Việt Nam và Nhật Bản tăng cường mối quan hệ hợp tác trong quản lý, xử lý chất thải

Trong khuôn khổ hợp tác giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Bộ Môi trường Nhật Bản, Ủy Ban hỗn hợp về quản lý chất thải và 3R đã được thành lập và nhóm họp lần đầu tiên vào ngày 11/01/2019. Tại cuộc họp lần thứ nhất, hai bên đã đi đến thống nhất về mục tiêu hoạt động và vai trò của Ủy Ban là nhằm tăng cường sự trao đổi thông tin, kinh nghiệm về quản lý chất thải và 3R giữa hai nước; kết nối hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia và các bên quan tâm khác với mục tiêu thiết lập được một hệ thống quản lý chất thải phù hợp dựa trên các chính sách về 3R và các công nghệ phù hợp, trong đó có công nghệ đốt chất thải thu hồi năng lượng.

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Nguyễn Thượng Hiền cho biết, trong năm qua, công tác bảo vệ môi trường nói chung, quản lý chất thải nói riêng của Việt Nam đã có những bước chuyển biến đáng kể. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách liên quan đến công tác quản lý, xử lý chất thải như Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; Nghị định số 08/2022/NĐ- CP và Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT.

Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã thay đổi căn cứ xác định chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng cách căn cứ vào khối lượng hoặc thể tích chất thải đã được phân loại. Mặt khác, Luật cũng quy định rõ về việc triển khai thực hiện phân loại rác tại nguồn theo các nhóm chất thải được thực hiện tại tất cả các địa phương, việc phân loại rác cũng là cơ sở để tính giá dịch vụ cho từng nhóm chất thải được phân loại khác nhau. CTRSH đã được phân loại phải chứa đựng trong các bao bì nhất định để làm cơ sở quản lý việc phân loại và thông qua giá của bao bì để thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý.

Theo ông Tetsuhiro Nobuta – Tham tán Đại sứ quán Nhật Bản, từ khi thành lập, Ủy ban hỗn hợp đã được họp thường niên nhằm trao đổi và thảo luận các vấn đề liên quan đến quản lý chất thải góp phần giúp Bộ Tài nguyên Môi trường định hình và xây dựng chính sách về quản lý chất thải tại Việt Nam cũng như các hoạt động hợp tác tại các địa phương, cụ thể tại tỉnh Bình Dương và Bắc Ninh. Đồng thời, ông Tetsuhiro Nobuta hi vọng, trong thời gian tới, Uỷ ban hỗn hợp tiếp tục phát huy vai trò và tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong quản lý, xử lý chất thải.

Tại cuộc họp, đại diện Tổng cục Môi trường đã thông tin đến các đại biểu dự thảo hướng dẫn thực hiện phân loại chất thải tại nguồn, dự thảo các quy chuẩn về môi trường liên quan đến xử lý chất thải. Các chuyên gia Nhật Bản cũng chia sẻ kinh nghiệm trong xây dựng hệ thống thu giá dịch vụ theo lượng thải và cách xác định giá dịch vụ xử lý.
Theo các chuyên gia, Nhật Bản đã thực thi 2 phương án thu giá dịch vụ. Người dân phải mua túi trả trước để đựng rác, giá túi đã bao gồm giá dịch vụ xử lý rác đựng trong túi. Đối với tem trả trước sẽ được dính vào túi nilon hoặc dán trực tiếp lên chất thải cồng kềnh. Các chuyên gia cho rằng, Việt Nam có thể nghiên cứu thu giá dịch vụ xử lý chất thải có thể tính theo thể tích và túi; giá túi tuỳ thuộc vào kích thước của túi. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thêm về phương án phân phối và thu hồi chi phí phù hợp với Việt Nam.