Vụ suối A Lin “chảy máu” do khai thác cát trái phép ở Thừa Thiên Huế: Xử phạt hai doanh nghiệp

Nạn khai thác cát khiến suối A Lin bị băm nát

Liên quan đến vụ việc “Suối A Lin chảy máu vì nạn khai thác cát sỏi trái phép tại huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế” mà báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường đang phản ánh, ngày 16/11, ông Nguyễn Đình Bách - Phó Chánh văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế xác nhận, vừa có kết quả thanh tra của Đoàn thanh tra liên ngành do UBND tỉnh thành lập để kiểm tra tình trạng khai thác cát ở suối A Lin (huyện A Lưới). Theo đó, hai doanh nghiệp đã bị xử phạt do vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản.

Cụ thể, tại quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 2670/QĐ- XPVPHC, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế xử phạt Công ty Cổ phần Xây dựng 43 (trụ sở tại 85 đường Bùi Đình Túy, phường 24, quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh) số tiền 90 triệu đồng.

Nguyên nhân là do Công ty Cổ phần Xây dựng 43 trong quá trình thi công dự án Nhà máy Thủy điện A Lin B1 do Công ty Cổ phần Thủy điện Trường Phú làm chủ đầu tư, đã khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (cát) không sử dụng vật liệu nổ công nghiệp mà không có giấy phép khai thác khoáng sản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền với khối lượng khoáng sản đã khai thác từ 50m3 trở lên tại khu vực lòng hồ thủy điện A Lin B1 thuộc các xã Hồng Trung và Hồng Vân (huyện A Lưới).

Trong khi đó, theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản số 2669/QĐ - XPVPHC, Tổng Công ty Xây dựng Thủy lợi 4- CTCP (trụ sở số 205A đường Nguyễn Xí, phường 26, quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh) bị xử phạt số tiền 120 triệu đồng.

Dòng suối A Lin đục ngầu, ô nhiễm và nguồn tài nguyên cát bị thất thoát

Trong quá trình thi công dự án Nhà máy Thủy điện A Lin B1, Tổng Công ty Xây dựng Thủy lợi 4- CTCP đã không đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác tại UBND cấp tỉnh nơi có khoáng sản khai thác đối với hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (cát, sỏi) trong phạm vi diện tích đất của dự án đầu tư xây dựng công trình được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép đầu tư (Dự án Nhà máy thủy điện A Lin B1) mà sản phẩm khai thác được sử dụng cho xây dựng công trình đó.

Cũng theo các quyết định, nếu quá thời hạn mà các doanh nghiệp trên không tự nguyện chấp hành (nộp tiền phạt tại Kho bạc Nhà nước tỉnh Thừa Thiên Huế) thì sẽ bị cưỡng chế thi hành theo quy định của pháp luật...

“Mặt khác, UBND tỉnh cũng giao Sở TN&MT hoàn tất các thủ tục để thu hồi số tiền đối với khối lượng khoáng sản mà các đơn vị vi phạm đã sử dụng trái phép theo quy định của nhà nước. Đây là biện pháp nhằm tránh thất thu ngân sách nhà nước khi các doanh nghiệp sử dụng tài nguyên khoáng sản khi chưa đăng ký và nộp các khoản tiền theo quy định...”, ông Bách thông tin thêm.

Như đã phản ánh, người dân các xã Hồng Vân, Hồng Trung... (huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế) bức xúc, khi khoảng tháng 5 - 6/2019 có nhiều doanh nghiệp đã đưa máy móc vào lập đường cày xới con suối A Lin để khai thác cát.

Lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế kiểm tra thực tế tại lòng hồ thủy điện A Lin B1

Có mặt tại suối, PV nhận thấy dòng A Lin đang “chảy máu”. Dọc theo con suối vẫn còn nguyên những dấu vết của việc khai thác cát, sỏi bằng máy móc để lại. Hiện trường là những khối đá còn lởm chởm, sâu hoắm khiến việc đi lại của người dân gặp khó khăn. Có những đoạn là những ụ cát, sỏi to và cao. Một đoạn suối dài khoảng hơn 2km từ chân đập dâng, tràn xã lũ thuộc cụm đồi mối A Lin 3- Thủy điện A Lin B1 xuôi về phía hạ nguồn tan hoang. Trên mặt đường dọc con suối vẫn còn hằn nguyên dấu lốp xe ô tô, vết xích máy múc. Nước suối luôn trong tình trạng bị cạn kiệt, vàng đục...

Đầu tháng 7/2019, đoàn kiểm tra của tỉnh Thừa Thiên Huế do ông Phan Thiên Định - Phó Chủ tịch UBND tỉnh dẫn đầu đã thực hiện hiện kiểm tra thực địa việc khai thác khoáng sản tại suối A Lin.

Sau khi khảo sát, ông Phan Thiên Định cho rằng việc khai thác cát, sỏi trái phép tại suối A Lin là có quy mô tương đối lớn, địa bàn phức tạp, hẻo lánh. Vì vậy, để làm rõ và xử lý dứt điểm, cần có sự phối hợp tích cực giữa UBND huyện A Lưới, Sở TN&MT, Phòng cảnh sát môi trường và chủ dự án.

Báo cáo của huyện A Lưới từ đầu năm 2019 đến nay, đoàn kiểm tra liên ngành của huyện đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra, truy quét hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, do dòng suối A Lin chạy dài bắt nguồn từ rừng tự nhiên ra đến khu dân cư, cùng với việc khi xây dựng cụm đầu mối A Lin 3, Công ty Cổ phần thủy điện Trường Phú mở đường vào chân đập. Vì vậy, các đối tượng khai thác cát, sỏi trái phép đã lợi dụng con đường này đi sâu vào rừng, nơi hẻo lánh xa khu dân cư để khai thác cát sỏi, tránh sự kiểm tra của chính quyền...