Ông Phan Văn Anh - Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, hiện nay, tỷ lệ lao động nhập cư ở các khu công nghiệp (KCN) trên 50%. Một số địa phương có tỷ lệ lao động nhập cư cao như: TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và lao động ngoại tỉnh chiếm tới 70% tổng số lao động trong các KCN. Vì vậy, vấn đề xây dựng và đáp ứng nhu cầu về nhà ở khu vực này càng trở nên bức xúc.
Kết quả khảo sát của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam năm 2016 cho thấy, trong số 2,7 triệu công nhân lao động đang làm việc tại 344 KCN, khu chế xuất trên cả nước thì có hơn 1,2 triệu công nhân có nhu cầu về nhà ở, hơn 800.000 công nhân có nhu cầu về nhà trẻ và 1,4 triệu công nhân có nhu cầu về siêu thị và các công trình trạm y tế, nhà văn hóa, nhà thi đấu, sân thể thao, nơi vui chơi giải trí.
Tuy nhiên, tại thời điểm khảo sát, nguồn cung về nhà ở, nhà trẻ, siêu thị và các trạm y tế… cho công nhân lao động tại khu vực này hiện mới chỉ đáp ứng từ 5 - 10% nhu cầu thuê, mua và nhu cầu sử dụng dịch vụ, sinh hoạt. Còn lại, phần lớn công nhân lao động đang phải ở trọ tại các nhà dân với điều kiện cơ sở vật chất và văn hóa thể thao còn thấp, ảnh hưởng sức khỏe, tác động đến năng suất lao động.
Ông Nguyễn Trọng Ninh - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản - Bộ Xây dựng chia sẻ, để đảm bảo đời sống cho công nhân lao động an tâm làm việc, các tỉnh - thành đã hoàn thành 100 dự án nhà ở dành cho công nhân, quy mô khoảng 41.000 căn với tổng diện tích trên 2 triệu m2, bố trí cho 330.000 người. Tuy nhiên, còn rất nhiều khó khăn trong việc triển khai các dự án nhà ở xã hội.
“Vấn đề khó khăn lớn nhất là vốn. Sau khi gói tín dụng cho vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng kết thúc nhưng ngân sách Nhà nước chưa bố trí được nguồn vốn để cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại cho vay nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở. Hiện nay, ngân sách Nhà nước mới chỉ bố trí được gần 1.200/9.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội”, ông Nguyễn Trọng Ninh thông tin thêm.
Theo ông Nguyễn Hoàng Minh - Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh TP.HCM, để giải quyết nhà ở cho người lao động phía Nam thì cần có các giải pháp về xây dựng cũng như định hướng chiến lược phát triển nhà ở dài hạn của vùng trọng điểm kinh tế phía Nam. Bên cạnh đó, cũng cần huy động được nguồn vốn lớn và xây dựng quỹ đất đáp ứng cho các dự án phát triển nhà ở xã hội giá rẻ.
Để tháo gỡ bài toán an cư cho người lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã triển khai đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất”. Đây là chủ trương lớn, kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích về nhà ở và giải quyết nhu cầu gửi trẻ cho con công nhân lao động và nhu cầu về siêu thị, nhà thuốc, nhà văn hóa cho công nhân lao động làm việc tại KCN, khu chế xuất.
Theo tính toán ban đầu, mỗi căn hộ có diện tích từ 30 - 45 m2 với giá từ 150 triệu đồng trở lên. Nếu mỗi cặp vợ chồng tiết kiệm 1,8 - 2 triệu/đồng/tháng, trong khoảng 5 - 7 năm sẽ mua được nhà ở với diện tích 30m2. Ðối tượng được mua nhà là đoàn viên công đoàn, người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp; công chức, viên chức cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn có thiết chế.
