Vụ "Bất cập trong khai thác tại mỏ cát số 66" tại Thiệu Hóa- Thanh Hóa: Cần xử lý nghiêm

Trước đó, ngày 27/11/2022, Báo Điện tử Tài nguyên và Môi trường đăng tải bài viết “Thiệu Hóa (Thanh Hóa): Cần kiểm tra, xử lý những dấu hiệu bất cập trong khai thác tại mỏ cát số 66”. Phán ánh những bất cấp trong quá trình khai thác khoáng sản của Công ty CP Tập đoàn xây dựng Miền Trung (Công ty Tập đoàn Miền Trung) tại xã Thiệu Quang khi đã gây sạt lở bờ sông, có dấu hiệu khai thác ra ngoài vị trí và vượt công suất.

Điều này được minh chứng tại biên bản vi phạm hành chính số 01/BB-VPHC, do UBND xã Thiệu Quang lập ngày 15/11/2022, với nội dung: Thời điểm kiểm tra hoạt động khai thác tại mỏ cát số 66 của Công ty Tập đoàn Miền Trung, đơn vị khai thác chưa cung cấp được danh sách chủ phương tiện, mã hiệu, số đăng ký của phương tiện trực tiếp khai thác.

Ngoài ra, các vị trí cắm phao ranh giới mỏ gồm vị trí số 3,4,5 không có. Khai thác làm sạt lở phần đất lưu không dành cho trồng tre, vị trí cách mốc số 01 là 85 m, dài 15 m, rộng 7 m. Tiến độ khai thác so với phương án, kế hoạch được phê duyệt đã vượt.

Để có cái nhìn tổng thể và đủ căn cứ xác đáng để cơ quan chức năng xử lý nghiêm các sai phạm hoạt động khai thác tại mỏ cát số 66 của Công ty Tập đoàn Miền Trung, ngày 29/11/2022, Cơ quan chức năng huyện Thiệu Hóa đã thành lập đoàn tiến hành kiểm tra thực tế tại mỏ cát số 66.

Kết quả kiểm tra thực tế, đoàn đã phát hiện ra nhiều sai phạm, cụ thể: Mốc số 02 không còn do vị trí cắm mốc đã bị sạt lở, hiện vị trí là mặt nước, có mốc gửi trên bờ cách mốc số 02 là 22 m. Qua xác định vị trí mốc của mỏ cho thấy, dấu hiệu sạt lở là có thật, với chiều dài dọc theo mỏ khoảng 200 m vào phần đất bãi bồi, chiều rộng sạt lở trung bình 15 m, gần với đất sản xuất nông nghiệp. Diện tích đo đạc thực tế bị sạt lở là 3.115 m². Gần vị trí mốc số 01 có điểm sạt lở gần đất sản xuất nông nghiệp, theo yêu cầu của UBND xã Thiệu Quang, Công ty đang thực hiện đóng cọc tre để chống sạt lở thêm.

Qua đó, đoàn kiểm tra có kết luận: Việc sạt lở bãi sông phía ngoài ranh giới mỏ, gần với đất sản xuất nông nghiệp của các hộ dân như nội dung Báo Tài nguyên và Môi trường phản ánh là đúng thực tế. Việc này cho thấy Công ty Tập đoàn Miền Trung đã khai thác ra ngoài ranh giới, phạm vi mỏ, vi phạm khoản 8, Điều 37 Nghị định số 36/2020/NĐ-CP ngày 24/03/2020 (được sửa đổi tại khoản 15, Điều 2 Nghị định số 04/2022/NĐ-CP của Chính phủ.

Bên cạnh đó, Công ty đã không thực hiện đầy đủ việc cắm mốc các điểm khép góc khu vực được phép khai thác khoáng sản, vi phạm khoản 2, Điều 37 Nghị định số 36/2020/NĐ-CP ngày 24/03/2020.

Đoàn kiểm tra đã yêu cầu, sau thời gian (trước ngày 15/12/2022) nếu Công ty không thực hiện hoặc không hoàn thành việc gia cố khu vực sạt lở, yêu cầu Công ty tạm thời dừng hoạt động khai thác mỏ theo quy định tại khoản 8, Điều 2 Giấy phép khai thác khoáng sản số 211/GP-UBND của UBND tỉnh. Chấp hành việc xử lý vi phạm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, cung cấp số liệu khai thuế với số lượng khoáng sản đã khai thác về UBND huyện Thiệu Hóa, trước ngày 10/12/2022.

Trường hợp Công ty không chấp hành các yêu cầu trên hoặc thực hiện không đầy đủ hoặc xét thấy cần thiết phải bảo vệ vùng bãi sông bị sạt lở từ hoạt động khai thác, UBND huyện Thiệu Hóa sẽ kiến nghị UBND tỉnh thu hồi Giấy phép, chấm dứt hoạt động khai thác.

Tuy nhiên, ngày 05/12/2022, PV tiếp tục khảo sát tại mỏ cát số 66, quan sát cho thấy đơn vị cho 4 tàu khai thác cát (có 2 tàu cỡ lớn). Khu vực sạt lở đang được gia cố cọc tre, đây là biện pháp xử lý không hiệu quả khi mà bờ bãi sông đang bị sạt lở hàng nghìn mét vuông.

Ông Lê Thế Ái, Trưởng Phòng TN&MT huyện Thiệu Hóa cho biết: Kết quả kiểm tra về hoạt động khai thác tại mỏ cát số 66 của Công ty Tập đoàn Miền Trung cho thấy đã khai thác cát làm sạt lở hàng nghìn mét vuông đất. Huyện Thiệu Hóa đang yêu cầu đơn vị thực hiện gia cố khu vực sạt lở.

Tại khoản 2, Điều 13, Chương III về việc bảo vệ lòng, bãi, bờ, sông, hồ của Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 quy định:

Căn cứ đặc điểm địa hình, địa chất, hình thái của lòng sông, chế độ dòng chảy, diễn biến lòng, bờ, bãi sông và thực trạng, diễn biến tình hình xói, lở, bờ, bãi sông, các khu vực sau đây được khoanh định là khu vực cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông:

a) Khu vực đang bị sạt, lở;

b) Khu vực đã bị sạt, lở và có nguy cơ tiếp tục bị sạt, lở;

c) Khu vực bờ sông không ổn định, có nguy cơ sạt, lở;

d) Khu vực khác có tầm quan trọng trong việc bảo đảm sự ổn định, an toàn của bờ sông; khu vực có công trình quốc phòng an ninh, khu đô thị, khu dân cư, khu vực có công trình đê điều, thủy lợi, giao thông, cấp thoát nước, quan trắc, giám sát và các công trình hạ tầng kỹ thuật khác mà việc khai thác cát, sỏi lòng sông có thể làm gia tăng nguy cơ mất ổn định bờ sông do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định.

Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc!