Quản lý quy hoạch và cấp phép xây dựng tại các đô thị còn bất cập

Tổng Kiểm toán Nhà nước Trần Sỹ Thanh phát biểu tại Tọa đàm. Ảnh: N. Lộc

Phát biểu tại Tọa đàm, Tổng Kiểm toán Nhà nước Trần Sỹ Thanh cho biết, trong Kế hoạch kiểm toán năm 2021, nhiệm vụ kiểm toán chuyên đề tiếp tục được quan tâm thực hiện. Cụ thể, có tới 26 cuộc kiểm toán chuyên đề trên tổng số 181 cuộc kiểm toán được thực hiện theo kế hoạch trong năm 2021.

Đến thời điểm này, các đơn vị KTNN chuyên ngành, KTNN khu vực đã hoàn thành các cuộc kiểm toán đợt 1, trong đó đã thực hiện xong các chuyên đề kiểm toán quy mô lớn, phạm vi rộng, với sự tham gia kiểm toán của nhiều đơn vị trong ngành như: Công tác quản lý nhà nước về hoàn thuế, miễn, giảm, giãn thuế, chống trốn thuế, chống chuyển giá; việc thực hiện nghĩa vụ thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết; Việc quản lý quy hoạch đô thị và cấp phép xây dựng giai đoạn 2017-2020.

Theo Tổng Kiểm toán Nhà nước, kết quả kiểm toán đã có nhiều phát hiện nổi bật, bên cạnh kiến nghị xử lý về tài chính, các cuộc kiểm toán chuyên đề đã chỉ ra nhiều bất cập, hạn chế, thiếu nhất quán của cơ chế chính sách, gây không ít khó khăn cho các đơn vị được kiểm toán trong quá trình tổ chức thực hiện.

Bên cạnh đó, công tác tổ chức thực hiện cuộc kiểm toán chuyên đề với phương thức giao một đơn vị chủ trì, các KTNN khu vực phối hợp thực hiện lồng ghép trong các cuộc kiểm toán ngân sách địa phương vẫn còn bộc lộ những vướng mắc, bất cập cần khắc phục.

Vì vậy, để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả kiểm toán nói chung và kiểm toán chuyên đề nói riêng, KTNN tổ chức Tọa đàm này nhằm đúc kết, đánh giá toàn diện kết quả đã đạt được; đồng thời chỉ rõ những hạn chế, bất cập và nguyên nhân để cùng tìm ra những giải pháp khắc phục, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kiểm toán năm 2021, tạo tiền đề cho Ngành triển khai có hiệu quả các cuộc kiểm toán chuyên đề trong những năm tới theo Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030.

Tọa đàm được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Ảnh: N.Lộc

Tại Tọa đàm, 5 tham luận được đại diện các đơn vị trình bày, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm liên quan đến 2 chuyên đề kiểm toán nêu trên.

Theo đó, liên quan đến chuyên đề: “Công tác quản lý nhà nước tại Tổng cục Thuế và các Cục Thuế liên quan đến việc hoàn, miễn, giảm, chống trốn thuế, chuyển giá năm 2020”, đại diện Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán cho biết, những năm qua, hoạt động kiểm toán của KTNN trong công tác quản lý thu tại cơ quan thuế đã đạt được những kết quả đáng kể, kiến nghị tăng thu nộp ngân sách khá lớn, chiếm tỷ trọng cao trong tổng số kiến nghị xử lý tài chính của KTNN. KTNN cũng đã có nhiều phát hiện kiểm toán quan trọng, đưa ra nhiều kiến nghị giúp cơ quan thuế chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý thu tại cơ quan thuế.

Cụ thể, Đoàn kiểm toán đã chỉ ra những bất cập trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cơ chế, chính sách miễn, giảm, gia hạn thời hạn nộp thuế, hoàn thuế, chống trốn thuế và chuyển giá còn một số tồn tại, bất cập cần xem xét, chỉnh sửa nhằm tạo tính thống nhất trong tổ chức thực hiện cũng như tạo sự bình đẳng, công bằng đối với NNT, như: Giảm tiền thuê đất theo Quyết định số 22/2020/QĐ-TTg ngày 10/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ; Giảm thuế TNDN theo Nghị định số 114/2020/NĐ-CP của Chính phủ; cơ chế giám sát đối với việc cho gia hạn tiền thuế, tiền thuê đất theo Nghị định 41/2020/NĐ-CP ngày 08/4/2020; Công tác thu lệ phí trước bạ theo Nghị định số 70/2020/NĐ-CP; Công tác thanh tra, kiểm tra…

Tuy nhiên, thực tiễn hoạt động kiểm toán những năm qua cho thấy kết quả tại cơ quan thuế chủ yếu tập trung ở hoạt động kiểm tra, đối chiếu số liệu báo cáo của người nộp thuế, các phát hiện kiểm toán liên quan đến công tác miễn giảm, giãn, hoàn, chống chuyển giá và thất thu thuế tuy cũng có song chưa cao.

Phó Kiểm toán trưởng KTNN chuyên ngành II Nguyễn Minh Giang trình bày tham luận tại Tọa đàm. Ảnh: N.LỘC

Thảo luận về Chuyên đề kiểm toán công tác quản lý quy hoạch và cấp phép xây dựng tại các đô thị giai đoạn 2017-2020", các đại biểu đã chia sẻ kết quả kiểm toán quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng tại các khu đô thị trên địa bàn một số tỉnh, thành phố giai đoạn 2017-2020; cũng như chia sẻ kinh nghiệm kiểm soát chất lượng kiểm toán; gợi mở giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán việc quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng tại các đô thị.

Qua kiểm toán, các đơn vị đã chỉ ra nhiều sai phạm trong quá trình quản lý quy hoạch và cấp phép xây dựng tại các đô thị như, tại tỉnh Khánh Hòa việc phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt quy hoạch xây dựng, phê duyệt quy hoạch chi tiết và điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 trên phần diện tích đất chưa có trong quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Mặt khác, tại nhiều tỉnh, thành phố, việc lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch chi tiết, điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng chưa tuân thủ quy định về mật độ xây dựng, chiều cao công trình, định mức đất ở, đất cây xanh, đất công trình công cộng, đất y tế, giáo dục, đất hạ tầng kỹ thuật, bến xe, chỗ đậu để xe,… theo Quy chuẩn xây dựng Việt Nam số 01: 2008/QCXDVN và các QCVN, TCVN liên quan.

Bên cạnh đó, công tác cấp phép xây dựng cũng còn những sai phạm. Điển hình như việc cấp phép xây dựng có diện tích cấp phép không tuân thủ diện tích xây dựng theo quy hoạch chi tiết được phê duyệt; Diện tích xây dựng công trình trong bản vẽ hồ sơ thiết kế xây dựng được phê duyệt không đúng so với giấy phép xây dựng; không tuân thủ về diện tích xây dựng so với với giấy chứng nhận thẩm định và phê duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy...

Để nâng cao kết quả kiểm toán quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng tại các khu đô thị, nhiều ý kiến đề xuất KTNN cần tổ chức hội thảo, tập huấn chuyên sâu về lĩnh vực này, để nâng cao trình độ, kiến thức của các Kiểm toán viên về lĩnh vực quy hoạch, cấp phép; xem xét có sự tham gia của các chuyên gia ngoài Ngành để nâng cao chất lượng kiểm toán.