Nậm Pồ - Điện Biên: Bi, hài việc cấp máy thái rau cho dân… vùng không có điện

Nhận máy thái rau về để… ngắm!

Thực hiện Quyết định 755/QĐ-TTg, ngày 20/5/2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho họ đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện nghèo và hộ nghèo ở xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn; UBND xã Nậm Nhừ, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên làm chủ đầu tư và Công ty TNHH Thái Huy Điện Biên Phủ, đơn vị cung ứng máy móc, nông cụ sản xuất cho xã này; với mục tiêu giảm nghèo, sức máy thay sức người nhằm cải thiện đời sống.

Người dân bản Nậm Chua 3 nhận máy thái rau về để... " ngắm"!

Theo đó, 68 hộ nghèo thuộc 6 bản của xã Nậm Nhừ nằm trong diện được cấp máy thái rau chạy bằng điện gồm: Bản Nậm Nhừ 1 có 18 hộ; Nậm Nhừ 3 được 21 hộ; Nậm Chua 1 được 7 hộ; Nậm Chua 3 được 7 hộ; Huổi Lụ 2 được 6 hộ; Huổi Lụ 3 được 9 hộ. Thế nhưng cho đến nay, 4/6 bản của xã Nậm Nhừ (Huổi Lụ 2, Huổi Lụ 3; Nậm Chua 1, Nậm Chua 3) vẫn chưa có điện lưới quốc gia.

Ông Thào A Phừ, Trưởng bản Nậm Chua 3, cho biết: Bản chúng tôi có 7 hộ được cấp máy thái rau chạy bằng điện. Nhưng bản chưa có điện lưới, sử dụng máy phát điện nước không đủ để chạy cái máy này. Chúng tôi cũng chỉ biết nhận máy về đợi đến khi nào có điện lưới thì dùng.

-         Bao giờ ở đây có điện lưới quốc gia? (PV hỏi).

-         Không biết. – Trưởng bản Phừ trả lời.

Theo danh sách thống kê của UBND xã Nậm Nhừ, tính đến thời điểm này mới có 14 hộ của 2 bản (không có điện lưới quốc gia) là Nậm Chua 1 và Nậm Chua 3 đã nhận máy thái rau bằng điện. Các hộ còn lại đều từ chối nhận sự hỗ trợ của Dự án. Những hộ nhận máy về cũng không sử dụng được vì không có điện, mà chỉ để gọn một chỗ, thỉnh thoảng mang ra ngắm và mơ ước được “thái rau” bằng máy.

Dân vùng có điện cũng không nhận máy…

Việc cấp máy thái rau chạy bằng điện cho các bản chưa có điện đã là điều bất cập của Dự án, không phát huy hiệu quả đầu tư của nhà nước cho đồng bào. Thế nhưng, một số hộ dân 2 bản Nậm Nhừ 1 và Nậm Nhừ 3, xã Nậm Nhừ đa số đã có điện lưới nhưng cũng không nhận sự hỗ trợ này của Dự án.

Ông Sùng A Sính, Trưởng bản Nậm Nhừ 1, cho biết: Bản chúng tôi có 18 hộ thuộc diện được hỗ trợ của Dự án. Trong đó, có 5 hộ chưa được sử dụng điện lưới quốc gia. Tuy nhiên, hầu hết tất cả các hộ dân đều không chịu nhận sự hỗ trợ này của Nhà nước. Chúng tôi cũng đã nhiều lần vận động người dân nhận máy và mang về nhà, nhưng họ vẫn không nghe.

Nhiều máy thái rau vẫn để phơi nắng, phơi mưa tại trung tâm xã vì dân không chịu nhận hỗ trợ do giá máy đắt, điện không có để vận hành.

Qua tìm hiểu, được biết: Việc các hộ dân bản Nậm Nhừ 1 và 3 không nhận máy thái rau, ngoài nguyên nhân không có điện lưới quốc gia còn có nguyên nhân sâu xa nữa: Nhận về không biết để làm gì, vì mỗi nhà chỉ có 1 đến 2 con lợn chưa cần đến… máy thái rau. – Ông Sính kể.

Bên cạnh đó, cũng có một số người dân cho rằng giá của giá của máy thái rau do UBND xã Nậm Nhừ cấp đắt gấp đôi so với máy thái rau cùng loại ngoài thị trường.

Theo thông tin phản ánh của người dân, chúng tôi tìm hiểu tại 1 cửa hàng tại khu vực Trung tâm xã Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ và được người bán hàng đưa ra giá 1,4 triệu đồng/1 máy thái rau cộng nghiền được (có công suất tương tự). Trong khi đó, báo giá của máy thái rau cộng nghiền được cấp cho người dân xã Nậm Nhừ lại lên tới 3,5 triệu đồng/1 máy.

Câu hỏi đặt ra: Nếu tại các cửa hàng ở Nà Hỳ, Trung tâm huyện Nậm Pồ bán với giá 1,4 triệu đồng đã có lãi. Vậy thì giá trị thực trên thị trường của máy thái rau cộng nghiền này là bao nhiêu? Trong khi đó, khoảng cách vận chuyển từ Nà Hỳ (Trung tâm huyện Nậm Pồ) tới xã Nậm Nhừ không xa.

Lý giải về điều này, ông Điêu Bình Dương, Phó Chủ tịch UBND huyện Nậm Pồ, cho biết: Sau khi có ý kiến phản ánh của người dân, chúng tôi đã khảo sát lại giá máy trên thị trường, nhận thấy giá máy cao. Qua đó, chúng tôi đã tiến hành họp kiểm điểm trách nhiệm đối với các đơn vị liên quan. Báo cáo lại sự việc với UBND tỉnh Điện Biên và tỉnh đã giao cho huyện để điều chỉnh giá thành máy sát với giá thị trường.

Sau khi điều chỉnh, báo giá của sản phẩm đã giảm xuống còn 3 triệu đồng/máy. Thế nhưng cho đến nay, người dân vẫn chưa chịu nhận cái máy trên về dùng.

Có thể thấy, chủ trương thực hiện dự án giảm nghèo tại xã vùng biên xã Nậm Nhừ, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên (một huyện nghèo nhất cả nước). Dự án chưa mang lại hiệu quả cho người dân nhưng xoay quanh Dự án đã có quá nhiều điều tiếng “lùm xùm” và bất cập. Dân nghèo luôn hy vọng vào những Dự án giảm nghèo để phát triển kinh tế. Song có lẽ Dự án này chỉ để “giảm nghèo” cho những đối tượng khác chứ không phải vì dân.

Báo Tài nguyên và Môi trường tiếp tục thông tin vụ việc.

Trần Hương – Hà Thuận