngày 04/4 khoảng 70-80km, so với cùng thời kỳ năm 2017-2018 sâu hơn 18-30km.

Hiện trên sông Vàm Cỏ Đông, tại trạm Bến Lức, độ mặn lớn nhất đạt 5,8‰, cao hơn 4,5‰; trên sông Vàm Cỏ Tây, tại trạm Tân An, độ mặn lớn nhất đạt 4,9‰, cao hơn 4,4‰ so với mùa khô năm ngoái.

Ở khu vực cửa sông Cửu Long, mặn xuất hiện sớm so với những năm gần đây từ 1-2 tháng (tùy cửa sông) nhưng đỉnh mặn cao không duy trì dài ngày. Vào các ngày triều cường, mặn tăng cao từ 3-5 ngày sau đó giảm lại theo triều nên các cửa cống không vận hành lấy nước được chỉ bị ảnh hưởng trong thời đoạn ngắn. So với cùng kỳ năm 2017-2018 nồng độ mặn cao hơn 01g/l-1,4g/l. Chiều sâu mặn xâm nhập lớn nhất từ đầu mùa khô đến ngày 4/4 tại các cửa sông khoảng 35-45km.

Trong khi đó, tại khu vực biển Tây, trên sông Cái Lớn, mặn biến nhanh từ đầu tháng 3/2019 và đạt đỉnh vào cuối tháng 3/2019, độ mặn lớn nhất đạt 25,3‰, cao hơn 5,3‰ so với năm 2018. Chiều sâu xâm nhập mặn lớn nhất từ đầu mùa khô đến nay (ngày 4/4) khoảng 58km.

Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam đánh giá, diễn biến xâm nhập mặn mùa khô năm 2019 có khả năng mặn xâm nhập sâu 40-50km ở tháng 4 - nhất là trong các đợt triều cường kết hợp gió chướng độ mặn có thể tăng cao đột ngột hơn so với dự báo.

Nguồn nước biến động bất thường

Cũng theo Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, tính đến thời điểm hiện nay, lượng nước về đồng bằng từ thượng nguồn Mê Công đã chuyển từ dưới trung bình nhiều năm lên trên trung bình nhiều năm từ 27/12/2018. Nguồn nước điều tiết từ Biển hồ Tonle Sap hiện coi như đã hết.

Dự báo lưu lượng nước về ĐBSCL qua Kratie thời gian tới còn duy trì ở mức cao. Tháng 4/2019, gia tăng từ điều tiết thủy điện vẫn còn, lưu lượng bình quân tháng có thể trên 4000m3/s, tuy nhiên có thể có thời gian giảm đột ngột phụ thuộc vào sự điều tiết từ vận hành thủy điện.

Với đặc điểm nguồn nước như hiện nay, Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam dự báo, ở vùng thượng ĐBSCL (phần đất tỉnh An Giang, Đồng Tháp, thượng nguồn Long An, Kiên Giang và TP. Cần Thơ) được xem là thuận lợi hơn về nguồn nước so với các vùng khác trên đồng bằng. Trong khi, mặn bất thường có thể ảnh hưởng đến các vùng cửa sông Mê Công thuộc Bến Tre, Sóc Trăng và Trà Vịnh do vận hành của các công trình thủy điện ở thượng nguồn và thời tiết cực đoan.

Vùng ven biển ĐBSCL gồm Long An, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau và tỉnh Kiên Giang trong tháng 4 lưu lượng nước còn duy trì cao, tuy nhiên việc gia tăng lấy nước trên đồng bằng do nắng nóng khiến xâm nhập mặn các cửa sông ven biển có thể sâu hơn. Nguồn nước ngọt có nguy cơ thiếu hụt. Do vậy, cần tăng cường công tác giám sát mặn và chủ động tích trữ nước.

Để đề phòng các rủi ro do hạn, mặn gây ra, các địa phương cần có kế hoạch chủ động sản xuất, bố trí mùa vụ, vận hành hệ thống công trình hợp lý, chuẩn bị các giải pháp ứng phó ngay từ thời điểm hiện nay. Đồng thời tăng cường công tác giám sát mặn, cập nhật các bản tin dự báo thường xuyên để điều chỉnh kế hoạch phù hợp với các diễn biến nguồn nước.