TP. Huế: Nỗ lực giảm thiểu rác thải nhựa
(TN&MT) - Cố đô Huế đang triển khai thực hiện nhiều giải pháp giảm thiểu rác thải nhựa, qua đó nâng cao trách nhiệm của mỗi người dân trong bảo vệ môi trường, tăng tỷ lệ tái chế, tiết kiệm tài nguyên, góp phần làm cho Huế xanh, sạch, sáng hơn và hướng đến một đô thị giảm nhựa trong tương lai gần.
Nhiều kết quả tích cực
TP. Huế là đô thị có dân số đông của tỉnh Thừa Thiên – Huế, lượng rác thải đang gia tăng mỗi ngày nhất là sau khi mở rộng địa giới hành chính, gây sức ép về môi trường và mỹ quan đô thị nên vấn đề phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) đang là yêu cầu cấp bách được TP. Huế chú trọng và đẩy mạnh triển khai. Trong đó, Dự án “Huế - Đô thị Giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam” (nằm trong dự án Giảm rác thải nhựa đại dương phối hợp với Cục Biển và hải đảo Việt Nam thực hiện) do Tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF- Việt Nam) xây dựng, tài trợ và thực hiện là một điển hình.
Qua gần 1 năm triển khai chương trình phân loại CTRSH tại nguồn trong khuôn khổ dự án, tại TP. Huế đến nay đã có 468 thùng lưu chứa 240 lít bố trí tại 156 điểm công cộng trên địa bàn 23 phường; 156 thùng 120 lít đặt tại các đơn vị trường học, các cơ quan, tổ chức nhằm tạo điều kiện để thực hiện phân loại CTRSH tại nguồn. Theo đó, CTRSH được các hộ gia đình phân loại thành 3 nhóm chính, bao gồm: nhóm chất thải nguy hại; nhóm chất thải tái chế, tái sử dụng (rác thủy tinh và các loại rác tái chế còn lại) và nhóm chất thải còn lại. Đối với nhóm chất thải nguy hại và nhóm chất thải tái chế, tái sử dụng, các hộ gia đình mang đến các điểm lưu chứa CTRSH được phân loại ở 156 vị trí lắp đặt trên địa bàn và bỏ vào các thùng theo quy định. Trong đó, thùng màu cam chứa chất thải nguy hại, thùng màu xám chứa rác thủy tinh và thùng màu trắng chứa rác tái chế, tái sử dụng.
UBND TP. Huế đã chỉ đạo Phòng TN&MT in ấn, cung cấp 70.000 tờ rơi tuyên truyền phân loại rác tại nguồn để UBND các phường, xã cấp phát cho các hộ gia đình. Tổ chức WWF-Việt Nam cũng đã hỗ trợ xây dựng, cấp phát cho lực lượng tuyên truyền viên cấp phường tài liệu, video hướng dẫn, 1.500 quyển sổ tay hướng dẫn tuyên truyền về phân loại CTRSH tại nguồn.
Tại nhiều xã ven biển của TP. Huế, dự án tuyên truyền cho các ngư dân và tặng các túi lưới chứa rác nhựa để ngư dân lắp đặt vào tàu khai thác và mang về bờ. Ngoài ra, dự án hỗ trợ lắp đặt 53 mô hình ngôi nhà xanh tại nhiều phường, xã để vận động người dân tăng cường thu gom rác tái chế. Các mô hình thể hiện tính hiệu quả cao, thu gom được số lượng lớn rác tái chế, trong đó phần lớn được dùng để gây quỹ hỗ trợ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn.
Dự án đã triển khai nhiều hoạt động truyền thông đến học sinh tại 33 trường học với nhiều hoạt động đa dạng như rung chuông vàng, cuộc thi vẽ tranh về phân loại rác tại nguồn và giảm nhựa, hội trại với chủ đề bảo vệ môi trường, tổ chức thu gom rác thải ven biển... Ngoài ra, dự án đã tiến hành lồng ghép các tiết dạy học về môi trường, giảm nhựa, phân loại rác vào các môn học chính khóa; xây dựng tài liệu đưa ra các chủ đề có thể tích hợp vào bài giảng nhằm thúc đẩy ý thức bảo vệ môi trường của các em nhỏ.
