Hội An (Quảng Nam): Bến bãi tập kết cát trái phép có tiếp tay cho “cát tặc”?

Ngay sau khi Báo TN&MT đưa tin, TP. Hội An đã tiến hành làm việc với các chủ bến bãi tập kết cát tại thôn 3 và thôn 4 xã Cẩm Thanh và có văn bản yêu cầu các bến bãi này phải đóng cửa. Tuy nhiên, sáng 27/3, 1 trong 3 bến bãi tại thôn 3, Cẩm Thanh vẫn lén lút hoạt động.
 

Ghi nhận của PV lúc 9h30 (ngày 27/3), đã phát hiện 1 bến bãi tập kết cát trái phép tại thôm 3 vẫn đang hoạt động với hàng chục lượt xe tải ra vào bãi chở cát. Làm việc với ông Lê Thanh, Chủ tịch UBND xã Cẩm Thanh ngay trong buổi sáng ngày 27/3, ông Thanh cho PV biết: Trực tiếp ông Nguyễn Thế Hùng,- Phó Chủ tịch UBND TP. Hội An đã chỉ đạo đóng cửa tất cả các bến bãi tập kết cát trái phép trên địa bàn xã Cẩm Thanh, chờ hoàn thành các thủ tục theo quy định của pháp luật.
 

Ông Thanh khẳng định: Sáng hôm qua, chính quyền xã đã cử tổ công tác xuống hiện trường kiểm tra và đã có biên bản làm việc cam kết đóng cửa bãi. Việc bến bãi đã yêu cầu đóng cửa nhưng vẫn hoạt động thì chính quyền chưa nắm được. Nếu bãi của ông Huỳnh Thu  đã dừng hoạt động, thì bến bãi hoạt động sáng nay là của ông Huỳnh Đến, hộ kinh doanh cá thể. Chúng tôi sẽ cho tổ công tác tiến hành kiểm tra và lập biên bản ngay trong chiều nay và đề nghị chính quyền thành phố Hội An tiến hành xử phạt hành chính đối với chủ bến bãi theo quy định của pháp luật. Ông Thanh cho rằng, phải có biện pháp đủ mạnh mới có tính răn đe.

Việc các bến bãi tập kết cát “khủng” hoạt động không phép trên địa bàn TP. Hội An rất khó cho cơ quan chức năng trong việc quản lý, kiểm soát nguồn gốc cát. Ông Lê Thanh cho biết: Các bến bãi đang hoạt động không phép trên địa bàn xã Cẩm Thanh chúng tôi hoàn toàn không nắm được nguồn gốc cát tại các bến bãi này. Năm ngoái đi kiểm tra thì họ nói lấy cát từ Hợp tác xã Duy Vinh (huyện Duy Xuyên), còn năm nay theo báo cáo của các chủ bến bãi thì họ mua cát từ Điện Bàn, nhưng cũng không biết họ mua của doanh nghiệp nào, không thấy báo cáo, văn bản, hợp đồng mua bán. Họ vận chuyển bằng đường sông tập kết cát tại đây rồi chở đi các công trình. 
 

Qua tìm hiểu của PV, hiện nhu cầu cát san lấp của riêng 4 dự án lớn trên địa bàn Xã Cẩm Thanh đã lên tới cả triệu m3, trong đó có dự án đường dẫn phía Bắc cầu Cửa Đại do Ban kinh tế mở Chu Lai làm chủ đầu tư. Giá cát hiện nay đang khá cao, vì lợi nhuận các chủ tàu hút cát sẵn sàng bất chấp pháp luật để khai thác trái phép. Điển hình mới đây, tổ tuần tra của Đồn Biên phòng Cửa Đại phối hợp với Cảnh sát giao thông TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam đã bắt giữ vụ khai thác trộm cát quy mô lớn. Theo đó, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Nam tiến hành bắt giữ 5 phương tiện đang khai thác cát trộm tại khu vực Cửa Đại. Vụ việc đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Trước đó, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Nam cũng đã phát hiện và bắt giữ nhiều vụ hút cát trộm tại Cửa Đại và TX. Điện Bàn.

Như vậy, một vấn đề đặt ra là, những tàu hút cát trộm khi chưa bị phát hiện bắt giữ sẽ tập kết và tiêu thụ cát ở đâu và bán cho dự án nào?. Sẽ không loại trừ cát khai thác trộm sẽ được tập kết tại chính các bến bãi hoạt động trái phép tại Hội An, Duy Xuyên rồi chở đi các công trình.
 

Một doanh nghiệp có mỏ cát tại TX. Điện Bàn cho PV biết, nhiều chủ tàu cát, chủ bến bãi, tại Duy Xuyên, Hội An ký hợp đồng nguyên tắc với một số mỏ cát được cấp phép tại Điện Bàn, nhưng họ mua số lượng rất ít, một năm chừng hơn 100m³, trong khi nhu cầu cung cấp thực cho các dự án của họ tại Hội An lên tới hàng chục ngàn mét khối. Nếu như họ không lấy thêm nguồn cát ở các mỏ khác, thì nhiều khả năng là cát khai thác trái phép. Việc ký hợp đồng chỉ là hình thức để hợp thức hóa số lượng cát không rõ nguồn gốc đó. Chủ mỏ cát này cũng khẳng định: Điện Bàn hiện có 5 mỏ cát được cấp phép, nhưng chủ yếu là khai tác cát xây, số lượng bán tại mỏ cũng rất ít, không muốn nói là ế ẩm.
 

Trước diễn biến ngày càng phức tạp của nạn “cát tặc” trên địa bàn tỉnh Quảng Nam như hiện nay, tỉnh Quảng Nam cần thiết phải rà soát, kiểm tra lại toàn bộ các bến bãi tập kết cát, đặc biệt là các bến bãi hoạt động trái phép, quy mô lớn; kiểm soát nguồn cát chặt chẽ trước khi đưa lên bờ. Vì chính các bến bãi hoạt động không phép này, không loại trừ đang tiếp tay cho “cát tặc” lộng hành.