Theo HoREA, các dự án này chủ yếu có liên quan đến các mặt bằng nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước; nhà xưởng thuộc dự án di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và các cơ sở phải di dời theo quy hoạch đô thị theo các Quyết định của Chính phủ, nhưng đã được giao đất theo phương thức chỉ định nhà đầu tư mà không tổ chức đấu thầu rộng rãi hoặc đấu giá công khai.
Trong đó, có những dự án đã hoàn thành và người mua nhà đã sử dụng ổn định; có những dự án đã cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho người mua; có những dự án chưa cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho người mua dù đã được giao nhà; có những dự án đang đầu tư, xây dựng dở dang...
Theo HoREA, các dự án nói trên đã tạm dừng thực hiện cho đến nay làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, người dân và doanh nghiệp (DN). Đứng trước tình hình cấp bách đó, HoREA cũng đã đề xuất những giải pháp xử lý các dự án đang thực hiện dang dở cũng như dự án có sai phạm trong việc giao đất nhưng đã bàn giao nhà cho khách hàng.
Cụ thể, HoREA kiến nghị Chính phủ sớm ban hành các Quyết định sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế những Quyết định cũ không còn phù hợp, nhằm tạo hành lang pháp lý minh bạch, bình đẳng, cạnh tranh, thực hiện chủ trương sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước, di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và các cơ sở phải di dời theo quy hoạch xây dựng đô thị.
Kiến nghị Chính phủ chỉ đạo sửa đổi Luật Đất đai về chế định đấu giá quyền sử dụng đất; sửa đổi Luật Đấu thầu về chế định đấu thầu dự án có sử dụng đất để đảm bảo tính công khai, minh bạch, bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh, khắc phục hiện tượng đấu giá, đấu thầu có dấu hiệu có "chân gỗ", "quân xanh, quân đỏ".
Kiến nghị vẫn cho phép các chủ đầu tư được tiếp tục triển khai thi công dự án với điều kiện chủ đầu tư dự án phải có văn bản cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính phát sinh (nếu có) đối với dự án sau khi đã có kết luận thanh tra, kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền, để hoàn thành dự án đưa vào sử dụng, đảm bảo quyền lợi của người mua nhà trong dự án.
Cũng theo HoREA, phương án đưa ra là những dự án mà DN triển khai đúng quyết định được giao, nếu thành phố giao đất với giá thấp quá, DN có thể đóng thêm tiền hoặc làm sao đảm bảo lợi ích nhà nước, nhưng dự án thì tiếp tục làm. Không dừng dự án nếu không vi phạm về quy hoạch, để tiền vốn của người dân góp vào đó không mất đi.
Còn nếu DN có những vi phạm khác thì xem xét xử lý sau, nhưng tinh thần là làm sao phát huy hiệu quả nguồn vốn, phục vụ cho dân. Khi triển khai, tùy từng dự án cụ thể, UBND thành phố sẽ có chỉ đạo, tham khảo ý kiến các sở, ngành để giải quyết, rút kinh nghiệp không để ách tắc loại dự án này, gây thiêt hại cho thành phố, người dân và DN.
