Rừng ngập mặn Hòn Bảy Cạnh thuộc VQG Côn Đảo là một trong những rừng nguyên sinh còn lại của Việt Nam |
VQG Côn Đảo có diện tích gần 20 nghìn ha, trong đó hợp phần rừng bảo tồn là gần 6 nghìn ha và 14 nghìn ha hợp phần biển (đất ngập nước). Nơi đây có hệ sinh thái điển hình của một vùng biển nhiệt đới và là sinh cảnh của nhiều loài động thực vật đặc hữu của Việt Nam, khu vực Đông Nam Á và thế giới. Theo đó, đối với hợp phần rừng bao gồm: đất có rừng chiếm 92,8%, đất chưa có rừng có diện tích là 410 ha, chiếm 7,1%.
Phần hợp rừng VQG côn Đảo có kiểu rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới và kiểu rừng kín nửa rụng lá mưa ẩm nhiệt đới với 4 hệ sinh thái: Hệ sinh thái rừng trên vùng đồi núi thấp, hệ sinh thái rừng trên đồi cát và bãi cát hạn ven biển, hệ sinh thái rừng ngập nước phèn và hệ sinh thái rừng ngập mặn. Trong những năm qua, toàn bộ diện tích rừng tự nhiên VQG Côn Đảo được quản lý, bảo tồn và phát triển, thực hiện tốt các nhiệm vụ khoán bảo vệ rừng, chăm sóc rừng, phòng chống cháy rừng.
Đối với hợp phần biển, có hệ sinh thái là rạn san hô, rừng ngập mặn và cỏ biển được bảo vệ khá nguyên vẹn. Đất ngập nước ở Côn Đảo rất đa dạng về kiểu loại, phong phú về tài nguyên, đa dạng sinh học cao, có nhiều chức năng và giá trị rất quan trọng, phân bố ở hầu khắp các vùng sinh thái trên quần đảo, gắn bó lâu đời với cộng đồng dân cư, có vai trò to lớn đối với đời sống nhân dân và phát triển kinh tế huyện đảo.
Đất ngập nước ở Côn Đảo còn có nhiều chức năng rất quan trọng như: nạp và tiết nước ngầm, cung cấp nước ngọt, điều hòa sinh thái và khí hậu, hạn chế lũ lụt, chắn sóng và chắn gió bão, chống xói lở và ổn định bờ biển, là nơi du lịch giải trí, duy trì đa dạng sinh học, tạo môi trường hoạt động cho nhiều ngành sản xuất.
Để sử dụng bền vững tài nguyên đa dạng sinh học, phát huy giá trị phòng hộ đầu nguồn của rừng và dịch vụ hệ sinh thái khác để phát triển kinh tế - xã hội,... của huyện Côn Đảo, tại Quyết định số 1668/QĐ-UBND, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nêu rõ: "Phát triển du lịch sinh thái là một hoạt động quan trọng của VQG Côn Đảo trong giai đoạn tử nay đến năm 2030. Phát triển du lịch sinh thái tốt còn góp phần cho công tác bảo tồn thiên nhiên, đống thời góp phần cho sự phát triển kinh tế địa phương".
Theo đó, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã phê duyệt phương án cho thuê môi trường rừng VQG Côn Đảo để đầu tư phát triển du lịch sinh thái. Cụ thể, trong giai đoạn đến năm 2030, tổng diện tích cho thuê môi trường rừng VGQ Côn Đảo là hơn 888ha, chiếm hơn 15% tổng diện tích hợp phần bảo tồn rừng, trong đó có hơn 720ha thuộc phân khu dịch vụ - hành chính và hơn 167ha thuộc phân khu phục hồi sinh thái.
Tuy nhiên, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng quy định: “Việc phát triển du lịch để tăng nguồn thu về kinh tế nhưng phải duy trì giá trị “hoang sơ” của hệ sinh thái, cảnh quan và tài nguyên du lịch tự nhiên. Kiên quyết không đánh đổi giá trị “hoang sơ” của VQG Côn Đảo bằng lợi ích kinh tế”. Đây chính là căn cứ để chọn các nhà đấu tư thực sự có các sản phẩm du lịch có trách nhiệm với thiên nhiên.