Hà Trì “chảy máu” quặng đồng

   

   

  Chiều ngày cuối cùng của tháng 9/2013, chúng tôi theo con đường liên xã từ Thành phố vào xã Hà Trì. Dọc đường, chúng tôi liên tục phải đứng nép vào lề để tránh đoàn xe chở quặng lậu lặc lè đi ngược chiều. Con đường về 2 xã Quang Trung, Hà Trì không chịu nổi sức nặng của đoàn xe quá tải đã bị sụt lún, xuống cấp  nghiêm trọng.

   

  Ông Đàm Văn Đường, xóm Phan Thanh, xã Quang Trung (Hòa An) có nhà ngay cạnh đường bức xúc cho biết: Hàng ngày có hàng chục chiếc xe chở quặng quá tải qua lại đây làm con đường đi qua trước nhà đã bị sụt lún nghiêm trọng. Xe quá tải còn làm cả kè đá của gia đình cũng bị  nứt, lún, việc kè sạt lở sẽ chắc chắn xảy ra. Cực chẳng đã, gia đình phải khuân cả hòn đá to chắn giữa đường không cho xe qua, yêu cầu doanh nghiệp phải bồi thường.

   

   

  Dọc đường về xã Hà Trì, không khó chúng tôi bắt gặp những vật cản của người dân vì quá bức xúc trước tình trạng xe chở quặng quá tải phá nát tuyến đường ngăn không cho xe qua lại. Đi tiếp đến khu vực Cả Mang, chúng tôi chứng kiến có 4 chiếc máy xúc công suất lớn đang thi nhau cào đất để moi quặng đồng. Bên đống quặng vừa được khai thác lên, ông Hoàng Văn Tuấn ở xóm Nà Lại, xã Hà Trì vô tư cho biết: Tôi có khoảng 2.000 m2 đất rẫy ở Cả Mang đang cho Công ty TNHH Việt Long tổ chức san gạt để khai thác quặng từ đầu tháng 9/2013 đến nay. Mỗi xe quặng doanh nghiệp trả tôi 2,8 triệu đồng. Khi hỏi đã thu được bao nhiêu xe thì ông Tuấn giấu. Nhưng qua ước tính và chứng kiến đoàn xe ra vào lấy quặng, hàng ngày ông Tuấn không thu dưới 30 triệu đồng.

   

  Chiều tối quay về, theo sau một đoàn xe 3 chiếc đang chở quặng về hướng Thành phố, chúng tôi thấy những chiếc xe này lần lượt chui vào sau cánh cửa sắt của Trung tâm pha màu hệ thống tự động Hiếu Việt có địa chỉ tại tổ 11, phường Đề Thám (Thành phố) đổ hàng. Sáng ngày 2/10/2013, cùng Thanh tra Sở Tài nguyên - Môi trường kiểm tra số quặng này ước tính khối lượng khoảng 300 m3. Chủ nhà là Bùi Tiến Hiếu cho biết từ đầu tháng 9/2013 đến nay đang cho người khác nhờ địa điểm để tập kết quặng.

   

  Qua tìm hiểu thực tế của chúng tôi được biết tình trạng khai thác quặng đồng ở khu vực Cả Mang đã có từ mấy tháng trước. Một số hộ dân ở thôn 3 Nà Lại đã kết hợp với Công ty TNHH Việt Long cùng khai thác trái phép khoáng sản trên danh nghĩa hợp đồng san gạt mặt bằng cải tạo đất với 2 hộ ông La Viết Đông và Điều Thị Vui. Ngày 9/7/2013 xã đã kiểm tra và lập biên bản yêu cầu doanh nghiệp tạm ngừng việc khai thác khoáng sản trái phép. Tuy nhiên, đến cuối tháng 8/2013 Công ty TNHH Việt Long lại tiếp tục thực hiện khai thác vẫn với hình thức hợp đồng san gạt mặt bằng, cải tạo đất với 2 hộ khác là ông Hoàng Văn Tuấn và bà Hoàng Thị Phương cùng ở thôn Nà Lại.

   

   

  Chiều ngày 13/9/2013, tổ công tác Đội giải tỏa khai thác khoáng sản trái phép của UBND huyện Hòa An đã đến lập biên bản xác định các đối tượng đã lợi dụng việc san ủi để khai thác khoáng sản trái phép. Qua làm việc với ông Nguyễn Huy Tưởng (đại diện Công ty TNHH Việt Long) sau đó, ông Tưởng đã thừa nhận đang khai thác quặng không có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền.

   

  Ngày 20/9/2013, UBND huyện Hòa An đã có Quyết định 1606/QĐ-UBND về việc đình chỉ hoạt động khai thác khoáng sản trái phép của Công ty TNHH Việt Long, yêu cầu doanh nghiệp phải di dời máy móc, phương tiện ra khỏi khu vực. Ngày 25/9/2013, UBND xã Hà Trì đã tống đạt Quyết định này đến Công ty TNHH Việt Long. Tuy nhiên, việc doanh nghiệp có thực hiện đúng như yêu cầu của UBND huyện Hòa An hay không thì những gì chúng tôi chứng kiến sau đó đã nói lên toàn bộ sự thật. Hàng ngày, hàng trăm tấn quặng đồng từ khu vực Cả Mang vẫn “chảy máu”.

   

  Ngày 1/10/2013, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND huyện Hòa An đã đến lập biên bản giải tỏa khai thác khoáng sản trái phép tại Cả Mang. Tuy nhiên, khác với ngày trước, các đối tượng khai thác đã dời phương tiện, tang vật và người ra khỏi khu vực. Chỉ còn 2 moong đã được khai thác với diện tích khoảng 1.000 m2, 1 khung lán trại và 1 quán bán hàng. Đoàn đã thống nhất khẳng định Công ty TNHH Việt Long là đơn vị có hành vi khai thác khoáng sản trái phép và giao cho UBND xã Hà Trì tổ chức lực lượng canh gác bảo vệ.  

   

   

                                                                          Nhóm PV Kinh tế