Về xứ Dừa trải nghiệm “Net zero tours”
(TN&MT) - Từ lâu, Bến Tre được mệnh danh vùng đất của sông nước và là thủ phủ dừa của Việt Nam với những cung đường du lịch sinh thái, du lịch xanh thơ mộng, hiền hòa. Là người con của xứ Dừa - Bến Tre, khi nghe quê hương vừa mới triển khai thí điểm mô hình du lịch “Net zero tours” là lòng tôi cảm thấy tò mò thích thú nên vội vã trở về để đích thân trải nghiệm.
Cẩm Trúc - một người bạn đồng nghiệp tại Bến Tre kể rằng, bạn may mắn được trải nghiệm chuyến du lịch đầu tiên với tên gọi “Net zero tours Bến Tre”. Đây là tour do Công ty Truyền thông và Du lịch C2T tại thành phố Bến Tre phối hợp cùng với Viện Nghiên cứu ứng dụng và đổi mới sáng tạo doanh nghiệp (3AI) nghiên cứu, học tập, trao đổi và lên khung sườn thiết kế từ khoảng giữa năm 2023 đến nay.
Biết tôi muốn tìm tòi hiểu rõ hơn về mô hình mới mẻ này, Cẩm Trúc liền giải thích: “Net Zero tours” là một khái niệm liên quan đến việc tổ chức các chuyến du lịch mà trong đó mọi hoạt động từ vận chuyển, lưu trú, ăn uống và các hoạt động khác đều được thực hiện với mục tiêu giảm thiểu tối đa lượng khí thải carbon đưa ra môi trường.
Điều này có nghĩa là mọi lượng khí thải carbon phát sinh trong quá trình du lịch sẽ được tính toán cẩn thận và bù đắp qua các biện pháp như: trồng cây, sử dụng năng lượng tái tạo, hoặc các dự án giảm phát thải khác, nhằm đạt được cân bằng carbon, tức là “net zero”. Mục tiêu cuối cùng là thúc đẩy du lịch bền vững, giảm ảnh hưởng tiêu cực lên môi trường và hỗ trợ trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Từ hướng dẫn của Cẩm Trúc, chúng tôi tìm đến gặp anh Võ Văn Phong - Giám đốc Công ty Truyền thông và Du lịch C2T. Tại bến tàu du lịch thành phố Bến Tre, anh Phong chuẩn bị sẵn một chiếc tàu để đưa chúng tôi rảo quanh các cung đường đẹp nhất trên dòng sông Bến Tre đầy thơ mộng. Ngồi trên tàu, chúng tôi được ngắm những rặng bần tự nhiên trên sông và gặp gỡ, chia sẻ với người dân sinh kế trên dòng sông này, len lỏi vào những rặng dừa nước xanh mát. Sau đó, chúng tôi lên bờ đi bằng xe lam vào các làng nghề truyền thống làm kẹo dừa, nghe đờn ca tài tử, thưởng thức mật ong hoa dừa, vào vườn dừa được trồng hơn 3 thập niên để uống nước dừa, vừa trốn được cái nóng như chảo lửa của mùa khô nơi vùng đất phương Nam.
Nhấm nháp từng ngụm nước dừa tươi mát, anh Phong kể, miền quê bình yên rợp bóng dừa xanh đang phải đối mặt với nhiều thách thức do biến đổi khí hậu gây ra như nước biển dâng, xâm nhập mặn, gây ảnh hưởng đến sinh kế của người dân và hoạt động kinh doanh du lịch. Điển hình là xâm nhập mặn làm giảm sản lượng trái cây, một trong những điểm thu hút của du lịch Bến Tre, gây ảnh hưởng đến các tour vườn trái cây.
Và rồi từ ý tưởng của mình, anh Phong thí điểm tổ chức tour du lịch Net zero với mong muốn đóng góp tích cực vào một số mục tiêu phát triển bền vững của quê hương, bằng những hoạt động ý nghĩa như: tổ chức hoạt động đạp xe đạp và tham gia các hoạt động ngoài trời giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần cho du khách; hỗ trợ làng nghề và mua sắm sản phẩm địa phương góp phần vào việc tạo việc làm và thúc đẩy kinh tế cộng đồng; khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông thấp carbon và hỗ trợ các hoạt động du lịch sinh thái giúp bảo vệ môi trường sống xung quanh; ưu tiên sử dụng sản phẩm và thực phẩm địa phương, cũng như tái sử dụng chai thủy tinh thay chai nhựa giúp giảm rác thải nhựa và khuyến khích hành vi tiêu dùng bền vững; đồng thời trồng cây bần và bảo vệ rừng dừa nước nhằm góp phần vào việc bảo tồn đa dạng sinh học và hệ sinh thái tự nhiên.
