Ông Nguyễn Đắc Lực, Phó Giám đốc Sở TN&MT Sơn La cho biết: Năm 2017, thực hiện bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác, Sở TN&MT đã tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng Phương án bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác thay thế cho phương án cũ từ năm 2015, trong đó quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu các cấp, đặc biệt là cấp xã, đồng thời xây dựng cơ chế phối hợp với địa phương liên quan khu vực giáp ranh.
Tuy nhiên, trong năm, tình hình khai thác khoáng sản trái phép vẫn còn diễn ra ở một số huyện, cụ thể: Khai thác đá Pá Sáng, xã Mường Bám, huyện Thuận Châu; khai thác cát tại lòng hồ sông Đà thuộc địa bàn các huyện Mai Sơn, Bắc Yên; khai thác cát lòng sông Mã huyện Sông Mã; khai thác đá, cát sạn tại huyện Mộc Châu, Vân Hồ.
Trước thực trạng này, Sở TN&MT đã chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, UBND cấp huyện tổ chức thanh, kiểm tra liên ngành, đình chỉ và thu hồi các vật dụng liên quan đến hoạt động trái phép, xử phạt hành chính theo quy định. Giao UBND cấp huyện tăng cường tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trên địa bàn, kịp thời ngăn chặn tình trạng tái hoạt động khoáng sản trái phép, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn tỉnh.
Bên cạnh đó, năm 2017, Sở đã tiến hành 2 cuộc thanh tra với 3 đơn vị; 4 cuộc kiểm tra với 12 đơn vị. Qua đó, phát hiện 2 đơn vị chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (Công ty CP khoáng sản Sơn La khai thác tại khu vực mỏ than Suối Bàng huyện Vân Hồ; Công ty CP đầu tư khoáng sản KTB khai thác than tại mỏ than Suối Bàng II huyện Vân Hồ); 2 đơn vị chưa lập hồ sơ thuê đất theo quy định (Công ty TNHH đầu tư xây dựng Hồng Long, Công ty CP khoáng sản Sơn La); 4 đơn vị chưa ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường (Công ty CP phát triển Việt Mỹ, Công ty CP xi măng Mai Sơn, Công ty CP thương mại Hiền Luyến, Doanh nghiệp tư nhân xây dựng Kim Thành). Đã lập 3 biên bản vi phạm hành chính với 2 tổ chức vi phạm, tổng tiền phạt 410 triệu đồng.
Trong công tác tham mưu cấp giấy phép hoạt động khoáng sản, đã tổ chức thẩm định, trình UBND tỉnh cấp 9 giấy phép thăm dò khoáng sản, ban hành 9 quyết định phê duyệt báo cáo kết quả thăm dò, cấp 10 giấy phép khai thác khoáng sản. Tham mưu cho UBND tỉnh ban hành 3 quyết định phê duyệt đề án đóng cửa mỏ và 15 quyết định đóng cửa mỏ.
Tuy nhiên, hiện nay, việc thực hiện quản lý nhà nước về khoáng sản đang gặp khó, về thẩm quyền, trách nhiệm lập quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản còn chồng chéo giữa các sở, ngành, gồm Sở TN&MT, Sở Xây dựng và Sở Công thương.
Thời gian tới, Sở TN&MT Sơn La đề nghị UBND tỉnh tăng cường biên chế cho công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản. Bố trí kinh phí phục vụ công tác tuyên truyền phổ biến về pháp luật khoáng sản; công tác thanh, kiểm tra và các biện pháp bảo vệ môi trường, khoáng sản chưa khai thác. Tăng cường đầu tư kinh phí phục vụ cho các dự án điều tra cơ bản, quy hoạch lĩnh vực ngành nhằm tạo cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quản lý nhà nước về khoáng sản.
Đề nghị Bộ TN&MT phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Xây dựng có văn bản hướng dẫn giao một sở lập quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản của địa phương, tránh chồng chéo, thất thoát cho ngân sách địa phương. Đề nghị Bộ TN&MT phân cấp cho UBND cấp huyện trong việc đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trong diện tích xây dựng công trình; đăng ký khối lượng cát thu hồi từ dự án nạo nét, khơi thông luồng lạch.