Ai đưa dự án tỉ đô xuống lầy?

   

  Tuy nhiên, sau gần 3 năm đình trệ, chủ đầu tư lại đang phải trình Chính phủ đề nghị thay tổng thầu và xin được… đội vốn.

   

   

  Đó là tình cảnh tại dự án Nhà máy Nhiệt điện Long Phú 1 (huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng), do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) làm chủ đầu tư. Sự ì ạch của dự án này đưa đến nguy cơ thiếu điện ở khu vực miền Nam vào các năm 2015 - 2016.

   

   

  Ngày 28-12-2010, khi Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải vừa đồng ý về nguyên tắc, lập tức PVN ký ngay hợp đồng tổng thầu EPC (thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình) trị giá 1,2 tỉ USD với Tổng Công ty CP Dịch vụ kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PTSC). Thời điểm đó, nhà thầu này tuyên bố sẽ đưa vào vận hành tổ máy số 1 vào năm 2014 và hoàn thành toàn bộ nhà máy vào 2015.

   

  Tuy nhiên, sau hơn 2 năm triển khai, dự án đang loay hoay với nhiều thủ tục, hạng mục và không có bất cứ dấu hiệu nào cho thấy nó có thể hình thành vào thời gian tới. Trong khi đó, PTSC được xác định không đủ kinh nghiệm để thầu thi công nhà máy nhiệt điện. Hồi tháng 3 năm nay, PVN đã chính thức đề nghị Chính phủ cho phép thay thế tổng thầu khác đồng thời xin được nâng mức đầu tư và giá trị tổng thầu với lý do vật giá gia tăng (nhưng không đề xuất mức tăng cụ thể).

   

  Trước diễn biến trên, nhiều bộ, ngành đã lên tiếng phản ứng về dự án này. Trong văn bản gửi PVN, Tổng cục Năng lượng (Bộ Công Thương) đề khi tập đoàn này sớm triển khai các thủ tục chấm dứt hợp đồng với tổng thầu PTSC; việc lựa chọn tổng thầu EPC mới cần tuân thủ đúng các trình tự quy định hiện hành, đảm bảo chất lượng, hiệu quả của dự án.

   

   

   

  Trong khi đó, Bộ Tài chính khẳng định hợp đồng ký kết giữa PVN và PTSC là hợp đồng trọn gói, về nguyên tắc, tổng thầu này có nghĩa vụ thực hiện và phải chịu rủi ro trong quá trình triển khai. Theo quy định tại Luật Đấu thầu, việc PVN đề nghị xem xét điều chỉnh hợp đồng EPC dự án Nhà máy Nhiệt điện Long Phú 1 là chưa hợp lý. Ngoài ra, pháp luật hiện hành cũng không cho phép điều chỉnh chủ thể nhà thầu trong hợp đồng. Bộ Tài chính cũng cho biết, khi đồng ý về nguyên tắc cho PVN tiến hành thủ tục chỉ định tổng thầu (ngày 28-12-2010), Phó Thủ tướng Chính phủ cũng giao tập đoàn này chịu trách nhiệm về việc lựa chọn nhà thầu, đảm bảo lựa chon dược nhà thầu có đủ năng lực và kinh nghiệm để thực hiện các gói thầu, có hồ sơ dự thầu/hồ sơ đề xuất đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật. “Vì vậy, trong trường hợp dự án không đảm bảo chất lượng, tiến độ thực hiện và hiệu quả kinh tế do các nguyên nhân từ việc lựa chọn tổng thầu EPC, đề nghị PVN và PTSC có giải trình để báo cáo Thủ tướng Chính phủ về nguyên nhân, trách nhiệm”- Công văn Bộ Tài chính nêu rõ.

   

  Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ ngày 21-6-2013, Bộ Công Thương khẳng định PTSC chưa có kinh nghiệm làm tổng thầu EPC trong lĩnh vực xây dựng nhà máy nhiệt điện than. Điều này thể hiện ở việc thời gian lựa chọn nhà thầu phụ cung cấp thiết bị chính cho hợp đồng EPC bị kéo dài do phương án phân chia không hợp lý của đơn vị tổng thầu. Về việc điều chỉnh chủ thể tổng thầu EPC, bộ này cho đây là điều chưa có tiền lệ và nằm ngoài quy định của pháp luật, có thể dẫn tới sự thiếu minh bạch trong việc xác định giá trị hợp đồng, làm tăng tổng mức đầu tư trong khi dự án trên thực tế chưa được triển khai.

   

  Từ các đánh giá trên, Bộ Công Thương kiến nghị cần thiết phải nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm đối với cá nhân, đơn vị không thực hiện đúng chỉ đạo của Chính phủ tại văn bản ngày 28-12-2010 về việc lựa chọn nhà thầu gói EPC.

   

   

  Bài & ảnh: Hải Đức