Rừng Tây Nguyên còn đâu: Bài 3 - Cần quyết liệt bảo vệ

(TN&MT) - 10 năm qua, là bước ngoặc lớn đánh giá sự suy thoái rừng Tây Nguyên. Cả triệu ha rừng đã bị tàn phá, xâm chiếm và chuyển đổi mục đích sử dụng. Bên trong những cánh rừng đặc dụng, rừng phòng hộ nguyên sinh còn sót lại cũng đang bị lâm tặc “tỉa thưa” lấy gỗ trục lợi bất chính. Vì thế, hạn hán, lũ lụt ngày càng khốc liệt đang đe dọa đến cuộc sống người dân nơi đây. Chính vì vậy, đi cùng với lệnh đóng cửa rừng của Thủ tướng Chính phủ, các tỉnh Tây Nguyên cần cương quyết bảo vệ cho được rừng Tây Nguyên để hạn chế rủi ro, thiên tai do biến đổi khí hậu gây ra.

Nhiều diện tích rừng khộp ở huyện Chư Pưh (tỉnh Gia Lai) bị chuyển đổi ồ ạt để trồng cao su.

Sau đóng cửa, rừng vẫn bị phá

Theo điều tra riêng của phóng viên Báo điện tử Tài nguyên và Môi trường, thì sau lệnh đóng của rừng của Thủ tướng Chính phủ, nạn chặt phá, buôn bán, vận chuyển gỗ lậu vẫn còn diễn ra phổ biến. Đơn cử như huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk, sau khi có nhiều phản ảnh về tình trạng cán bộ quản lý bảo vệ rừng nhận tiền để cho xe chở gỗ qua cổng thì Huyện ủy, UBND huyện đã gắn camera tại các cửa rừng, đường trục chính ra vào rừng để giám sát. Thế nhưng, thực tế người dân vẫn phát hiện tình trạng gỗ rừng vẫn được tuồn vào các xưởng cưa đang hoạt động trên địa bàn một cách “kín đáo”. Nhiều người dân phản ánh, đóng cửa rừng thì đóng chứ gỗ vẫn về, “rừng đóng cửa chính, gỗ về cửa phụ”.

Làm việc với Hạt kiểm lâm huyện Cư Mgar, cán bộ hạt thừa nhận mặc dù đã rất cố gắng trong việc kiểm soát, phát hiện xử lý thế nhưng tình trạng gỗ lậu vẫn được các lâm tặc vận chuyển trái phép trên địa bàn. Khi nhận tin báo nhân dân, Kiểm lâm tổ chức lực lượng tiếp cận được hiện trường thì gỗ đã bị lâm tặc tẩu tán hoặc thu được gỗ vô chủ nên khó xử lý.

Cánh rừng nguyên sinh ở xã Hiếu, huyện Kon Plông (tỉnh Kon Tum) bị xóa sổ nhường chỗ cho thủy điện Đắk Rê.

Điều này cũng được ông Nguyễn Văn Minh – Phó chủ tịch UBND huyện Cư Mgar xác nhận đã kiểm soát rất quyết liệt, chỉ đạo từ cấp xã, các cơ quan, ban, ngành, hạt kiểm lâm, công an huyện vào cuộc để phát hiện xử lý. Song ở đâu đó, tình trạng gỗ lậu từ trong rừng vẫn đến được các xưởng cưa để tiêu thụ. Song để xử lý được các đối tượng này phải bắt quả tang. Qua đấu tranh, huyện cũng đã phát hiện xử lý được một số đối tượng là người làm thuê còn chủ gỗ thực sự khó phát hiện xử lý.

Ông Nguyễn Văn Minh cho biết: gỗ lậu được vẫn chuyển vào địa phận huyện Cư Mgar để tiêu thụ là từ các huyện bạn, còn trên địa bàn huyện Cư Mgar không còn gỗ để khai thác. Huyện có 2 công ty lâm nghiệp đang quản lý, bảo vệ hàng ngàn ha rừng, nhưng bên trong rỗng tếch. Những cây có thể lấy được gỗ đã bị khai thác hết từ lâu. Hiện tại rừng chỉ còn những cây gỗ nhỏ chủ yếu là gỗ có giá trị thấp nên chẳng ai vào rừng khai thác lấy gỗ nữa -  ông Nguyễn Văn Minh khẳng định.

