Quỳ Châu (Nghệ An): Cần ngăn chặn khai thác vàng trái phép

(TN&MT) - Trong thời gian qua, tại một số khe suối tại xã Châu Hạnh (huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An) đã xảy ra hiện tượng khai thác vàng trái phép khiến cho môi trường bị ô nhiễm, đất đai bị xói lở. Tình trạng trên diễn ra rất cần sự nhanh chóng vào cuộc dẹp bỏ của các lực lượng chức năng.

Khai thác vàng trái phép tại bản Tà Sỏi

Chúng tôi có mặt tại xã Châu Hạnh, huyện miền núi Quỳ Châu, rất nhiều người dân tại bản Tà Sỏi và bản Khe Hán đã bức xúc phản ánh về tình trạng khai thác vàng trái phép đang diễn ra trên địa bàn.

Tại bản Tà Sỏi, đứng trên QL 48 nhìn xuống con khe nhỏ phía bên phải đường là một màu nước đục ngầu, tiếng máy Đông phong kêu thình thịch vọng ra khiến cho không khí trở nên náo nhiệt. Lần theo nguồn nước đục, chúng tôi men theo con đường đất nhỏ để đi vào phía trong khe. Đi được khoảng vài trăm mét, tiếng máy Đông phong càng rõ mồn một.

Hiện ra trước mắt PV là một nhóm khai thác vàng trái phép khoảng gần chục người, với một máy hút Đông phong đang nổ inh ỏi, hút đất đá lên bàn đãi tự tạo bằng ván gỗ, phía dưới khe là hai “vàng tặc” đang dùng xẻng đào khoét đất rồi dùng vòi máy Đông phong hút từng mảng miếng đất đá lên phía trên. Các nhóm khác dùng bàn đãi để đãi bộ thủ công khiến cho cả một vùng đất rộng hàng trăm mét vuông tan hoang, nước khe suối đỏ quạch, ô nhiễm trầm trọng.

Hai máy Đông phong đang hoạt động khai thác vàng trái phép tại bản Tà Sỏi

Một “vằng tặc” thấy chúng tôi ghi hình tỏ vẻ bối rối: “Bọn em là dân bản Tà Sỏi này thôi, do không có công ăn việc làm nên mới góp tiền mua máy Đông phong và tự đóng máy móc để khai thác kiếm ít đồng mua gạo, nuôi con ăn học. Có gì mong các anh thông cảm”.

Được biết, nhóm “vàng tặc” này hầu hết là người dân bản Tà Sỏi, tuy nhiên, theo điều tra của PV thì nhóm này có một “sếp” ở thị trấn Tân Lạc (Quỳ Châu) đứng đằng sau để đầu tư máy móc và “lót đường” để công việc được thuận lợi.

Tại khu vực khe suối thuộc bản Khe Hán cũng đang diễn ra cảnh khai thác vàng trái phép tương tự. Được biết, cách đây vài năm, tại khu vực đầu nguồn Khe Hán đã từng một phen tan hoang vì cơn bão “vàng tặc”. Theo đó, trong các năm 2012 đến 2013, một nhóm “vàng tặc” người Hải Phòng, Thái Nguyên đã tìm đến vùng đất này kết hợp với một số người dân bản địa vào dựng lều lán và đưa máy múc vào khu vực đầu nguồn Khe Hán để tiến hành khai thác vàng trái phép, sau mấy tháng trời khai thác, cả vùng đồi núi, khe suối đã tan hoang, nước khe bị ô nhiễm trầm trọng. Trước tình hình đó, UBND huyện Quỳ Châu đã nhiều đợt tiến hành truy quét quyết liệt, sau đó tình hình mới tạm lắng xuống.

Hai máy Đông phong đang hoạt động khai thác vàng trái phép tại bản Tà Sỏi

Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân bản Khe Hán, từ cuối năm 2014 đến nay đã xuất hiện hai máy Đông phong của hai tốp người dân bản địa tự ý tiến hành đào khe tiến hành khai thác vàng trái phép. Do đặc điểm của khu vực này nằm cách xa đường QL48, người đi lại ít, chủ yếu là người dân trong bản Khe Hán biết tình trạng khai thác này nên các đối tượng “vàng tặc” tha hồ dùng máy hút khai thác inh ỏi suốt ngày đêm mà không hề gặp bất cứ trở ngại nào.

Ông Lô Văn M, một người dân bản Khe Hán, bức xúc: “Hiện tượng khai thác vàng trái phép ngay tại bản Khe Hán, sát với ruộng lúa của người dân đã diễn ra từ nhiều tháng nay. Hiện tượng trên không chỉ gây ảnh hưởng đến đất sản xuất, gây ô nhiễm môi trường mà còn gây ồn ào ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh hoạt của người dân chúng tôi”. 

Hai giàn máy hút đang nhả khói đen kịt để khai thác vàng trái phép tại bản Khe Hán

Trước tình trạng khai thác vàng trái phép nêu trên, chúng tôi đã liên lạc với ông Lô Thanh Sơn - Trưởng phòng TN&MT huyện Quỳ Châu. Ông Sơn cho biết: “Nạn khai thác vàng trái phép ở huyện chúng tôi đã diễn ra từ vài năm nay. Tuy nhiên, chúng tôi cũng đã vào cuộc truy quét nhiều lần nên tình trạng khai thác cũng đã được lắng xuống. Còn thông tin các anh cung cấp có hiện tượng trên tái diễn tại Tà Sỏi và Khe Hán thì tôi chưa nắm được vì tôi mới nhận công tác tại Phòng TN&MT. Trong vài ba ngày tới tôi sẽ cho người kiểm tra cụ thể nếu có sẽ xử lý và báo cáo sau”.

Nguồn nước Khe Hán và Tà Sỏi bị ô nhiễm trầm trọng do khai thác vàng trái phép

Sáng 13/4, trao đổi với PV, ông Võ Duy Việt – Giám đốc Sở TN&MT Nghệ An, cho biết: “Năm 2014, Bộ TN&MT cũng có thành lập đoàn kiểm tra phối hợp với Sở TN&MT Nghệ An tiến hành kiểm tra tình hình khai thác, quản lý khoáng sản tại 3 huyện Quỳ Hợp, Quỳ Châu và Quế Phong. Qua đó, có chấn chỉnh một số bất cập. Về tình trạng khai thác khoáng sản nói chung và vàng trái phép nói riêng tại huyện Quỳ Châu chúng tôi cũng đã yêu cầu huyện kiểm tra, xử lý nhiều lần. Nếu tình trạng trên tái diễn Sở sẽ yêu cầu và phối hợp với địa phương vào cuộc xử lý dứt điểm tình trạng trên. Tuy nhiên, cần phải nói thêm rằng, để xảy ra tình trạng trên trách nhiệm của xã và huyện là rất lớn. Ở địa bàn, họ phải nắm được để quản lý”.

Trước thực trạng khai thác vàng trái phép đang diễn ra tại Khe Hán và Tà Sỏi (xã Châu Hạnh) gây ô nhiễm môi trường, mất đất sản xuất, ảnh hưởng đến an ninh trật tự địa phương, đề nghị Sở TN&MT Nghệ An và UBND huyện Quỳ Châu cần nhanh chóng vào cuộc kiểm tra, xử lý dứt điểm tình trạng trên, tránh những hệ lụy không đáng có và gây bức xúc trong dư luận.

Bài & ảnh: Phạm Tuân