TP.HCM phấn đấu 80% rác thải sinh hoạt được xử lý bằng công nghệ mới và tái chế

Theo Báo cáo của Sở TN&MT TP.HCM, trong năm 2019, mỗi ngày TP.HCM phát sinh trung bình 9.200 tấn rác thải sinh hoạt, 100% được lưu giữ, thu gom, vận chuyển, xử lý, tái chế và tái sử dụng đảm bảo tiêu chuẩn môi trường. Tuy nhiên, khối lượng rác thải sinh hoạt đa phần được xử lý bằng công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh, phần còn lại được xử lý bằng phương pháp đốt (không thu hồi năng lượng), sản xuất phân bón và tái chế, nhưng tỷ lệ xử lý còn thấp, chưa đáp ứng nhu cầu của Thành phố. Trong đó, chôn lấp tại Khu liên hợp xử lý rác thải Đa Phước trung bình 6.000 tấn/ngày; chôn lấp tại Khu Tây Bắc là 620 tấn/ngày; tái chế tại Công ty CP Vietstar là 1.300 tấn/ngày; tái chế tại Công ty CP Tâm Sinh Nghĩa là 1.200 tấn/ngày.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc TN&MT TP.HCM cho biết, mặc dù, các bãi chôn lấp rác thải sinh hoạt trên địa thành phố sử dụng công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh, luôn đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật. Tuy nhiên, công nghệ chôn lấp chỉ phù hợp với điều kiện kinh tế của thành phố ở giai đoạn trước đây, trong đó hạn chế lớn nhất là tồn tại mùi hôi trong một số thời điểm. Định hướng của TP.HCM trong công tác xử lý chất thải rắn đô thị đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 sẽ hướng đến quản lý môi trường xanh, ứng dụng công nghệ đốt phát điện để xử lý chất thải, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững và tăng trưởng xanh. Vì vậy, Thành ủy, HĐND, UBND TP.HCM đã có nhiều Chương trình, Nghị quyết, Kế hoạch để chuyển đổi công nghệ xử lý rác thải theo hướng hiện đại, giảm dần tỷ lệ chôn lấp.

Lễ khởi công một Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ đốt phát điện (tháng 10/2019)

Cụ thể, ngày 11/11/2016, UBND TP.HCM đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X về Chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2016 - 2020. Ngày 11/6/2017, HĐND TP.HCM đã ban hành Nghị quyết số 03/NQ-HĐND về công tảo bảo vệ môi trường Thành phố và quản lý chất thải rắn trên địa bàn thành phố và UBND TP.HCM cũng đã có Quyết định số 5297/QĐ-UBND… Trong đó, TP.HCM sẽ tập trung cải tạo, nâng cấp nhà máy, đổi mới công nghệ xử lý tại các nhà máy hiện hữu sang công nghệ đốt phát điện; đồng thời, kêu gọi đầu tư các nhà máy đốt rác phát điện mới, nhằm hướng đến năm 2020, tỷ lệ lượng chất thải rắn sinh hoạt đuợc xử lý bằng công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh tối đa là 50%, đến năm 2025 tối đa là 20%.

Triển khai Kế hoạch này, cuối năm 2019, TP.HCM đã đồng loạt khởi công 2 nhà máy chuyển đổi công nghệ xử lý chất thải rắn theo công nghệ đốt phát điện với tổng công suất 4.000 tấn/ngày (Công ty Tâm Sinh Nghĩa và Công ty Viestar) tại Khu liên hợp xử lý chất thải Tây Bắc, huyện Củ Chi; khởi công 1 nhà máy xử lý, tái chế chất thải công nghiệp - chất thải nguy hại công suất 500 tấn/ngày (Công ty Công ty CP Mộc An Châu) tại Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước, huyện Bình Chánh. Dự kiến, trong thời gian tới, Thành phố sẽ tiến hành khởi công xây dựng Nhà máy xử lý chất thải Tasco có công suất xử lý: chất thải rắn sinh hoạt 500 tấn/ngày, chất thải công nghiệp 500 tấn/ngày, chất thải nguy hại 120 tấn/ngày tại Khu liên hợp xử lý chất thải Tây Bắc.

Bên cạnh đó, TP.HCM cũng đang hoàn tất quá trình thẩm định phương án chuyển đổi công nghệ xử lý rác thải khối lượng 2.000 tấn từ công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh sang công nghệ đốt, thu khí gas của Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam tại Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước. Ngoài ra, TP.HCM đã hoàn tất quá trình chuẩn bị để sẵn sàng đấu thầu rộng rãi lựa chọn nhà đầu tư có năng lực thực hiện dự án nhà máy xử lý rác thải bằng công nghệ đốt phát điện có công suất 1.000 tấn/ngày.

Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM, ông Nguyễn Toàn Thắng cho biết: Trong quá trình xây dựng, vận hành các nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt theo công nghệ mới, Sở TN&MT sẽ giám sát chủ đầu tư thực hiện đúng các nội dung Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) do Bộ TN&MT thẩm định và phê duyệt. Đồng thời, các thông số môi trường tại các nhà máy xử lý rác sẽ được được quan trắc tự động và chuyển số liệu về Sở TN&MT theo dõi, giám sát. Như vậy, đến năm 2021, TP.HCM sẽ giảm tỷ lệ chôn lấp rác xuống dưới 50% và đến năm 2025 xuống 20%. Mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP.HCM khóa XI đề ra đến năm 2025 tỷ lệ xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ mới hiện đại - đốt phát điện và tái chế đạt ít nhất 80%, đến năm 2030 đạt 100% là hoàn toàn khả thi.

Ngoài ra, theo ông Nguyễn Toàn Thắng, hiện nay, có 15 nhà đầu tư đề xuất được giao xử lý, cải tạo lại 2 bãi rác đã đóng cửa là Gò Cát và Đông Thạnh thành các dự án hạ tầng. TP.HCM sẽ tổ chức đấu thầu công khai để lựa chọn nhà đầu tư phù hợp, đủ năng lực. Đồng thời, Sở TN&MT đã tham mưu UBND TP.HCM ban hành Quy định mới về phương thức phân loại rác tại nguồn, từ 3 loại trước kia giờ thành 2 loại là nhóm có thể tái chế và nhóm rác còn lại. Việc này là để phù hợp với công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt mà Thành phố đang tập trung triển khai thực hiện.