Hà Giang: Khai thác hoạt động nông nghiệp của đồng bào dân tộc trong phát triển du lịch
(TN&MT) - Hà Giang là tỉnh miền núi biên giới phía Bắc có 19 dân tộc cùng sinh sống, chủ yếu là các dân tộc thiểu số như: Mông, Nùng, Pà Thẻn, Lô Lô, Sán Dìu, Giấy… mỗi dân tộc có truyền thống văn hóa đặc trưng và tập quán canh độc đáo trong hoạt động nông nghiệp. Trong những năm qua, tỉnh Hà Giang đã khai thác các hoạt động độc đáo trong nông nghiệp của đồng bào các dân tộc phục vụ cho hoạt động du lịch của địa phương.
Nhằm khai thác các hoạt động độc đáo của đồng bào dân tộc trong nông nghiệp phục vụ phát triển du lịch, tỉnh Hà Giang đã có các chính sách khuyến khích và hỗ trợ kinh phí giúp đồng bào phát triển các loại hình độc đáo trong hoạt động nông nghiệp. Nhờ đó, trong những năm qua, ngành du lịch của Hà Giang nói chung và du lịch nông nghiệp trải nghiệm nói riêng đã được khách du lịch trong và ngoài nước đón nhận.
Bên cạnh đó, khi mở rộng phát triển du lịch nông nghiệp trải nghiệm tại vùng đồng bào dân tộc đã góp phần nâng cao trình độ dân trí và thu nhập cho người nông dân; góp phần thúc đẩy quá trình xóa đói giảm nghèo hiệu quả và đẩy mạnh quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Để đẩy mạnh phát triển du lịch nông nghiệp, tỉnh Hà Giang đã khai thác và phát huy những phương thức độc đáo trong nông nghiệp của đồng bào các dân tộc thiểu số.
Có thể kể đến một số phương thức độc đáo trong nông nghiệp của đồng bào các dân tộc thiểu số Hà Giang như: Leo thang dây để thu hái chè Shan tuyết cổ thụ, cày trên nương đá của đồng bào dân tộc Mông tại 4 huyện cao nguyên đá, trồng ngô trong các hốc đá, khe đá để nấu rượu ngô men lá; sử dụng hạt của cây hoa Tam giác mạch để chế ra loại rượu đặc sản chỉ có ở vùng cao nguyên đá; nuôi ong khai thác mật hoa cây bạc hà trong tự nhiên, chế biến bằng thủ công và thưởng thức chè Shan tuyết của đồng bào các dân tộc Dao, Nùng, Pà Thẻn, Lô Lô tại 2 huyện vùng cao phía Tây là Hoàng Su Phì và Xín Mần, nuôi cá chép trong ruộng bậc thang của đồng bào dân tộc để nâng cao thu nhập và phục vụ phát triển du lịch tại huyện Hoàng Su Phì, tập quán chăn thả và nuôi dưỡng bò vàng của đồng bào dân tộc Mông tại 4 huyện cao nguyên đá Đồng Văn…
Đây là những đặc điểm độc đáo trong nông nghiệp chỉ có ở các huyện vùng cao và đã được các ngành chức năng của Hà Giang khai thác để phát triển các loại hình du lịch trải nghiệm.
Qua các hoạt động độc đáo trong nông nghiệp của đồng bào các dân thiểu số của Hà Giang đã tạo nên các sản phẩm nông nghiệp đặc thù như: Cam sành (được trồng tại 3 huyện Bắc Quang, Quang Bình và Vị Xuyên), mận Máu của huyện Hoàng Su Phì, mật ong Bạc hà huyện Yên Minh, mật ong Bạc hà huyện Mèo Vạc, các sản phẩm chè Shan tuyết và Shan tuyết cổ thụ tại các huyện vùng cao, bò Vàng tại 4 huyện cao nguyên đá Đồng Văn, cá chép ruộng của huyện Hoàng Su Phì…
Từ những đặc điểm tự nhiên, phương thức canh tác độc đáo trong nông nghiệp để tạo nên các sản phẩm nông nghiệp đặc thù cùng với sự đa dạng về văn hóa ẩm thực… đã tạo cho Hà Giang có điều kiện thuận lợi phát triển các loại hình du lịch trải nghiệm trong nông nghiệp. Trong những năm qua, các sản phẩm nông nghiệp của đồng bào các dân tộc thiểu số Hà Giang đã được hình thành và phát triển thông qua các hoạt động độc đáo trong nông nhiệp.
Tuy nhiên, phần lớn du khách đến đây chỉ mới dừng lại ở mức độ lưu trú, tham quan, ngắm cảnh và chụp ảnh mà chưa có nhiều trải nghiệm với các hoạt động trong đời sống của đồng bào dân tộc tại các địa phương của Hà Giang để cùng thực hiện các phương thức canh tác như cày trên nương đá, canh tác trải nghiệm trên các thửa ruộng bậc thang; thu hái, chế biến và thưởng thức chè Shan hữu cơ, trồng ngô trên các khe đá, hốc đá; thưởng thức thịt bò khô tại 4 huyện cao nguyên đá, trồng lanh dệt vải và cùng thụ hưởng các sảm phẩm nông nghiệp độc đáo của địa phương…Vì vậy, Hà Giang vẫn chưa phát huy hết những tiềm năng sẵn có để thúc đẩy phát triển du lịch từ nông nghiệp của đồng bào các dân tộc thiểu số.
Để tạo nguồn sinh kế, giúp người dân vùng đồng bào các dân tộc thiểu số nâng cao thu nhập, góp phần xóa đói giảm nghèo từ những hoạt động độc đáo trong nông nghiệp, đồng thời hướng đến loại hình “du lịch xanh”, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số…, trong những năm qua, Hà Giang đã xây dựng mục tiêu phát triển du lịch gắn với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương một cách hiệu quả và bền vững.
Ông Nguyễn Hồng Hải, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Giang cho biết: Trong những năm qua, ngành du lịch của tỉnh đã khai thác các hoạt động độc đáo trong nông nghiệp của đồng bào các dân tộc thiểu số phục vụ phát triển du lịch. Tuy nhiên để phát huy hiệu quả của loại hình du lịch nông nghiệp trải nghiệm cần sự phối hợp của các ngành liên quan như xây dựng lịch gieo trồng các loại cây lương thực chủ yếu, phương thức canh tác để tạo nên sản phẩm nông nghiệp an toàn cho tiêu dùng và khách du lịch….