Mẫu giấy chứng nhận đất đai – đề xuất đổi mới toàn diện

Ông Mai Văn Phấn, Cục trưởng Cục Đăng ký dữ liệu và Thông tin đất đai cho biết, GCN theo Mẫu mới được áp dụng để cấp cho tất cả các đối tượng có quyền sử dụng đất hợp pháp thông qua việc được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; đang sử dụng đất ổn định, đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật gồm: (1) tổ chức trong nước; (2) Tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc; (3) Cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam; (4) Cộng đồng dân cư; (5) Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao gồm cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện khác của nước ngoài có chức năng ngoại giao được Chính phủ Việt Nam thừa nhận; cơ quan đại diện của tổ chức thuộc Liên hợp quốc, cơ quan hoặc tổ chức liên chính phủ, cơ quan đại diện của tổ chức liên chính phủ; (6) Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài; (7) Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

* Kích cỡ gọn gàng hơn

Về kích cỡ của GCN, mẫu mới của GCN được thiết kế trên một tờ giấy kích thước A4, gồm hai trang, trên nền hoa văn trống đồng, màu hồng cánh sen. So với kích thước của Mẫu GCN cũ (A3) có kích thước 210 mm x 297 mm thì GCN theo Mẫu mới được thu lại gọn hơn (A4) với kích thước 190mm x 265 mm để phù hợp với các loại máy in, máy quét thông dụng, phổ biến hiện nay của các có quan có thẩm quyền cấp GCN, thuận tiện cho người dân khi bảo quản hoặc tham gia giao dịch được thuận tiện, giảm thiểu việc hư hỏng, rách nát; màu sắc của Giấy chứng nhận được thiết kế tương đồng với màu sắc của GCN trước đây để bảo đảm tính liên tục, kế thừa và tiềm thức trực quan của người dân.

* Giấy chứng nhận mới có 2 trang

Cục trưởng Cục Đăng ký dữ liệu và Thông tin đất đai Mai Văn Phấn cho biết, mẫu GCN mới dự kiến có 2 trang, thay vì 4 trang như hiện hành. Trang 1 của Giấy chứng nhận được thể hiện các nội dung gồm: Quốc hiệu, Quốc huy, mã QR code, tên “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất”. Nội dung thông tin về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản chỉ thể hiện tên của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất và giấy tờ về pháp nhân hoặc thể nhân (Mã số của tổ chức hoặc căn cước công dân của cá nhân); nội dung thông tin về thửa đất và tài sản gắn liền với đất cũng được thể hiện những thông tin cơ bản nhất như định danh của thửa đất, diện tích, loại đất, loại tài sản, hình thức sử dụng/sở hữu, địa chỉ thửa đất/tài sản gắn liền với đất, sơ đồ của thửa đất và nơi ký GCN. Với quy định dự thảo này, khi nhìn vào Giấy chứng nhận được trang trọng, mỹ quan, thanh thoát mà vẫn đảm bảo dung lượng thông tin để nhận biết, các thông tin chi tiết về nội dung cấp Giấy chứng nhận khi người dân, người tham gia giao dịch cần kiểm tra cụ thể sẽ được truy cập vào mã QR để khai thác.

Trang 2 của GCN được dành để cơ quan có thẩm quyền xác nhận nội dung thay đổi trong quá trình sử dụng đất của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với thực hiện các quyền của người sử dụng đất hoặc có thay đổi trong quá trình sử dụng đất nhằm tiết kiệm chi phí phải thay GCN mới.

Mẫu GCN mới không sử dụng trang bổ sung để đảm bảo tính toàn vẹn của Giấy chứng nhận, tránh trường hợp người đã được cấp Giấy chứng nhận làm mất trang bổ sung nhưng phải thực hiện thủ tục cấp lại toàn bộ Giấy chứng nhận.

* Tra cứu thông tin qua mã QR

Đặc biệt về ứng dụng công nghệ và khai thác cơ sở dữ liệu về đất đai, ông Phấn cho biết, GCN mới chỉ thể hiện các thông tin cơ bản về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, về thửa đất và tài sản gắn liền với đất. Các thông tin trên GCN và các thông tin khác có liên quan người dân có thể tra cứu phản hồi thông qua mã QR code hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Cổng dịch vụ công của các địa phương hoặc đề nghị cung cấp thông tin tại cơ quan có thẩm quyền.

Theo ông Phấn, trong thực tế, có tình trạng làm giả GCN tại một số địa phương, làm phương hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất cũng như các đối tượng khác có liên quan, làm bất ổn tình hình an ninh, trật tự. Vì vậy, mẫu GCN mới cũng sẽ thiết kế tăng cường các yếu tố bảo mật, bảo an, bổ sung các yếu tố chống giả đóng và chống giả mở (chống giả đóng là chỉ cơ quan phát hành phôi GCN mới có thẩm quyền xác thực; chống giả mở là yếu tố để các đối tượng có liên quan có thể xác thực trực quan), cho phép người dân có thể tra cứu, xác thực thông tin trực tiếp của Giấy chứng nhận với cơ quan có thẩm quyền.

Cơ sở dữ liệu về đất đai đang được Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các địa phương triển khai xây dựng, hoàn thiện, vận hành, kết nối, liên thông. Nên các thông tin trên GCN là các thông tin cơ bản để người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện các quyền và nghĩa vụ. Các thông tin khác về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, về thửa đất, tài sản gắn liền với đất được lưu trữ, khai thác thông qua mã QR code và trong cơ sở dữ liệu về đất đai, được cung cấp khi có yêu cầu.

Với quy định như dự thảo, vừa thể hiện tính truyền thống đã vào tiềm thức của người dân nhưng cũng từng bước để người dân tiếp cận với công nghệ, thiết bị thông minh để hiện đại hóa ngành quản lý đất đai.

* Giấy chứng nhận cũ vẫn có giá trị pháp lý

Về giá trị pháp lý của GCN cũ, ông Phấn cho rằng, theo quy định tại khoản 3 Điều 256 của Luật Đất đai năm 2024 thì GCN quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng trước ngày 01/01/2025 vẫn có giá trị pháp lý và không phải cấp đổi sang mẫu GCN mới. Trường hợp có nhu cầu thì được cấp đổi sang GCN mới theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.

Mặc dù tên gọi và nội dung của Giấy chứng nhận theo quy định của Luật Đất đai 2024 có thay đổi cho phù hợp với việc ứng dụng công nghệ nhưng những GCN đã cấp theo quy định của pháp luật đất đai qua các thời kỳ vẫn có giá trị pháp lý như Giấy chứng nhận được cấp theo mẫu mới; Trường hợp người đã được cấp GCN theo mẫu cũ, nếu có nhu cầu thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận mới theo quy định của Luật Đất đai năm 2024

Hiện dự thảo trong thời gian lấy ý kiến. Người dân có thể truy cập Cổng thông tin điện tử Chính phủ và Bộ Tài nguyên và Môi trường để đóng góp ý kiến.