Công tác dự báo, cảnh báo và phòng, chống thiên tai: Quản lý tốt, hiệu quả cao

Làm tốt công tác dự báo, cảnh báo và phòng, chống thiên tai

Năm 2023, ngành KTTV đã chỉ đạo các đơn vị làm công tác dự báo KTTV thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình KTTV trên phạm vi cả nước, dự báo chi tiết đến các huyện, thị; cung cấp kịp thời các bản tin dự báo KTTV, cảnh báo về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm cho các cơ quan, ban, ngành Trung ương, địa phương, các phương tiện thông tin đại chúng để phục vụ công tác chỉ đạo phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai.

Thực hiện các Công điện của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục KTTV đã trình Bộ ban hành Kế hoạch Ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn năm 2023 - 2024 của Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) Bộ TN&MT; văn bản phân công các đơn vị thuộc Bộ thực hiện nhiệm vụ được giao tại Công điện của Thủ tướng Chính phủ về chủ động phòng, chống sạt lở bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân trước và trong mùa mưa lũ; xây dựng kế hoạch của Ban Chỉ huy PCTT&TKCN Bộ TN&MT và tổ chức thực hiện đoàn khảo sát thực địa tại một số khu vực trọng điểm về sạt lở tại khu vực Tây Nguyên.

Tổng cục đã tham mưu và trình Lãnh đạo Bộ ký Công văn số 8724/BTNMT-TCKTTV ngày 12/10 về việc cung cấp thông tin dự báo khả năng xuất hiện mưa lớn, lũ miền Trung gửi các Bộ: NN&PTNT, Quốc phòng, Công an, Công Thương, Giao thông vận tải, Xây dựng, Giáo dục và Đào tạo, Y tế và UBND các tỉnh từ Nghệ An đến Quảng Ngãi.

Đồng thời, tham mưu Bộ, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1262/QĐ-TTg ngày 27/10 phê duyệt Đề án "Cảnh báo sớm sạt lở đất, lũ quét khu vực miền núi, trung du Việt Nam".
Thực hiện nhiệm vụ được giao từ Ban Cán sự Đảng Bộ TN&MT, Tổng cục KTTV đã xây dựng Đề án "Tăng cường dự báo, đánh giá tác động và các giải pháp phòng, chống thiên tai, nâng cao khả năng ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu trên địa bàn vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ" và đang xin ý kiến của các bộ, ngành, địa phương.

Bên cạnh đó, chủ trì, phối hợp với Cục Địa chất Việt Nam, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, Viện Khoa học KTTV&BĐKH tổ chức Đoàn khảo sát đánh giá nguyên nhân sạt lở, tai biến địa chất và đề xuất một số nhiệm vụ thực hiện nhằm giảm thiểu nguy cơ thiệt hại do sạt lở đất tại khu vực Tây Nguyên; tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Tổng cục đã tham mưu thực hiện tốt nhiệm vụ của Ban Chỉ huy PCTT&TKCN của Bộ: trình Lãnh đạo Bộ thành lập Ban Chỉ huy PCTT&TKCN của Bộ TN&MT năm 2023; ban hành Quy chế hoạt động của Ban Chỉ huy PCTT&TKCN Bộ TN&MT; báo cáo kết quả công tác PCTT năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023 gửi Ban chỉ đạo quốc gia về PCTT; kiện toàn Ban chỉ đạo PCTT của Bộ thực hiện các nhiệm vụ về phân vùng rủi ro thiên tai, cảnh báo sớm trượt, sạt lở đất đá, lũ bùn đá, lũ ống, lũ quét, để tập trung theo dõi và chỉ đạo dự báo cơn bão số 1, điều chỉnh kế hoạch kiểm tra công tác PCTT tại Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang; dự thảo Báo cáo và Báo cáo công tác hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và TKCN 6 tháng đầu năm; phân công các đơn vị thực hiện nhiệm vụ được giao tại Công điện của Thủ tướng Chính phủ về chủ động phòng, chống sạt lở bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân trước và trong mùa mưa lũ.

Ban hành Quyết định phân cấp ban hành bản tin dự báo; kiện toàn Ban Chủ nhiệm thực hiện Chương trình cập nhật phân vùng rủi ro thiên tai, lập bản đồ cảnh báo thiên tai, đặc biệt là các thiên tai liên quan đến bão, nước dâng do bão, lũ, lũ quét, sạt lở đất, hạn hán, xâm nhập mặn cũng là một trong những nhiệm vụ của Tổng cục trong năm 2023.