Theo anh Phong, tour du lịch này không chỉ là hành động hướng tới giảm thiểu dấu chân carbon mà còn là minh chứng cho việc kết hợp hài hòa giữa bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững. Bên cạnh việc giảm thiểu tác động đến môi trường, những hoạt động tạo ra lợi ích kinh tế - xã hội cho người dân địa phương cũng được “Net zero tours” đặc biệt chú trọng. “Có nhà dùng vườn dừa để làm du lịch, có nhà làm bánh, kẹo dừa để làm điểm đến, có nhà dùng các loại trái cây vườn nhà để bán cho du khách… Ở đây, cộng đồng địa phương sẽ cùng tham gia làm du lịch. Du khách đi du lịch một phần để trải nghiệm, hưởng thụ và ý nghĩa hơn thế là sự quan tâm, chia sẻ với địa phương nơi họ đến”, anh Phong nói.
Trò chuyện với chúng tôi về mô hình du lịch Net zero trên địa bàn, ông Nguyễn Văn Thương - Phó Chủ tịch UBND thành phố Bến Tre cho biết, ngày 18/9/2023, UBND tỉnh Bến Tre có Quyết định số 2082/QĐ-UBND về ban hành Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, trong đó mục tiêu tổng quát là giảm khí thải nhà kính trên cơ sở phát triển các cụm ngành kinh tế quan trọng theo hướng xanh.
Theo ông Nguyễn Văn Thương, với vị thế là trung tâm kinh tế - văn hóa - xã hội của tỉnh, thành phố Bến Tre đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện quyết định ấy. Cùng với các ngành khác, du lịch cũng đang từng bước phát triển theo hướng xanh để góp phần bảo vệ môi trường. Trong đó, tiên phong là Công ty Truyền thông và Du lịch C2T đã nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo mô hình du lịch mới, đó là du lịch Net zero. Đây được xem là mô hình du lịch hướng đến mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính trong suốt quá trình hoạt động, bao gồm di chuyển, ăn uống, tham quan, trải nghiệm, mua sắm,…
Đặc biệt, tour du lịch Net zero tính toán được lượng phát thải từ đầu hành trình đến cuối hành trình thông qua một ứng dụng trên điện thoại, đồng thời mỗi trải nghiệm được lồng ghép chương trình game để giáo dục du khách về bảo vệ môi trường cũng như tìm hiểu thêm về văn hóa địa phương; bù đắp lượng khí thải carbon đã tạo ra trong suốt chuyến đi bằng cách mua sắm sản phẩm địa phương, trồng cây,... Và trong đó, du khách sẽ được tham gia các hoạt động bù đắp lượng khí thải carbon đã tạo ra trong suốt chuyến đi, góp phần bảo vệ môi trường.
“Nhận thấy tour du lịch Net zero là một sản phẩm du lịch mới đầy tiềm năng, thành phố Bến Tre cam kết đồng hàng cùng doanh nghiệp để tạo hướng đi mới cho du lịch địa phương. Cụ thể như, thành phố có nhiều tiềm năng phát triển du lịch sinh thái với hệ sinh thái đa dạng, phong phú; từ đó sẽ phát triển mô hình du lịch sinh thái kết hợp với bảo vệ môi trường, từng bước nâng tầm giá trị du lịch của địa phương. Đồng thời xây dựng các khu đô thị sinh thái, ứng dụng các công nghệ thông minh trong quản lý đô thị, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân”, ông Nguyễn Văn Thương chia sẻ.
Như vậy, khi được tiếp xúc, trao đổi với những con người trong cuộc, chúng tôi cảm nhận được rằng, hoạt động kinh doanh và sản phẩm “Net zero tours” của doanh nghiệp C2T tại Bến Tre tới đây có thể là giải pháp hiệu quả để thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Bằng cách áp dụng mô hình du lịch ít carbon, như sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường và thúc đẩy hành vi tiêu dùng bền vững trong du lịch, C2T không chỉ giảm thiểu tác động đến môi trường mà còn tạo ra trải nghiệm du lịch mới mẻ, hấp dẫn cho du khách.
Hơn thế nữa, qua việc tích cực tham gia vào các hoạt động giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu, C2T còn nâng cao giá trị thương hiệu và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường du lịch bền vững. Hy vọng trong tương lai gần, mô hình du lịch mới ở xứ Dừa sẽ phát triển mạnh mẽ, góp phần đưa thành phố Bến Tre nói riêng và xứ Dừa nói chung trở thành điểm đến du lịch xanh - sạch - đẹp, thu hút ngày càng đông du khách trong và ngoài nước”.