Đi qua cơn bão bệnh
Từ trung tâm huyện Ba Tơ, chúng tôi vượt hơn 60 km đường theo Quốc lộ 24, sau đó rẽ vào Tỉnh lộ 624 để về thôn Làng Rêu, xã Ba Điền. Hai bên con đường bê tông thẳng tắp chạy vào thôn là cánh đồng lúa xanh mướt mát căng tràn sức sống. Ông Phạm Văn Đố - Trưởng thôn Làng Rêu khẳng định chắc nịch, những cánh đồng chuyên canh tác lúa, rộng thênh này năm nào cũng cho mùa màng bội thu. Nhờ vậy, nhiều năm nay, bà con Làng Rêu đã không còn phải chạy cơm từng bữa.
Ông Đố kể thêm, giờ đây bà con đã trở về sống ở Làng Rêu, khách cũng không ngại ngùng khi tới đây. Làng Rêu như được khoác áo mới. Hơn một nửa số hộ trong thôn giờ đã cất nhà bằng gạch, xi măng kiên cố. Bên kia con suối Bà Ranh, đường trong làng đã sạch sẽ, không còn bề bộn rác, phân gia súc, nước thải bốc mùi khó chịu. Trên các nếp nhà sàn, đồng bào Hrê vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, quần áo, vật dụng tươm tất hơn.
Ông Phạm Văn Đáy ăn nên làm ra nhờ trồng keo và chăn nuôi trâu
“Cuộc sống khá dần, người làng bây giờ ai cũng biết mua thức ăn có chất dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe. Tình trạng để thức ăn hun khói, dự trữ trên giàn bếp, hay để lúa trong chòi khiến ẩm mốc không còn nữa. Người dân đựng lúa trong phi, đựng thức ăn trong tủ lạnh, rồi uống nước đã đun sôi. Mỗi khi đau ốm, đồng bào đều đến trạm y tế xã để khám, chữa bệnh” - Trưởng thôn Phạm Văn Đố kể.
Còn nhớ, cách đây 10 năm, không hiểu từ đâu, căn bệnh " viêm da dày sừng" mà nhiều người vẫn gọi là "bệnh lạ" xuất hiện ở Làng Rêu. Hồi đó, có những nhà 3 - 4 người đều mắc bệnh này, rồi số người chết cũng tăng dần lên đến 30 người. Khi chưa tìm được nguyên nhân, người dân trong thôn đã phải mổ gà, giết heo, đem lên rừng cúng thần núi. Nhưng đồ cúng bao nhiêu vẫn không xuể, người làng vẫn bệnh. Hàng chục đoàn công tác của các Bộ, ngành đã về. Người làng bớt lo lắng hơn nhưng vẫn sợ. Cái chết kỳ lạ vẫn là nỗi ám ảnh với người làng.
Trong trí nhớ của ông Phạm Văn Đáy, hồi đó, bệnh lạ ập đến nơi đây càn quét như một cơn bão. Ngày ấy, đang yên đang lành 2 đứa con gái lớn là Phạm Thị Diên và Phạm Thị Dút trong gia đình không hiểu sao tự dưng mắc bệnh. Tay chân cứ u sần lên, lở loét rồi chết.
“Bây giờ bà con ở đây đều được khám bệnh, theo dõi sức khỏe thường xuyên, còn được trạm y tế xã cấp thuốc bổ, uống vào thấy ăn ngon miệng và khỏe hơn. Nhà nước cũng cấp gạo mới cho bà con, bữa ăn được cải thiện nên sức khỏe ổn định hơn” - ông Đáy cho hay.
Sống sạch
Không còn sợ bệnh lạ, người làng nay lại chuyên tâm làm ăn, đồng ruộng nương rẫy đã xanh lại, lũ trẻ ê a, vui đùa khắp nơi. Trưởng thôn Phạm Văn Đố nhận định, nhờ có chính quyền và ngành y tế vào cuộc, người Làng Rêu đã hiểu chẳng có “con ma” nào làm bệnh cả. Chỉ vì đời sống người dân còn kham khổ, chăm sóc y tế còn hạn chế… nên mắc bệnh mà thôi.
Cuộc sống bình yên ở Làng Rêu
“Tin theo chính quyền, bà con bây giờ ăn chín uống sôi; chuồng trâu bò, vật nuôi phải làm xa nhà; đường làng, ngõ xóm thường xuyên được dọn dẹp sạch sẽ; ai thấy không khỏe đều được ra trạm y tế xã để khám và cấp thuốc chữa bệnh. Rồi dự án nước sạch triển khai. Nguồn nước mát đưa từ con suối Làng Tương về được lọc sạch sẽ, trong lành hơn. Từ năm 2014 đến nay, xã Ba Điền không còn dịch bệnh nguy hiểm xảy ra” - Trưởng thôn Đố chia sẻ thêm.
Trải qua nguy nan, người làng hiểu hơn giá trị của cuộc sống bình yên. Bà Phạm Thị Liên vừa rải nắm thóc cho đàn gà, vừa cười móm mém: “Bệnh hết từ lâu rồi, giờ ai cũng lo làm ăn, trồng keo, lên rẫy, rồi phải ăn ở sạch sẽ phòng bệnh. Tui già rồi, không làm được gì nhiều thì cũng ráng nuôi vài con trâu với chục con gà”.
Chiều muộn dần, trên con đường làng trải bê tông sạch sẽ, từng tốp học sinh đi học về, tiếng cười, tiếng đùa vang cả góc núi. Thoang thoảng trong không gian mùi cơm vừa chín tới bay ra từ chái bếp. Ngày sắp hết, ánh điện sáng choang từ những ngôi nhà lan ra mãi tận đường như muốn đẩy lùi bóng đêm!
