Thu hồi đất không đúng hiện trạng ảnh hưởng quyền lợi người dân

Đền bù không đúng quy định pháp luật

Tại Quyết định (QĐ) thu hồi đất số 4343/QĐ-UBND do Chủ tịch UBND quận Ngũ Hành Sơn ban hành ngày 30/10/2008 nêu rõ: “Quyết định: Điều 1. Nay thu hồi 2472.6m2 đất do hộ Đoàn Văn Đời đang sử dụng trong khu đất UBND TP. Đà Nẵng đã có quyết định thu hồi giao cho Công ty Quản lý và Khai thác đất Đà Nẵng quản lý để thực hiện theo quy hoạch của UBND TP. Đà Nẵng. Thửa đất số 21 thuộc tờ bản đồ hiện trạng số 232 tại phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng. Vị trí ranh giới thu hồi đất theo sơ đồ do Phòng TN&MT quận xác lập kèm theo quyết định này”.

Theo phản ánh của ông Nguyễn Văn Được, vào năm 2004, ông Được, ông Trần Quang Vũ, ông Phùng Đình Lợi và bà Trần Thị Mỹ Phương cùng chung mua DT 750m2 đất của ông Đoàn Văn Đời để làm nhà ở. Trên khu đất đó, đã xây 3 móng nhà, 1 căn nhà cấp 4.

Phóng viên làm việc với Phó Chủ tịch UBND quận Ngũ Hành Sơn Nguyễn Đức Việt (hàng đầu phía trái)

Sau một thời gian trong nội bộ gia đình ông Đời xảy ra tranh chấp di sản thừa kế không thỏa thuận được với nhau. Do đó, vào tháng 10/2011, ông Được, Vũ, Lợi và bà Phương làm đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân (TAND) quận NHS, TP. Đà Nẵng. Ngày 30/12/2011, TAND quận Ngũ Hành Sơn ban hành Quyết định số 218/2011/QĐST-DS công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Theo đó, giao cho ông Được và ông Lợi được quản lý, sử dụng một móng nhà xây bằng gạch ống có diện tích 19,9m2 tọa lạc trên diện tích đất 219,5m2; ông Vũ được quản lý, sử dụng một móng nhà xây bằng gạch ống có diện tích 20m2 tọa lạc trên diện tích đất 150,4m2; bà Nhàn (con ông Đời được ông: Được, Vũ, Lợi và bà Phương nhượng lại đất) được quản lý, sử dụng một móng nhà xây bằng gạch ống có diện tích 20,1m2 tọa lạc trên diện tích đất là 150,1m2; bà Phương được quản lý, sử dụng một ngôi nhà trệt, mái lợp tôn, nền xi măng có diện tích 24,2m2 tọa lạc trên diện tích đất 150m2; tất cả đều nằm trong thửa đất số 21, tờ bản đồ hiện trạng số 232 tại tổ 28, phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng (có Sơ đồ ranh giới phân chia kèm theo).

Thế nhưng, tại Quyết định thu hồi đất số 4343/QĐ-UBND ngày 30/10/2008, chỉ nêu ra hộ dân bị thu hồi đất là ông Đoàn Văn Đời chứ không có thêm 1 Quyết định nào của UBND quận Ngũ Hành Sơn ban hành thu hồi đất của các ông: Được, Vũ, Lợi và bà Phương. Vì vậy, ngày 16/7/2018, bà Trần Thị Mỹ Phương đã gửi đơn khiếu nại đến UBND quận Ngũ Hành Sơn. Ngày 10/10/2018, Chủ tịch UBND quận Ngũ Hành Sơn Trần Thị Anh Thi đã ban hành Quyết định số 5990/QĐ-UBND không chấp nhận khiếu nại của bà Phương yêu cầu UBND quận Ngũ Hành Sơn ban hành quyết định thu hồi đất đối với diện tích 150m2 mà bà Phương đã mua từ ông Đoàn Văn Đời. 

Ngày 9/8/2019, bà Phương đã nộp đơn khởi kiện lên TAND TP. Đà Nẵng về việc yêu cầu Tòa án giải quyết hủy Quyết định số 5990/QĐ-UBND ngày 10/10/2018 của UBND quận Ngũ Hành Sơn. Tiếp đó, ngày 6/9/2019, ông Được cũng nộp đơn khởi kiện lên Tòa án.

