TPHCM lo thiếu nước ngọt vì nước mặn xâm nhập

(TN&MT) - Hiện tượng thời tiết bất thường El Nino đang làm cho nguồn nước trên hai hệ thống sông Sài Gòn và sông Đồng Nai bị xâm nhập mặn ở mức cao nhất từ trước tới nay. Xâm nhập mặn làm tăng nguy cơ thiếu nước sạch sinh hoạt cung cấp cho người dân TPHCM, nhất là những hộ dân sinh sống ở ven 2 con sông này.

Bà Bảy cho biết, nguồn nước giềng khoan ở ấp 3, xã Hiệp Phước đã không sử dụng được do bị nhiễm mặn.

Nhiều năm qua, gia đình nhà bà Châu Thị Bảy ở ấp 3, xã Hiệp Phước (huyện Nhà Bè) phải mua cùng lúc 2 loại nước để sử dụng là nước giếng khoan để tắm giặt và nước máy để uống. Với giá 10.000 đồng/m3 nước giếng khoan và 8.000 đồng/lu nước máy, trung bình mỗi tháng, gia đình bà Bảy phải chi trả hơn 300.000 đồng tiền mua nước.

Tuy nhiên, hơn một tháng nay, nước giếng khoan ở đây bị nhiễm mặn không sử dụng được. Nếu chuyển sang dùng nước máy thì mỗi tháng nhà bà sẽ tốn khoảng 1 triệu đồng. Không những vậy, mỗi lần hết nước máy, bà Bảy phải đi đăng ký cả tuần mới có, vì chỉ có một người đi bán bằng ghe cho cả ấp này. Bất đắc dĩ, nhiều hộ dân ở ấp 3, xã Hiệp Phước phải múc nước ở những con rạch nhỏ chảy từ sông Soài Rạp vào để dùng, dù nguồn nước này vừa mặn, vừa đục.

“Thiếu nước đúng là khó khăn trăm bề. Trước nay chúng tôi quen xài nước giếng để tiết kiệm, nhưng giờ nó nhiễm phèn, mặn nên không thể dùng được. Chúng tôi đành nhắm mắt dùng nước ngoài rạch, mặc dù vừa dùng vừa lo”, bà Bảy than thở.

Theo báo cáo của Tổng Công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco), tỷ lệ hộ dân được cấp nước sạch ở TPHCM tại thời điểm này đạt 87,92%. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi, con số này cao hơn so với thực tế. Thiếu nước sinh hoạt đang là nỗi lo hàng ngày của hàng trăm ngàn hộ dân ở những vùng ven của TPHCM như: Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè.

Hiện nay, tổng công suất hoạt động của các nhà máy nước tại TPHCM đạt 1.653.000 m3/ngày, trong đó có 1,2 triệu m3 được lấy từ sông Đồng Nai và hơn 400.000 m3 được lấy từ sông Sài Gòn. Theo số liệu quan trắc tại các trạm đo mặn ở huyện Nhà Bè (TPHCM), độ mặn ở đây đã lên đến 14,8 phần nghìn, cao hơn nhiều so với những năm trước và vẫn đang có chiều hướng gia tăng.

Việc xâm nhập mặn ở 2 hệ thống sông này đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước sinh hoạt của người dân và nguồn nước để sử dụng cho các nhà máy nước của thành phố. Thậm chí, nhà máy nước Bình An nằm ở khu vực hạ lưu sông Đồng Nai phải tạm ngưng khai thác nước thô và gián đoạn hoạt động sản xuất do độ mặn liên tục tăng cao, vượt 250 mg/lít.

Nhà máy nước Thủ Đức phải hoạt động hết công suất để bù cho các nhà máy nước bị ngưng hoạt động.

Ông Bùi Thanh Giang - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty cấp nước Sài Gòn cho biết: “Để cung cấp nước sạch liên tục cho người dân thành phố, chúng tôi sẽ tăng sản lượng cung cấp nước của các nhà máy nước không bị nhiễm mặn. Sản lượng này sẽ bù lại cho các nhà máy nước bị ảnh hưởng do xâm nhập mặn hoặc phải ngưng hoạt động. Chúng tôi điều phối hệ thống tiếp nhận hợp lý và sẵn sàng các hoạt động cấp nước trong tình huống khẩn cấp như cấp nước bằng xe bồn, cấp nước an toàn thông qua sử dụng các giếng lẻ”.

Nhiều phương án đã được Sawaco tính đến trong trường hợp nguồn nước sông Sài Gòn và sông Đồng Nai bị thiếu hoặc độ mặn vượt quá mức cho phép. Trong đó, đơn vị này đã thống nhất phương án với Ban quản lý các hồ Dầu Tiếng và Trị An để sẵn sàng phối hợp xả nước để đẩy mặn trong trường hợp cần thiết.

Trước tình hình xâm nhập mặn do biến đổi khí hậu gây đang có chiều hướng gia tăng như hiện nay, để đảm bảo việc cung cấp nước sạch cho 10 triệu dân, UBND TPHCM đã chỉ đạo các ngành chức năng và chính quyền các địa phương đẩy mạnh công tác xã hội hóa, tháo gỡ khó khăn tùy vào thực tế hiện nay. Việc tuyên truyền để người dân chủ động ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn cũng đang được chính quyền và các đoàn thể của thành phố đẩy mạnh thực hiện.

Theo dự báo, ảnh hưởng của hiện tượng El Nino vẫn còn gay gắt trong năm nay. Bên cạnh đó, do trữ lượng nước hiện tại của các hồ đầu nguồn thấp nên nguy cơ thiếu nước và xâm nhập mặn tại TPHCM sẽ tiếp diễn cho đến hết mùa khô. Để có đủ nước sạch sử dụng trong sinh hoạt, các ngành chức năng rất cần sự chung tay của người dân thành phố. Mỗi người có thể đóng góp một phần sức lực của mình bằng những việc làm đơn giản hàng ngày như sử dụng tiết kiệm nước, bảo vệ môi trường, chủ động dự trữ nước để sử dụng khi cần thiết

                                                                   Bài & ảnh: Thục Vy