Quyết liệt gỡ vướng trong thực hiện nhiệm vụ

Mặc dù đạt được nhiều kết quả trong công tác dự báo, cảnh báo và phòng, chống thiên tai KTTV nhưng trong năm 2023, Tổng cục vẫn gặp một số khó khăn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện nhiệm vụ. Do cơ chế đặc thù của ngành nói riêng và Nhà nước nói chung, ngành KTTV khó có thể thu hút được nhân tài. Số lượng cán bộ viên chức ngày càng giảm.

Hơn nữa, công tác phổ biến, tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật triển khai Luật Khí tượng thủy văn còn hạn chế, sự phối hợp với các cơ quan chính quyền địa phương chưa chặt chẽ, gây khó khăn trong công tác bảo vệ hành lang kỹ thuật công trình KTTV và công tác thành lập, di chuyển, giải thể trạm KTTV.

Để tháo gỡ những vướng mắc trên, bà Đặng Thanh Mai - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV cho rằng, Tổng cục cần tiếp tục triển khai thực hiện hoàn thành Đề án tổ chức bộ máy và mô hình hoạt động của Tổng cục, đảm bảo số lượng biên chế´ công chức làm việc trong khối Tổng cục; tập trung triển khai xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và các nhiệm vụ thực hiện Luật Khí tượng thủy văn, các nghị quyết, chỉ đạo của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ và của Bộ; đồng thời huy động các nguồn lực trong nước và quốc tế, của Trung ương và địa phương để đầu tư trang thiết bị; bồi dưỡng, đào tạo nguồn nhân lực.

Tổng cục kiến nghị Bộ TN&MT xem xét, bố trí bổ sung biên chế công chức để bảo đảm nguồn nhân lực thực hiện ngay các nhiệm vụ quản lý của đơn vị cũng như bảo đảm chế độ chính sách đối vớ´i cán bộ đang trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ tham mưu quản lý nhà nước.

Tổng cục cũng đề nghị Bộ xem xét kiện toàn bộ máy lãnh đạo của Tổng cục, bổ nhiệm Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV để công tác chỉ đạo, điều hành được thuận lợi.

Theo Phó Tổng cục trưởng Đặng Thanh Mai, năm 2024, Tổng cục KTTV sẽ xây dựng văn bản quy phạm pháp luật đã đề xuất vào Chương trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2024 của Bộ TN&MT; thành lập, tổ chức kiểm tra thi hành pháp luật KTTV tại các tỉnh, thành phố theo phê duyệt của Bộ.
Tổng cục tiếp tục chỉ đạo các đơn vị làm công tác dự báo KTTV thực hiện dự báo thời tiết, thủy văn chi tiết đến các huyện, thị trên cả nước; cung cấp kịp thời các bản tin dự báo KTTV, cảnh báo về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm cho các cơ quan, ban, ngành Trung ương, địa phương, các phương tiện thông tin đại chúng phục vụ công tác chỉ đạo phòng, tránh và giảm nhẹ thiên tai; thực hiện nhiệm vụ thường trực Ban Chỉ huy PCTT của Bộ TN&MT.

Cùng với đó, theo dõi, hướng dẫn các đài, trạm KTTV quốc gia cũng như các trạm KTTV chuyên dùng về công tác quan trắc, cung cấp số liệu KTTV, kịp thời phục vụ tốt công tác cảnh báo, dự báo KTTV; đồng thời tăng cường kiểm tra đột xuất để nắm bắt tình hình hoạt động của các trạm KTTV quốc gia cũng như các trạm KTTV chuyên dùng để kịp thời chỉ đạo.

Thêm vào đó, đề xuất Bộ TN&MT kiện toàn đội ngũ lãnh đạo của Tổng cục; sắp xếp phân công công tác đối với lãnh đạo Tổng cục khi 1 Phó Tổng cục trưởng được nghỉ chế độ; thực hiện các công tác khác về cán bộ.

Tổng cục sẽ trình Bộ phê duyệt hoặc phê duyệt theo phân cấp đối với các nhiệm vụ ngân sách được giao năm 2024; hướng dẫn các đơn vị thực hiện các đề tài khoa học công nghệ được Bộ phê duyệt năm tới; tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ hợp tác quốc tế được Bộ giao trong khuôn khổ các hoạt động hợp tác đa phương, song phương.