Lào Cai: Nỗ lực bảo vệ môi trường vì sự phát triển bền vững

Ông Nguyễn Thành Sinh, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lào Cai

PV: Thưa ông, xin ông cho biết thực trạng môi trường trên địa bàn tỉnh Lào Cai hiện nay?

Ông Nguyễn Thành Sinh: Lào Cai là tỉnh vùng cao có nhiều tiềm năng về đất đai, khoáng sản, tài nguyên rừng…, thuận lợi cho việc phát triển kinh tế du lịch, thương mại, công nghiệp. Để khai thác tiềm năng lợi thế đó, trong những năm qua, tỉnh đã chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và ban hành nhiều cơ chế chính sách ưu đãi để thu hút các nhà đầu tư, góp phần quan trọng đưa tốc độ tăng trưởng GDP của tỉnh luôn đạt mức từ 13 -15%/năm. Tuy nhiên, điều này cũng đang tạo ra những áp lực không hề nhỏ lên môi trường và công tác bảo vệ môi trường của địa phương.

Theo báo cáo đánh giá tổng thể chất lượng môi trường trên địa bàn tỉnh Lào Cai (môi trường đất, nước, không khí), giai đoạn 2011 – 2015, nằm trong tiêu chuẩn cho phép, chưa có dấu hiệu ô nhiễm.

Tuy nhiên, những năm gần đây, có những thời điểm nhất định nguồn nước đầu nguồn sông Hồng có những biến đổi khác thường, có dấu hiệu ô nhiễm chất hữu cơ.

Đặc biệt là tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng hiện nay đã có 21 dự án nhà máy sản xuất phân bón, hóa chất và luyện kim có công suất lớn nhất cả nước đã đi vào hoạt động. Bên cạnh mặt tích cực là tạo ra giá trị sản xuất công nghiệp lớn và giải quyết công ăn việc làm cho gần 6000 lao động thì sự cộng hưởng chất thải, khí thải của các nhà máy đã thường xuyên gây ra ô nhiễm môi trường cục bộ, tác động không nhỏ đến cuộc sống của người dân xung quanh khu vực.

Nhà máy xử lý rác thải thành phố Lào Cai

PV: Vậy để bảo vệ môi trường bền vững, Lào Cai đã thực hiện những giải pháp gì và còn gặp những khó khăn nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Thành Sinh: Trong thời những năm qua, công tác bảo vệ môi trường được các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh Lào Cai đặc biệt quan tâm, thực hiện nhằm đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững.

Cụ thể là Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Lào Cai đã tập trung chỉ đạo, ban hành nhiều chương trình, nghị quyết, kế hoạch và cơ chế chính sách về quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, phù hợp với điều kiện, đặc thù của địa phương. Tăng cường công tác thanh tra và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm Luật bảo vệ môi trường. Chỉ tính riêng trong 3 năm, giai đoạn 2013 - 2015, Sở TN&MT Lào Cai đã chủ trì, phối hợp thanh, kiểm tra, phát hiện và xử lý 49 cơ sở vi phạm, với tổng số tiền xử phạt là 4 tỷ đồng.

Song song đó, Lào Cai đã và đang triển khai xây dựng một số công trình xử lý nước thải tập trung cho các KCN Đông Phố Mới và KCN Tằng Loỏng có công xuất từ 1000 - 3.000 m³/ngày đêm. Đặc biệt là xây dựng được nhà máy xử lý rác thải tại thành phố Lào Cai phục vụ cho cả hai huyện Sa Pa, Bát Xát, qua đó, giảm thiểu nguồn ô nhiễm từ chất thải rắn...

Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, Lào Cai phải đối mặt với vấn đề đổi mục đích đất rừng, suy giảm tài nguyên, đa dạng sinh học, gia tăng chất thải gây ô nhiễm môi trường; do tác động, diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu làm gia tăng các loại hình thời tiết cực đoan gây ảnh hưởng đến hệ sinh thái, thay đổi chế độ dòng chảy, gia tăng xâm thực, xói lở, rửa trôi, sự cố bãi thải.

Đặc biệt, là tỉnh nằm tại vị trí đầu nguồn của 2 sông lớn bắt nguồn từ tỉnh Vân Nam - Trung Quốc, nhưng thời gian qua chất lượng nước Sông Hồng có dấu hiệu bất thường nhưng chưa có sự hợp tác giữa tỉnh Lào Cai và Vân Nam để giải quyết vấn đề môi trường xuyên biên giới.

Hoạt động tuyển quặng A pa tít

PV: Trong thời gian tới, ngành Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai sẽ triển khai kế hoạch bảo vệ môi trường trên địa bàn như thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Thành Sinh: Định hướng sắp tới, Sở TN&MT Lào Cai sẽ tiếp tục triển khai sâu rộng Luật Bảo vệ môi trường năm 2014, các văn bản hướng dẫn dưới Luật; nâng cao công tác thẩm định các thủ tục về môi trường, thường xuyên tuyên truyền, tập huấn các nội dung bảo vệ môi trường cho các cấp, các ngành, doanh nghiệp và người dân trên địa bàn.

Tăng cường thanh, kiểm tra công tác bảo vệ môi trường trong quá trình hoạt động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Tham mưu đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật xử lý chất thải tại các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải từ hoạt động công nghiệp và nguồn thải phát sinh từ các khu đô thị. Xử lý triệt để chất thải nguy hại phát sinh trong hoạt động y tế. Tổ chức quan trắc, theo dõi chặt chẽ sự biến động chất lượng nguồn nước xuyên biên giới trên sông Hồng và sông Chảy; kiểm soát, không để xảy ra tình trạng nhập khẩu phế liệu chứa thành phần chất thải nguy hại vào tỉnh Lào Cai.

Sở TN&MT Lào Cai đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, kiến nghị với Chính phủ sớm có chương trình hợp tác với Trung Quốc trong quản lý, chia sẻ thông tin nguồn tài nguyên nước sông Hồng; để đảm bảo cho hoạt động quan trắc ô nhiễm xuyên biên giới. Đồng thời, sớm ban hành đầy đủ các quy định hướng dẫn thi hành Luật để làm căn cứ cho cơ quan quản lý Nhà nước triển khai có hiệu quả; tăng phân bổ nguồn Ngân sách Trung ương cho địa phương để triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia về BVMT, ứng phó với BĐKH. Hỗ trợ kinh phí cho tỉnh đầu tư lắp đặt thí điểm 1 trạm quan trắc môi trường không khí tự động tại KCN Tằng Loỏng.

Bích Hợp (thực hiện)