Quảng Ngãi: Nhiều phát hiện quan trọng về Công viên địa chất Lý Sơn

Hội nghị có sự tham gia của nhiều chuyên gia trong nước và quốc tế có kinh nghiệm về Công viên địa chất toàn cầu UNESCO.

Phát biểu tại hội nghị, ông Đặng Ngọc Dũng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định, việc xây dựng và phát triển Công viên địa chất Lý Sơn thành Công viên địa chất toàn cầu UNESCO chắc chắn sẽ tạo động lực phát triển ngành du lịch bền vững và tạo giá trị cộng đồng địa phương.

Công viên địa chất Lý Sơn ban đầu được thành lập có tổng diện tích trên 100km², dân số 70.000 người, bao gồm đảo Lý Sơn và vùng phụ cận ven bờ thuộc các xã Bình Châu, Bình Hải, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, về sau mở rộng nghiên cứu ra các khu vực lân cận phức hệ thung lũng miền núi (Quảng Ngãi - Trà Bồng), phức hệ đồng bằng duyên hải (Quảng Ngãi - Sa Huỳnh) và phức hệ biển đảo (Quảng Ngãi - Lý Sơn).

Theo Ban Quản lý Công viên địa chất Lý Sơn, qua quá trình khảo sát, nghiên cứu, đánh giá cùng với sự hỗ trợ nhiều chuyên gia như TS. Guy Martini - Tổng thư ký Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu GGN; TS. Nakada Setsuya- Ban cố vấn GGN UNESCO; TS. Paul Dingwall… đã bước đầu đưa ra các kết quả khảo sát, đánh giá các giá trị di sản.

Theo đó, với những kết quả ban đầu cho thấy tỉnh Quảng Ngãi nằm ở rìa Đông Bắc của địa khu biến chất cao đa kỳ Kon Tum, là khối cấu trúc móng cổ thuộc rìa Đông Bắc của mảng Indochina, chủ yếu trồi lộ móng kết tinh Tiền Cambri do được nâng lên bóc mòn trong các giai đoạn về sau. Hoạt động magma biến chất trong khu vực rất đa dạng và phức tạp mang tính chất đa kỳ đa nhịp và có những điểm nhấn rõ nét, nhất là Sau Cambri (450 triệu năm).

Lịch sử phát triển địa chất của khu vực đa dạng, phức tạp được phân làm 7 giai đoạn: giai đoạn Paleoproterozoi, Mesoproterozoi, Neoproterozoi-Pleozoi sớm, Paleozoi sớm - giữa, Paleozoi muộn - Mezozoi sớm, Mezozoi muộn, Cenozoi.

Các thành tạo đá núi lửa basalt thuộc khu vực Lý Sơn, TP. Quảng Ngãi và Bình Sơn chủ yếu thuộc hệ tầng Đại Nga và hệ tầng Túc Trưng. Kết quả cho thấy các thành tạo núi lửa thuộc các tướng phun nổ, phun trào và á núi lửa.

Tỉnh Quảng Ngãi tập hợp nhiều giá trị địa mạo độc đáo có thể phân ra 4 cụm di sản địa mạo: cụm di sản đảo Lý Sơn, cụm di sản ven biển phía Bắc Quảng Ngãi, cụm di sản phía Nam Quảng Ngãi, cụm di sản khu vực Trà Bồng.

Về văn hóa, Quảng Ngãi có các di sản văn hóa đa dạng, lâu đời, gồm: di tích khảo cổ (từ thời đá cũ 30 vạn năm ở Gò Trá đến tiền Sa Huỳnh 3.000 năm), di tích văn hóa Chămpa, di tích văn hóa lịch sử. Ngoài ra, Quảng Ngãi còn lưu giữ truyện dân gian, lễ hội truyền thống, kỹ năng canh tác, nghề thủ công, tri thức bản địa…

Với địa hình đa dạng, Quảng Ngãi có nhiều loại sinh vật phong phú với hơn 700 loài động vật biển, 25 loài có nguy cơ tuyệt chủng, 4/5 loài rùa biển có nguy cơ tuyệt chủng hiện diện tại vùng biển Quảng Ngãi….

Chia sẻ tại Hội nghị, Ban quản lý Công viên địa chất Lý Sơn cho biết, qua tham vấn cộng đồng đã thống nhất trình tỉnh đổi tên công viên là Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh, tên tiếng Anh Ly Sơn Sa Huynh Geopark và đang trình lên UNESCO để xin đổi tên, xây dựng website tại địa chỉ www.lysonsahuynhgeopark.com, chính thức vận hành, xuất bản 2 số bản tin bằng 2 ngôn ngữ tiếng Việt, tiếng Anh.

Sắp tới, Ban quản lý Công viên địa chất Lý Sơn sẽ triển khai chiến dịch truyền thông rộng khắp, phối hợp với các địa phương, đơn vị xây dựng các tuyến du lịch sinh thái, địa chất; tiến hành hội thảo khoa học quốc tế giữa năm 2019; triển khai hoạt động liên kết với các Công viên địa chất trong nước và quốc tế để tiến tới hoàn thiện và nộp hồ sơ cho UNESCO vào tháng 11/2019.