Một Trung tâm Thông tin Môi trường được thành lập tại 46 Trần Phú, TP. Huế vào tháng 5/2022. Trung tâm gồm 3 khu vực chính gồm khu trung tâm, khu trưng bày và khu trò chơi trải nghiệm với nhiều hình ảnh, tư liệu, video về phân loại rác tại nguồn, các sáng kiến tái chế rác thải nhựa... Trung tâm đã tổ chức nhiều hoạt động như Ngày hội Tái chế, sự kiện hưởng ứng Ngày môi trường Thế giới, cuộc thi “Anh hùng giảm nhựa” và tôn vinh người thu gom rác,... thu hút hàng ngàn người đến tham quan.
Dự án cũng hợp tác với Trung tâm Giám sát, Điều hành đô thị thông minh Thừa Thiên – Huế (Hue IOC) thí điểm kết nối đồng bộ 17 camera ở các phường, xã với hệ thống điều hành đô thị thông minh của Trung tâm nhằm phát hiện các trường hợp vi phạm về môi trường và xả rác không đúng nơi quy định trên địa bàn TP. Huế.
Một cửa hàng sinh thái với mô hình “Trạm tái nạp đầy - Refill Station” được xây dựng và đưa vào hoạt động lần đầu tiên ở TP. Huế. Đó là cửa hàng nông dân (32 Phùng Hưng) và cửa hàng Liên Minh xanh (73 Thạch Hãn). Cửa hàng khuyến khích người tiêu dùng chỉ cần mang theo chai lọ, giỏ đựng có sẵn của mình đến cửa hàng để lấy đủ số lượng sản phẩm cần dùng và thanh toán. Phương pháp này vừa giúp giảm chi phí đóng gói bao vì, vừa giảm lượng rác thải trong hoạt động tiêu dùng cá nhân.
Hướng đến đô thị giảm nhựa
Theo Phó Chủ tịch UBND TP. Huế - Trần Song, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên – Huế nói chung và TP. Huế nói riêng đã tổ chức, tham gia nhiều hoạt động để bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa, nổi bật là phong trào “Ngày Chủ nhật xanh – nói không với rác thải nhựa”. Dù đã có nhiều nỗ lực, song công tác thu gom rác thải nhựa vẫn còn gặp khó khăn, vướng mắc do nhiều hộ dân chưa nhận thức và quan tâm đến phong trào chống rác thải nhựa nên thành phố vẫn đang đối mặt với thách thức về môi trường, đặc biệt là vấn đề quản lý chất thải rắn. Do đó, Dự án “Huế - Đô thị Giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam” sẽ hỗ trợ thành phố bảo vệ các dòng sông và hệ sinh thái các vùng đất ngập nước và ven biển không bị ô nhiễm bởi rác thải nhựa, thông qua các biện pháp can thiệp với sự tham gia của các bên liên quan bao gồm các khối công tư, các tổ chức xã hội dân sự và cộng đồng địa phương.
“TP. Huế cam kết đến năm 2024 sẽ trở thành đô thị giảm nhựa với 70 % chất thải rắn được phân loại tại nguồn, thu gom và xử lý, đồng thời rác tái chế từ bãi chôn lấp được đẩy mạnh thu hồi, mong muốn đưa Huế trở thành một điểm đến không rác nhựa vào năm 2030”, ông Song chia sẻ.
Đại diện WWF – Việt Nam cho biết, Dự án “Huế - Đô thị Giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam” đang thực hiện rất tốt và đơn vị sẽ cam kết nỗ lực hỗ trợ TP. Huế thực hiện bằng cách khuyến khích và tạo điều kiện tham gia cho các bên liên quan, cung cấp các hướng dẫn triển khai và hỗ trợ nguồn lực, nhằm đạt được mục tiêu không còn rác thải nhựa ngoài môi trường tự nhiên vào năm 2030.
Tại TP. Huế, thông qua Dự án “Huế - Đô thị Giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam”, đã có 43 trường học áp dụng thí điểm mô hình trường học giảm nhựa, 30 doanh nghiệp cam kết tham gia giảm nhựa, hơn 29.500 túi phân loại được phân phát tại các hộ gia đình ở các tổ trọng điểm triển khai phân loại rác tại nguồn trên địa bàn, hơn 183 tấn rác thải nhựa thất thoát ra môi trường được thu gom…