Đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai

Báo cáo tại buổi làm việc, Cục trưởng Cục Đăng ký dữ liệu và Thông tin đất đai Mai Văn Phấn cho biết, thời gian qua, liên quan đến Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu (CSDL) đất đai, Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều định hướng quan trọng thể hiện sự quyết tâm và quyết sách để xây dựng và vận hành hệ thống thông tin, CSDL đất đai theo hướng tập trung, thống nhất, đồng bộ và được kết nối liên thông phục vụ đa mục tiêu; từng bước chuyển sang giao dịch điện tử trong lĩnh vực đất đai.

Đặc biệt, Luật Đất đai 2024 đã có quy định về Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, trong đó đã quy định rõ về mô hình hệ thống thông tin quốc gia về đất đai là tập trung, đồng bộ, thống nhất từ trung ương đến địa phương được kết nối liên thông trên phạm vi cả nước và sử dụng đa mục tiêu. Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm của Bộ TN&MT, trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật công nghệ và phần mềm hệ thống, xây dựng cơ sở dữ liệu, đảm bảo đến năm 2025 đưa Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai vào vận hành, khai thác. Bên cạnh đó, về quy định kỹ thuật, Bộ TN&MT đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền về xây dựng, quản lý, khai thác hệ thống thông tin đất đai.

Theo ông Phấn, đến nay, trên địa bàn cả nước có 2 mô hình hệ thống đang được vận hành bao gồm: mô hình tập trung cả nước có 31/63 tỉnh (đối với các tỉnh, thành phố đang dùng phần mềm VBDLIS) và mô hình phân tán theo từng tỉnh có 32/63 tỉnh (đối với các tỉnh, thành phố đang dùng phần mềm ViLIS, ELIS, TMVLIS, DongNaiLIS, SouthLIS).

Về phần mềm ứng dụng của hệ thống thông tin đất đai đang được các tỉnh, thành phố sử dụng gồm: ViLIS 23/63 tỉnh, ELIS 2/63 tỉnh, TMV.LIS 2/63 tỉnh, DongNai.LIS 1/63 tỉnh, SouthLIS 1/63 tỉnh, VBDLIS 31/63 tỉnh; VNPT-iLIS 3/63 tỉnh. Hiện nay, Bộ TN&MT đang giao Cục Chuyển đổi số và Thông tin dữ liệu tài nguyên môi trường thực hiện Dự án “Xây dựng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu tài nguyên và môi trường (giai đoạn I)”, trong đó đảm bảo trong năm 2025 sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng phần mềm hệ thống thông tin đất đai MPLIS trên cả nước.

Về kết quả xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, đối với cơ sở dữ liệu đất đai do Trung ương xây dựng đã xây dựng xong 4 dữ liệu thành phần, đó là: Dữ liệu về hiện trạng sử dụng đất cấp vùng và cả nước; dữ liệu về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia; dữ liệu về khung giá đất; dữ liệu về điều tra cơ bản về đất đai cấp vùng và cả nước.

Đối với cơ sở dữ liệu đất đai do địa phương xây dựng, hiện 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đang xây dựng, hoàn thiện CSDL đất đai. Cụ thể, 484/705 đơn vị cấp huyện (tính đến thời điểm trước khi sát nhập một số đơn vị cấp huyện năm 2024) đã hoàn thành CSDL địa chính với gần 50 triệu thửa đất đưa vào vận hành phục vụ công tác quản lý nhà nước về đất đai và giải quyết thủ tục hành chính về đất đai cho người dân, doanh nghiệp; 705/705 đơn vị cấp huyện đã hoàn thành CSDL thống kê, kiểm kê đất đai (từ kỳ kiểm kê 2019) và đưa vào vận hành thống nhất từ Trung ương đến địa phương; 325/705 đơn vị cấp huyện đã hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; 300/705 đơn vị cấp huyện đã hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất.

Về kết nối, chia sẻ, khai thác và sử dụng thông tin trong CSDL đất đai, 63/63 tỉnh, thành phố đã thực hiện kết nối, chia sẻ CSDL quốc gia về đất đai với CSDL quốc gia về dân cư với dữ liệu đất đai của 462/705 đơn vị cấp huyện; 49/63 tỉnh, thành phố đã kết nối, liên thông giữa cơ quan Đăng ký đất đai với cơ quan Thuế để xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Tại buổi làm việc, các đại biểu đã tập trung thảo luận về những khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ triển khai, xây dựng Hệ thống thông tin, CSDL đất đai, trong đó, đề xuất Bộ TN&MT chỉ đạo hoàn thành hệ thống thông tin đất đai đa mục tiêu (MPLIS) thuộc Dự án “Xây dựng, hoàn thiện Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu tài nguyên và môi trường (Giai đoạn I), đồng thời đôn đốc các địa phương khẩn trương hoàn thành xây dựng CSDL đất đai, tiếp tục cập nhật các dữ liệu đảm bảo đúng, đủ, sạch, sống...

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Thứ trưởng Lê Minh Ngân cho biết, việc xây dựng CSDL đất đai có ý nghĩa hết sức quan trọng nhằm phục vụ công tác quản lý Nhà nước về đất đai, cải cách hành chính, chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai; phục vụ đa ngành, đa lĩnh vực và kết nối liên thông với các cơ sở dữ liệu của các Bộ, ngành ở Trung ương và địa phương phục vụ triển khai Chính phủ điện tử, chính quyền điện tử và đô thị thông minh, hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số và xã hội số.

Đặc biệt, nhằm thực hiện giao dịch điện tử về đất đai, phục vụ chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo các cấp và phục vụ người dân và doanh nghiệp, minh bạch hóa và tăng cường sự tham gia của người dân và doanh nghiệp vào hoạt động quản lý đất đai...

Thứ trưởng Lê Minh Ngân cho rằng, thời gian qua Bộ TN&MT đã rất quan tâm chỉ đạo các địa phương khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, tuy nhiên tiến độ thực hiện vẫn còn chậm mà nguyên nhân chính do việc quan tâm chỉ đạo, đầu tư nguồn lực của nhiều địa phương còn hạn chế, chưa tương xứng so với yêu cầu, nhiệm vụ được giao; Hồ sơ, tài liệu đất đai được hình thành qua nhiều giai đoạn khác nhau, thông tin dữ liệu không thống nhất...

Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng CSDL đất đai theo yêu cầu của Nghị quyết 18, Thứ trưởng Lê Minh Ngân yêu cầu Cục Chuyển đổi số và Thông tin dữ liệu TNMT khẩn trương tham mưu lãnh đạo Bộ báo cáo Chính phủ thành lập Ban chỉ đạo quốc gia về xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo, đôn đốc các địa phương để đẩy nhanh tiến độ thực hiện; Cục Chuyển đổi số và Thông tin dữ liệu TNMT khẩn trương hoàn thành hệ thống thông tin đất đai đa mục tiêu (MPLIS), đồng thời, phối hợp với các đơn vị để đạo tạo, chuyển giao công nghệ cho các địa phương.

Thứ trưởng cũng đề nghị Cục Đăng ký dữ liệu và Thông tin đất đai tiếp tục theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc cho các địa phương trong quá trình xây dựng, quản lý, vận hành hệ thống thông tin, CSDL đất đai ở địa phương…