Quảng Ngãi: Còn nhiều hạn chế trong quản lý khai khoáng

​Tại hội nghị chất vấn giữa hai kỳ họp HĐND tỉnh diễn ra vào sáng 26/4, Thường trực HĐND tỉnh đã chọn Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Đỗ Minh Hải là người đăng đàn đầu tiên để làm rõ vai trò của cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề này, cũng như các giải pháp khắc phục trong công tác quản lý thời gian tới.

Ông Đỗ Minh Hải, Giám đốc Sở TN&MT đang trả lời chất vấn tại hội nghị.

Mở đầu, đại biểu Trần Văn Luật đã đề nghị lãnh đạo Sở TN&MT trả lời câu hỏi vì sao việc khai thác cát trái phép, khai thác có phép nhưng quá trữ lượng gấp nhiều lần, khai thác không phép một cách công khai ở nhiều địa phương nhưng không được phát hiện. Với vai trò là người đứng đầu cơ quan tham mưu, trách nhiệm của Sở đối với vấn đề này như thế nào? Đại biểu Hà Thị Anh Thư thì cho rằng, việc khai thác cát hiện nay tại các địa phương rất công khai, sử dụng các phương tiện như xe đào, xe lớn chuyên chở, nhưng biện pháp ngăn chặn, xử lý chưa triệt để. Trách nhiệm của Sở như thế nào? Làm thế nào để xử lý các doanh nghiệp tái phạm nhiều lần? 

Trả lời chất vấn của đại biểu, ông Đỗ Minh Hải, Giám đốc Sở TN&MT thừa nhận trong thời gian qua vẫn còn tình trạng khai thác cát trái phép, nhiều nhất là trong 2 năm 2014- 2015, nhưng với sự phối hợp kiểm tra, kiểm soát thường xuyên của các Sở, ngành, địa phương, tình trạng này đến nay đã giảm nhiều so với những năm trước. Tuy nhiên, việc quản lý đối với lĩnh vực này là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị chứ không phải riêng ngành TN&MT, do vậy trong thời gian tới Sở sẽ tham mưu, UBND tỉnh chỉ đạo chính quyền cơ sở tham gia vào việc thanh tra, kiểm tra thường xuyên và phối hợp với địa phương kịp thời phát hiện các điểm khai thác trái phép, kiểm tra việc khai thác vượt quá trữ lượng đối với các doanh nghiệp đã được cấp phép khai thác.

Đại biểu Tôn Long Hiểu chất vấn Giám đốc Sở TN&MT về vấn đề cát trai phép vẫn diễn ra tại một số địa phương?

Đối với câu hỏi của đại biểu Hà Thị Anh Thư , Sở TN&MT cho rằng việc khai thác trái phép, công khai, xe lớn chở quá tải vẫn còn ở một số địa phương, trách nhiệm này thuộc UBND cấp huyện, xã quản lý địa bàn. Trong thời gian tới Sở sẽ tăng cường phối hợp với các ngành chức năng và các địa phương thực hiện thanh kiểm tra đối với các điểm khai thác cát đang hoạt động  trên địa bàn tỉnh.

Cũng chất vấn Sở TN&MT về vấn đề này, đại biểu Trần Quang Tòa đề nghị lãnh đạo Sở làm rõ đối với trường hợp một số mỏ cát cấp phép nhiều năm, với tiến độ khai thác ở các mỏ thì chỉ cần 1 năm đã khai thác quá độ sâu cho phép, qua các mùa mưa lũ trữ lượng được bồi lấp lại, vậy Sở có xác định trữ lượng cát qua từng năm hay không hay để thất thoát tài nguyên đối với trường hợp trên? Đại biểu Tôn Long Hiếu cho rằng, trong thời gian qua đã có nhiều văn bản cấm khai thác cát để tránh sạt lở các dòng sông, nhưng một số địa phương tình trạng khai thác trái phép như Nghĩa Hành, thành phố Quảng Ngãi, Minh Long, Đức Phổ, Bình Nguyên,… vẫn diễn ra trong thời gian dài chưa được giải quyết. Trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước trong việc này như thế nào, khắc phục những tồn tại trên ra sao?

Trả lời các vấn đề trên của đại biểu, ông Đỗ Minh Hải cho rằng, cuối 2016, UBND tỉnh đã có quy định đối với tất cả mỏ khoáng sản, khi cấp phép khai thác lần đầu, hoặc bổ sung phải đo vẽ bản đồ địa hình và được đánh giá trữ lượng đầy đủ thì mới được cấp phép, do vậy cũng đã hạn chế phần nào sự thất thoát đối với cát khoáng sản.

Trả lời chất vấn của đại biểu Tôn Long Hiếu về việc làm thế nào để vừa tăng cường quản lý nhà nước và đáp ứng nhu cầu sử dụng cát trong nhân dân, ông Đỗ Minh Hải cho biết, công tác quản lý, cấp phép khai thác cát hiện nay được thực hiện theo quy định của Luật khoáng sản và chỉ đạo của UBND tỉnh. Hiện nay Sở đã tổ chức thăm dò, đánh giá trữ lượng các mỏ cát trên địa bàn các huyện Bình Sơn, Sơn Tịnh, thành phố Quảng Ngãi, Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Đức trình UBND tỉnh phê duyệt giá khởi điểm, bước giá, tiền đặt trước và dự kiến đấu giá quyền khai thác trong tháng 6/2017. Riêng đối với các điểm bồi tụ cát, sỏi lòng sông ở các huyện không nằm trong quy hoạch thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh, Sở tham mưu trình UBND tỉnh giao cho UBND các huyện quản lý, cấp phép khai thác. Đối với các con sông người dân khai thác, Sở tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo chính quyền cấp huyện thành lập tổ, đội sản xuất khai thác có tổ chức.

: Cơ quan chức năng cần có biện pháp căn cơ để ngăn chặn việc khai thác cát trái phép sát trụ cầu Trường Xuân, trách để kéo dài nguy cơ xảy ra ra sập cầu Trường Xuân.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng, ông Hải cũng thừa nhận tình trạng nhiều mỏ đất sau khi khai thác chưa phục hồi môi trường, phần lớn là nằm các huyện, do địa phương thiếu chặt chẽ trong việc kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhỡ, trong thời gian tới Sở sẽ phối hợp với các địa phương quản lý tốt hơn.

Liên quan đến vấn đề môi trường, các đại biểu cũng đặt câu hỏi chất vấn về việc tính toán giá trị tài sản gắn liền với đất khi thu hồi để thực hiện dự án. Vấn đề ô nhiễm môi trường tại nhiều cụm công nghiệp, tại nghĩa địa và bãi rác Nghĩa Kỳ ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân,...

Về vấn đề này, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Chủ tịch HĐND tỉnh Bùi Thị Quỳnh Vân cho rằng, trong thời gian qua, văn bản quy định nhiều, nhưng vẫn còn nhiều tồn tại hạn chế trong quản lý khai thác khoáng sản. Vì thế, Sở TN&MT cần tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về việc cấp phép, khai thác khoáng sản. UBND các cấp cũng cần quản lý chặt chẽ hơn nữa tài nguyên khoáng sản trên địa bàn mình.

Chủ tịch HĐND tỉnh Bùi Thị Quỳnh Vân cũng đề nghị UBND tỉnh tiếp thu ý kiến các đại biểu HĐND tỉnh và cần có các giải pháp căn cơ cũng như sự chỉ đạo quyết liệt hơn để thực hiện tốt việc quản lý về lĩnh vực tài nguyên môi trường trong thời gian tới.

Bài & ảnh: Võ Hà