Ngày 11-10, Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an cho biết, đơn vị đã phát hiện ra nhiều chất ma túy mới, đa dạng, nhiều thành phần chất ma túy khác nhau, nhiều kiểu mẫu khác nhau, có những chất lần đầu tiên phát hiện được ở nước ta, có những chất ma túy mới chưa có trong danh mục chất ma túy tại Việt Nam theo Nghị định 73 của Chính phủ ban hành danh mục các chất ma túy và tiền chất. Số lượng chất ma túy hiện nay được quản lý là 515 chất, tăng lên gấp hai lần so với trước.
Điển hình, phát hiện ra một số chất ma túy mới như: N-Ethylpentylone, Propyphenidate, Acetylpsilocine,... đây là chất có tác dụng kích thích thần kinh trung ương, gây ảo giác; tất cả các chất này đều chưa nằm trong danh mục các chất ma túy tại Việt Nam. Hay như chất Metylphenidate, FUB-144 có tác dụng gây ảo giác mạnh, lần đầu tiên phát hiện tại Việt Nam.
Theo Trung tá Đặng Văn Đoàn, Phó Viện trưởng Viện Khoa học hình sự, mới đây thông qua công tác giám định Viện Khoa học hình sự đặc biệt đã phát hiện thủ đoạn rất tinh vi của tội phạm ma túy là dùng dẫn xuất của một chất ma túy phối trộn tạo ra viên nén để sử dụng, sau khi uống viên nén này vào cơ thể người sẽ chuyển hóa, giải phóng ra chất ma túy.
Ví dụ như tìm thấy chất Acetylpsilocine (không có trong danh mục chất ma túy tại Việt Nam) là dẫn xuất của Psilocine trong viên nén, khi uống vào cơ thể nó sẽ chuyển hóa và giải phóng ra chất Psilocine có tác dụng gây tác dụng ảo giác mạnh (Psilocine là chất có trong danh mục chất ma túy tại Việt Nam).
Trong tự nhiên, Psilocine và Psilocybine tìm thấy có đồng thời trong mẫu thực vật “nấm thức thần” chứa chất ma túy (có 2 loại phổ biến Psilocybe Cubensis và Psilocybe Mexicana). Tuy nhiên, trong một số mẫu chỉ tìm thấy Psilocine mà không tìm thấy Psilocybine cũng như các thành phần thực vật. Như vậy, các viên nén ma túy không được sản xuất ra từ bột cây “nấm thức thần” mà có thể Psilocine được tách chiết ra từ “nấm thức thần” hoặc từ tổng hợp hóa học.
Khi có một chất ma túy mới bị phát hiện được đưa vào diện kiểm soát thì liên tục xuất hiện những chất mới có tính năng tác dụng tương tự thay thế, điển hình là ma túy loại cần sa tổng hợp. Hiện có trên 200 chất đã được kiểm soát tại Việt Nam nhưng vẫn liên tục xuất hiện những chất mới có tác dụng tương tự thậm chí còn mạnh hơn. Đã phát hiện ra hơn 20 chất ma túy thuộc loại cần sa tổng hợp tại nước ta.
Cũng theo Trung tá Đặng Văn Đoàn, trước đó, trong tháng 9, Viện Khoa học hình sự đã phát hiện rất nhiều chất ma túy mới nhóm ma túy cần sa tổng hợp (ở Việt Nam còn được gọi với tên lóng là “Cỏ Mỹ”).
“Cỏ Mỹ” được tạo ra bằng cách dùng các chất hóa học tổng hợp được mà các chất này có tính năng tác dụng tương tự như hoạt chất Delta 9 - THC có trong cần sa, sau đó pha thành dung dịch rồi phun, tẩm vào các loại cây cỏ, các mẫu thảo mộc khô (không phải là cây, thảo mộc có chứa chất ma túy mà đây là vật mang chứa chất ma túy), sau đó sấy khô tạo thành sản phẩm gọi là “Cỏ Mỹ”.
Ngoài ra, nhằm tăng tác dụng kích thích, hưng phấn, gây nghiện, che dấu hành vi phạm tội, đạt được lợi nhuận cao nhất, tội phạm đã pha trộn các loại ma túy với nhau, trộn ma túy với các chất độn khác, trộn chất ma túy với các loại thuốc tân dược cùng với chất tạo màu, tạo mùi để tạo ra viên nén ma túy tổng hợp khác nhau.
Trong thời gian vừa qua, đã có trường hợp phát hiện một số chất ma túy để pha vào đồ uống được phát hiện tại tại một số quán bar, sàn nhảy,... Qua giám định đã tìm thấy nhiều thành phần chất ma túy khác nhau như Ketamine, Methammphetamine, MDMA, Nimetazepam,...
Việc sử dụng hỗn hợp nhiều thành phần chất ma túy trong một mẫu (đồ uống hay trong viên nén) hiện nay là rất nguy hiểm, gây kích thích thần kinh trung ương, gây ảo giác, có thể ngộ độc, ảnh hưởng tới tính mạng - Trung tá Đặng Văn Đoàn nhấn mạnh. Tuy nhiên, các loại ma túy pha trộn vào đồ uống nêu trên hiện chưa phát hiện, thu giữ ở ngoài thị trường và Viện Khoa học hình sự cũng chưa thực hiện giám định vụ việc nào có liên quan.
Để ngăn chặn sự lan rộng của các chất ma tuý mới này cũng như nâng cao hiệu quả công tác giám định ma tuý tại Việt Nam, Trung tá Đặng Văn Đoàn cho biết, đầu tiên đó là phải kiểm soát tốt nguồn cung ma túy, ngoài ra ngay từ trong nội địa cần phải kiểm soát chặt chẽ các hóa chất, tiền chất cũng như các loại thuốc tân dược, thuốc thú y có liên quan mà tội phạm ma túy có thể lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội, điều này cần sự phối hợp liên ngành giữa các bộ, ngành: Công an, Quốc phòng, Công thương, Nông nghiệp, Y tế,... Đối với công tác giám định, cần bổ sung các chất chuẩn ma túy. Đối với các chất ma túy mới chưa có trong danh mục cần sớm được bổ sung vào danh mục chất ma túy cần kiểm soát tại Việt Nam…
