Những năm gần đây tình hình thời tiết ngày càng diễn biến bất thường, thiên tai xảy ra ở nhiều khu vực trên thế giới, năm 2018 thiên tai trên thế giới gây thiệt hại 146 tỷ USD. Tại Việt Nam, năm 2018 thiên tai lớn cùng những yếu tố cực đoan, dị thường diễn ra khắp nơi với 16/21 loại hình thiên tai, làm 224 người chết và mất tích, thiệt hại kinh tế ước gần 20.000 tỷ đồng. Những tháng đầu năm 2019, hiện tượng mưa cực đoan, mưa đá, giông lốc cũng đã xảy ra ở hầu hết các tỉnh miền núi phía Bắc gây thiệt hại người và tài sản. Từ đầu năm tới nay thiên tai đã làm 18 người chết và mất tích, 6 người bị thương và thiệt hại lớn về hoa màu, tài sản của nhân dân.
Năm qua, Chính phủ đặc biệt quan tâm công tác hỗ trợ khắc phục hậu quả, phục hồi tái thiết sau thiên tai, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định hỗ trợ khẩn cấp 3.377/9.461 tỷ đồng, hỗ trợ trên 3.800 tấn gạo cứu đói, hơn 1.000 tấn hạt giống các loại để giúp các địa phương nhanh chóng khắc phục hậu quả thiên tai, phục hồi sản xuất để ổn định cuộc sống nhân dân, đặc biệt là việc bố trí nhà ở, di dời dân cư cho người dân chịu ảnh hưởng của lũ quét, sạt lở đất. Hoạt động phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai đã được chủ động và kịp thời hơn. Tuy nhiên thiệt hại do thiên tai gây ra vẫn còn lớn, đặc biệt là thiệt hại về người do lũ quét, sạt lở đất; chế tài xử lý vi phạm trong PCTT còn thiếu và chưa đủ mạnh dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật về PCTT chưa được đẩy lùi; Công tác dự báo, cảnh báo thiên tai tuy có những bước cải thiện nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn đặt ra.
Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận trực tiếp vào những vấn đề nóng trong công tác PCTT khu vực miền núi phía Bắc. Nhìn nhận những kết quả đã đạt được; chỉ ra những tồn tại, khó khăn, vướng mắc; đúc rút các bài học kinh nghiệm; quán triệt chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; đề ra những giải pháp thực hiện thiết thực, phù hợp với thực tiễn để quyết liệt triển khai trong thời gian tới.
Theo nhận định của Trung tâm dự báo KTTV quốc gia, tình hình thiên tai năm 2019 rất phức tạp và khó lường. Với mục tiêu giảm thiểu thiệt hại về người do thiên tai, đặc biệt là đối với lũ quét, sạt lở đất; nâng cao năng lực cơ quan tham mưu PCTT các cấp, tại cơ sở và cộng đồng. Ban chỉ đạo TƯ về PCTT đã đưa ra 11 nhóm nhiệm vụ giải pháp trước mắt và 8 nhóm nhiệm vụ giải pháp trong thời gian tới.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PNTN Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị các địa phương: Kiện toàn ban chỉ huy PCTT và TKCN các cấp, ban hành quy chế làm việc, xây dựng kế hoạch công tác, phân công nhiệm vụ các thành viên. Xây dựng phương án ứng phó các loại hình thiên tai thường xuyên xảy ra trên địa bàn. Tập trung nguồn lực, kịp thời khắc phục hậu quả, ổn định đời sống, phục hồi sản xuất, vệ sinh môi trường và đảm bảo giao thông, thông tin liên lạc nhất là các vùng dễ bị cô lập, chia cắt. Quản lý, giám sát chặt chẽ công tác vận hành các hồ chứa. Ưu tiên cho đầu tư xây dựng công trình PCTT, khắc phục hậu quả tái thiết sau thiên tai bằng các nguồn vốn. Tập trung chỉ đạo, kiểm tra đôn đốc thực hiện công tác phòng ngừa thiên tai, đặc biệt là việc làm mới và cụ thể hóa phương châm 4 tại chỗ phù hợp với điều kiện thực tiễn hiện nay để giảm thiểu nguy cơ rủi ro thiên tai.
Chiều cùng ngày, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai phối hợp với đại diện Facebook tại Việt Nam tổ chức tập huấn kỹ thuật hướng dẫn kỹ năng về công nghệ ứng dụng mạng xã hội Facebook trong truyền thông về PCTT cho các cán bộ Ban Chỉ huy PCTT&TKCN thuộc 18 tỉnh miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ. Sau đợt tập huấn này, Facebook sẽ tiếp tục hỗ trợ Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai có các lớp đào tạo, tập tập huấn hướng dẫn kỹ thuật cho cán bộ của Ban chỉ huy PCTT&TKCN khu vực vùng miền trong cả nước.