Bản án có hiệu lực nhưng địa phương không chấp nhận

Tại buổi làm việc với PV Báo Tài nguyên và Môi trường ngày 12/11, ông Nguyễn Đức Việt - Phó Chủ tịch UBND quận Ngũ Hành Sơn khẳng định: “Nguồn gốc đất trước đây của ông Đoàn Văn Đời chỉ sử dụng hơn 300 m2 theo Giấy chứng nhận, phần còn lại nằm trong đất hoang do phường quản lý. Trong quá trình thu hồi đất, UBND quận đã tiến hành các bước trình tự thủ tục như: vận động đối thoại, bồi thường… nhưng ông Đời không chấp hành bàn giao mặt bằng, do đó, UBND quận đã tiến hành cưỡng chế thu hồi đất”.

Ông Việt cũng cho biết, quận đã có Văn bản số 2265/UBND-PTNMT ngày 11/10/2019 gửi TAND TP. Đà Nẵng đề nghị hủy Quyết định số 218/2011/QĐST-DS ngày 30/12/2011 của TAND quận Ngũ Hành Sơn. Tuy vậy, tại Thông báo số 1079/2019/TB-TA ngày 13/11/2019 của TAND TP. Đà Nẵng cho rằng, Quyết định số 218/2011/QĐST-DS ngày 30/12/2011 của TAND quận Ngũ Hành Sơn đã có hiệu lực pháp luật.

Ông Nguyễn Văn Được (đã có đơn phản ánh đến Báo TN&MT) bên mảnh đất trước đó ông Đoàn Văn Đời đã bán cho các ông: Nguyễn Văn Được, Trần Quang Vũ, Phùng Đình Lợi và bà Trần Thị Mỹ Phương.

Đối chiếu theo Hồ sơ kỹ thuật thửa đất (HSKTTĐ) số 21 của ông Đời đã được Phó Giám đốc Trung tâm Đo đạc Bản đồ Đà Nẵng Nguyễn Triều xác nhận ngày 19/5/2008, có diện tích 2.472,6m2 loại đất ODT và trong Bảng tính giá trị đền bù thì tổng diện tích 2 loại đất của ông Đời được đền bù là 1.702,6m2. Như vậy, diện tích đền bù đất của ông Đời còn thiếu 770m2 gần khớp với diện tích đất trước đó ông Đời đã bán cho 4 hộ dân nêu trên.

Như vậy, dựa theo HSKTTĐ số 21, việc đền bù, bố trí đất tái định cư cho ông chưa thỏa đáng. Ngoài ra, với bản án có hiệu lực pháp luật, UBND quận Ngũ Hành Sơn nên đền bù đất cho ông Được, Vũ, Lợi và bà Nhàn, Phương theo phân định của Tòa án.

Người dân thiệt đơn, thiệt kép

Luật sư Trương Công Nguyễn Anh Phiệt - Đoàn Luật sư TP. Đà Nẵng cho biết: “Quyết định 4343/QĐ-UBND ngày 30/10/2008 là một quyết định cá biệt theo quy định pháp luật do Chủ tịch UBND quận Ngũ Hành Sơn Huỳnh Đức Thơ ký ban hành, nhằm mục đích thu hồi đất mà sau này phục vụ cho hoạt động của doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Đô thị FPT Đà Nẵng; cũng theo quy định pháp luật có hiệu lực tại thời điểm quyết định này ban hành, loại đất mà ông Đoàn Văn Đời bị thu hồi được xác định là “đất ở tại đô thị” có ký hiệu là ODT được quy định tại “ký hiệu loại đất theo mục đích sử dụng đất” khoản II.1.2, Thông tư số 08/2007/TT-BTNMT ngày 2/8/2007 về việc “Hướng dẫn thực hiện thống kê, kiểm kê đất đai và xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất”. Đến thời điểm này, Quyết định 4343/QĐ-UBND đang có hiệu lực pháp luật nên ông Đoàn Văn Đời có quyền yêu cầu Tòa án nhân dân có thẩm quyền xem xét và yêu cầu bồi thường, tái định cư bổ sung theo quy định pháp luật hiện hành nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình cũng như bảo vệ pháp luật”.

Thiết nghĩ, chính quyền TP. Đà Nẵng cần cấp thiết rà soát lại tính pháp lý về việc thu hồi đất của hộ ông Đoàn Văn Đời có đúng theo pháp quy hay không? Tiếp đó là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình ông Đời tránh bị thiệt hại trong thu hồi đất, bồi thường, bố trí đất tái định cư.