Tạo quỹ đất sạch để phát triển đô thị
Để nâng cao nhận thức của người dân về pháp luật đất đai, thành phố đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đất đai, đa dạng hình thức và nội dung tuyên truyền, như: Hội nghị tập huấn các quy định, chính sách mới về đất đai; công tác thống kê, kiểm kê đất đai; quy trình giải phóng mặt bằng; quản lý, sử dụng đất đai và quản lý trật tự đô thị.
Chỉ đạo UBND các xã, phường tăng cường tuyên truyền phổ biến các văn bản của tỉnh cụ thể hóa quy định của Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành đến từng tổ, bản, tiểu khu và các hộ gia đình, cá nhân biết, nhất là các khu vực triển khai dự án. Nhờ đó, nhận thức của người dân về pháp luật đất đai ngày càng đầy đủ, giảm được tình trạng tranh chấp, khiếu kiện về đất đai.
Hàng năm, trên cơ sở quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt, UBND thành phố đã tổ chức công bố công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại trụ sở UBND thành phố, trên cổng thông tin điện tử, các phương tiện thông tin đại chúng và trụ sở UBND các xã, phường theo quy định, tạo sự đồng thuận chung trong tổ chức thực hiện, làm cơ sở thực hiện các thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo đúng quy hoạch được duyệt.
Tính tới hết năm 2021, toàn thành phố có 12 dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại đang triển khai và dự kiến sẽ triển khai, trong đó, 8 dự án đã lựa chọn được chủ đầu tư; 2 dự án đã trình chấp thuận chủ trương đầu tư; 1 dự án đang lập hồ sơ đề xuất để trình chủ trương và 1 dự án nhà đầu tư đang đề xuất. Tổng số bất động sản dự kiến sẽ cung ứng ra thị trường khoảng 4.100 sản phẩm, gồm khoảng 1.400 căn nhà ở xây thô, hoàn thiện mặt ngoài với các phân khúc biệt thự, nhà ở liền kề và khoảng 2.700 lô đất nền.
Trong 2 năm 2020-2021, đã đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng và tái định cư với tổng kinh phí bồi thường hơn 178 tỷ đồng, tổng diện tích bồi thường 44,9 ha cho 1.147 hộ dân.
Trước khi triển khai các dự án, đã tăng cường đối thoại, tuyên truyền, vận động, giải đáp các ý kiến của người dân về chế độ, chính sách của Nhà nước trong việc hỗ trợ, đền bù, tái định cư, để người dân đồng lòng ủng hộ. Trên cơ sở các quy định của pháp luật, thành phố cũng đã áp dụng linh hoạt các chế độ chính sách để bảo đảm quyền lợi cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi dự án.
Quá trình triển khai thực hiện, đã thường xuyên tổ chức các hội nghị đối thoại, tiếp công dân, kịp thời lắng nghe, giao giải quyết các kiến nghị, thắc mắc của người dân. Họp bàn, tìm giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong quá trình giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm, kéo dài trên địa bàn như Dự án hồ chứa nước bản Mòng, chỉnh trang đô thị đường Điện Biên và 3 khu tái định cư nơi đến (khu dân cư mới phường Quyết Thắng; HTX 26/8; Công ty cổ phần dịch vụ Hoa Ban), tuyến đường 25m từ ngã tư Quyết Thắng, bản Buổn - Hoàng Quốc Việt, Khu tái định cư số 1, số 2, phường Chiềng Cơi….
Siết chặt kiểm tra, xử lý vi phạm về đất đai
Theo lãnh đạo UBND thành phố Sơn La, cùng với công tác phát triển đô thị, những năm qua, thành phố cũng đã thực hiện hiệu quả chương trình “xóa đói, giảm nghèo” thông qua các chính sách hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở cho các hộ dân tộc thiểu số, hộ nghèo, đời sống khó khăn; chính sách giao đất không thu tiền đối với đất sản xuất nông nghiệp; chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất ở, công nhận quyền sử dụng đất và chính sách miễn, giảm các loại thuế liên quan đến đất đai cho các hộ nghèo, hộ dân tộc thiểu số;.... góp phần quan trọng trong đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo, giải quyết việc làm và ổn định đời sống cho nhân dân.
Cùng với đó, luôn quan tâm quán triệt chỉ đạo các xã, phường, bộ phận tham mưu nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật có liên quan để tham mưu tốt trong việc tuyên truyền, thuyết phục, vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về xây dựng, đất đai và môi trường.
Công tác giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai cũng được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm; đã đổi mới công tác tiếp công dân, kiện toàn bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai. Giai đoạn 2014-2020, đã tiếp nhận, giải quyết 344 vụ việc kiến nghị liên quan đến đất đai. Từ năm 2020 tới nay, đã ban hành 14 Quyết định xử phạt hành chính với số tiền phạt 290 triệu đồng; 10 quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả; tổ chức cưỡng chế, phá dỡ 4 công trình xây dựng vi phạm. Các xã, phường đã kiểm tra, xử phạt 15 trường hợp vi phạm về đất đai, tài nguyên, môi trường, số tiền xử phạt trên 146 triệu đồng.
Song thực tế trong thời gian qua, tại một số khu vực phát triển mở rộng đô thị như phường Chiềng Sinh, Chiềng An, Chiềng Xôm, Chiềng Cơi, xã Chiềng Ngần… có tình trạng hộ gia đình, cá nhân được giao đất đã chia nhỏ diện tích đất nông nghiệp để chuyển nhượng; mua, bán bằng giấy biên nhận viết tay, mua bán ngầm với nhau; làm manh mún ruộng đất, xây dựng các công trình trái phép trên đất nông nghiệp.
Về thực chất là các hộ gia đình, cá nhân chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng lợi dụng để kinh doanh buôn bán bất động sản, dần dần hợp pháp hóa tự chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang đất ở (đất thổ cư), gây khó khăn trong công tác quản lý đất đai, quản lý đô thị. Các xã, phường còn lúng túng trong việc đề xuất biện pháp xử lý một số trường hợp xây dựng trên đất nông nghiệp xen kẹt trong khu dân cư, tự chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp trước ngày 1/7/2014, đến nay phù hợp với quy hoạch đất ở, dẫn đến chưa có biện pháp xử lý dứt điểm theo quy định…