Hoàn thiện các quy định tránh trục lợi chính sách về đất đai

Chủ trì Hội nghị có bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Đường, Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Dân chủ và Pháp luật (Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam).

Về việc thể chế hóa các quy định trong dự thảo Luật, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Đường cho rằng, dự thảo Luật cần bổ sung nội dung quy định cụ thể về quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với quản lý và sử dụng đất đai. Theo đó, cần quy định rõ việc Mặt trận tham gia góp ý kiến, phản biện xã hội đối với các dự án luật, pháp lệnh và các dự thảo văn bản khác liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân về quản lý, sử dụng đất đai; kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ văn bản pháp luật trái Hiến pháp và pháp luật về đất đai.

Đặc biệt, Mặt trận phải giám sát xã hội đối với việc thực hiện chính sách pháp luật về đất đai có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của nhân dân, của đoàn viên, hội viên, của tổ chức mình; đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân về đất đai bằng việc tiếp công dân, tham gia công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật.

Cùng đóng góp ý kiến liên quan đến vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong quản lý, sử dụng đất đai, ông Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho rằng, dự thảo Luật cần bổ sung trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận, không nên quy định chỉ một điều (Điều 20) như dự thảo mà nên quy định trong tất cả các chương. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên không chỉ cho ý kiến về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; tham gia ý kiến về trường hợp cần thiết về thu hồi, phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, trường hợp cưỡng chế khi thu hồi đất mà phải tham gia thực hiện quyền và trách nhiệm giám sát, phản biện xã hội với quá trình thực hiện các công việc này.

Cũng theo ông Đỗ Ngọc Thịnh, dự thảo Luật cần bổ sung quy định về trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam một cách toàn diện, đầy đủ ở các khâu trong các trình tự thủ tục đất đai có liên quan đến công dân và các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Góp ý hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến đất đai tôn giáo, ông Ngô Sách Thực, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhận định, trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) những quy định trực tiếp đến đất tôn giáo bước đầu đã thể chế và tiếp thu nhiều ý kiến góp ý, tuy nhiên vẫn còn nhiều điểm chưa rõ, rất khó thực hiện.

Ông Ngô Sách Thực đề nghị trong dự thảo Luật cần bổ sung thêm mục giải thích cụ thể khái niệm đất tôn giáo, đất tín ngưỡng cho phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và Luật Tín ngưỡng, tôn giáo. Bên cạnh đó, các điều quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, phân loại đất trong Luật phải đề cập rõ hơn; chỉ rõ các loại hình tôn giáo được thuê đất để phù hợp với chính sách: “tổ chức tôn giáo sử dụng đất vào mục đích khác phải trả tiền thuê đất cho Nhà nước theo quy định của pháp luật để tiết kiệm đất, sử dụng đất có hiệu quả”, tránh tình trạng lợi dụng chính sách, lãng phí không sử dụng đất. 

Tại Hội nghị, các ý kiến cũng góp ý trực tiếp vào các quy định tại dự thảo Luật nhằm bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người có đất bị thu hồi, tạo sự đồng thuận, giảm khiếu kiện, khiếu nại, thuận lợi cho các địa phương dễ dàng áp dụng, đẩy nhanh công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đề nghị làm rõ quy định về bỏ khung giá đất, tác động của việc bỏ khung giá đất, lộ trình thực hiện...

Cảm ơn những ý kiến thẳng thắn, tâm huyết của đại biểu đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh khẳng định, các ý kiến phát biểu tại Hội nghị sẽ được tiếp thu đầy đủ và thể hiện trong báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Báo cáo phản biện xã hội (lần hai) sẽ được Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam gửi đến Chính phủ và các cơ quan có liên quan nhằm điều chỉnh các luật phù hợp với tình hình thực tế.