Nạn phá rừng càng thể hiện rõ hơn trong những tháng trở lại đây trên địa bàn Tây Nguyên đã phát hiện nhiều vụ khai thác gỗ trái phép như: Vụ phá rừng ở khu bảo tồn thiên nhiêu Ea Sô, huyện Ea Kar, rừng núi Vọng Phu huyện M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk, vụ phá rừng ở đỉnh Nâm Nung, tỉnh Đắk Nông, hay việc lợi dụng tận thu lâm sản lòng hồ thủy điện Đăk Re để phá rừng ở huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum…

Nhiều diệnt ích rừng nguyên sinh bị tàn phá, lấn chiếm làm nương rầy ở Kon Tum.

Nhiều diệnt ích rừng nguyên sinh bị tàn phá, lấn chiếm làm nương rầy ở Kon Tum.

Cần thực hiện nghiêm lệnh đóng của rừng!

Tại Hội nghị về các giải pháp khôi phục rừng bền vững vùng Tây Nguyên nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu được tổ chức tại TP. Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk vào ngày 20-6 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: “Chính phủ tuyên bố đóng cửa rừng tự nhiên Tây Nguyên và không được chuyển đổi hơn 2,25 triệu hécta rừng tự nhiên còn lại sang mục đích khác kể cả dự án đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai thực hiện, trừ các dự án phục vụ an ninh quốc gia trọng điểm. Địa phương nào để xảy ra mất rừng thì người đứng đầu địa phương đó phải chụi trách nhiệm.

Sau lệnh đóng cửa rừng, gỗ lậu từ rừng nguyên sinh vẫn được tuồn về xưởng chế biến một cách kín đáo ở huyện Cư Mgar, Đắk Lắk

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chỉ rõ: Chấm dứt chủ trương chuyển rừng nghèo, rừng cạn kiệt sang trồng cây công nghiệp. Yêu cầu các Cấp ủy, chính quyền, công an, khiểm sát, tòa án, quân đội và toàn thể nhân dân nâng cao trách nhiệm được giao vào cuộc đấu tranh ngăn chặn nạn khai thác gỗ trái phép, chặt phá rừng, lấn chiếm đất rừng làm nương rẫy…. Rà soát lại giấy phép các cơ sở chế biến gỗ tự nhiên, qua đó phát hiện những sai phạm để xử lí nghiêm minh. Ngừng cấp phép cho các dự án thủy điện liên quan đến chiếm rừng và đất rừng, yêu cầu các dự án thủy điện thực hiện nghiêm trồng rừng thay thế và thực hiện nghiêm việc chi trả dịch vụ môi trường rừng. Kiên quyết đình chỉ, thu hồi giấy phép đối với những dự án không chấp hành trồng rừng thay thế”.

Sau lệnh đóng cửa rừng, gỗ lậu từ rừng nguyên sinh vẫn được tuồn về xưởng chế biến một cách kín đáo ở huyện Cư Mgar, Đắk Lắk

Ông Ngô Đông Hải, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương khẳng định việc Chính phủ đưa ra chủ trương đóng của rừng Tây Nguyên là rất cần thiết. “Tây Nguyên được coi là nóc nhà của Đông Dương, bảo vệ và phát triển rừng Tây Nguyên là vấn đề đặc biệt quan trọng và cấp thiết. Bởi rừng Tây Nguyên không chỉ phục vụ cho chính Tây Nguyên mà còn chi phối phần lớn đến nguồn nước, môi trường sinh thái và sự phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh ven biển Nam Trung bộ, Đông Nam bộ, Đông Bắc Campuchia và Nam Lào. Đặc biệt, rừng ở đây còn gắn với không gian văn hóa cồng chiêng, tín ngưỡng, không gian sinh tồn của cộng đồng các dân tộc thiểu số bản địa”, ông Hải chia sẻ.

Sau lệnh đóng cửa rừng, gỗ lậu từ rừng nguyên sinh vẫn được tuồn về xưởng chế biến một cách kín đáo ở huyện Cư Mgar, Đắk Lắk

Bài và ảnh: Đình Thắng