Sụt lún bất thường ở hạ nguồn Thu Bồn liên quan đến 2 đảo cát mới nổi ở Cửa Đại?

Sụt lún nghiêm trọng

Những ngày qua người dân sinh sống dọc tuyến bờ kè An Lương (xã Duy Hải, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) vô cùng hoang mang khi một khúc sông thuộc hạ nguồn Thu Bồn bỗng dựng sụt lún nghiêm trọng. Trước đó, vào khoảng 2h30 ngày 26/7, ông Nguyễn Tấn Thu (người dân thôn An Lương, xã Duy Hải) ra đoạn sông chảy men theo tuyến kè An Lương để cất rớ. Lúc này, ông Thu bật đèn pin và tá hỏa khi phát hiện xung quanh các giàn rớ của mình nổi bọt nước.

“Nhận thấy dấu hiệu bất thường, tôi gọi con trai dậy để phối hợp dùng cây kéo rớ vào. Tuy nhiên, đất dưới đáy sông tụt sâu hoắm và chẳng mấy chốc cuốn phăng giàn rớ của gia đình”, ông Thu kể.

Ngay sau khi nhận tin báo, UBND xã Duy Hải đã cử cán bộ địa chính xuống hiện trường vị trí sụt lún để tiến hành kiểm tra. Kết quả đo đạc cho thấy vị trí sụt lún cách bờ kè An Lương khoảng 8m với độ sâu chừng 6m, chiều dài sụt lún gần 30m và rộng hơn 10m.

Là người trực tiếp theo dõi quá trình sụt lún kinh hoàng suốt nhiều ngày qua, ông Nguyễn Văn Chỉ (trú thôn An Lương) không giấu nỗi lo lắng. Theo ông Chỉ, cách khu vực sụt lún khoảng 200m, 20 năm trước, xói lở cũng khiến hàng chục ngôi nhà của bà con làng An Lương bị cuốn phăng xuống sông.

“Cách khu vực sụt lún khoảng 200m, 20 năm trước, xói lở cũng khiến hàng chục ngôi nhà bị cuốn phăng xuống sông. Bây giờ, chứng kiến đoạn sông ven bờ kè sụt lún, bà con thực sự rất lo lắng”, ông Chỉ bày tỏ.

Ông Nguyễn Bốn - Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên xác nhận, vào chiều 30/7, UBND huyện nhận được báo cáo của xã Duy Hải thông tin về tình hình sụt lún nghiêm trọng nơi hạ nguồn sông Thu Bồn.

Trước mắt, lãnh đạo huyện yêu cầu xã Duy Hải lập tức khuyến cáo ngư dân cẩn thận khi di chuyển qua lại khu vực đang có mực nước sâu hoắm.

“5 năm trở lại đây, khu vực xảy ra sụt lún luôn được bồi lấp với mực nước rất cạn. Đây là một hiện tượng kỳ lạ. Chúng tôi đang tiếp tục theo dõi diễn biến và sẽ báo cáo ngay lên lãnh đạo cấp tỉnh nếu phạm vi sụt lún nới rộng”, ông Bốn thông tin thêm.

Bồi - lở bất thường nơi cửa biển

Trong khi hạ nguồn Thu Bồn đang bị sụt lún với chiều dài hàng chục mét thì cách đó không xa là cửa biển Cửa Đại - nơi con sông Thu Bồn đổ ra biển lớn, 2 đảo cát lộ thiên vẫn còn đang khiến dư luận xôn xao.

Theo đó, sau thời điểm Tết Nguyên đán 2019, cồn cát nổi giữa vùng biển Cửa Đại kéo dài tới cả cây số với bề rộng khoảng 200m. Cồn cát trông như một đảo nhỏ nhìn từ trên cao này cách cảng Cửa Đại khoảng 10 phút di chuyển bằng thuyền.

Tổng cục Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) triển khai 10 lần khảo sát cồn cát khu vực biển Cửa Đại. Kết quả cho thấy cồn cát có xu hướng bồi về phía Bắc; phía Tây ít thay đổi; phía Đông hình thành các đụn cát và dịch chuyển, thay đổi lên phía Bắc; phía Nam diễn biến rất phức tạp và chưa có quy luật rõ ràng. Gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh khiến khu vực phía Nam bị xói mạnh, chiều dài xói khoảng 90m.

Đặc biệt, trong chuyến khảo sát lần này, Tổng cục Phòng chống thiên tai phát hiện ngoài cồn cát cũ, khu vực trong bờ tiếp tục bồi và nổi lên cồn cát nhỏ. Theo đó, cồn cát đang phát triển này cách bờ tầm 230m, chiều dài khoảng 200m.

Tổng cục Phòng chống thiên tai dự kiến trong tháng 8 tới sẽ đo đạc và quan trắc đảo cát này. Như vậy, nơi hạ nguồn Thu Bồn của tỉnh Quảng Nam giờ đây đang tồn tại hàng loạt hiện tượng bồi - xói, sụt lún bất thường. Câu hỏi đặt ra là tại sao chỉ trong khoảng thời gian ngắn, khu vực này lại liên tục xuất hiện những hiện tượng kỳ lạ? Liệu rằng có sự liên quan đến nhau giữa các hiện tượng? Câu trả lời đang chờ các nhà khoa học vào cuộc lý giải.