Thừa Thiên - Huế: Dự án tưới tiêu chậm, ruộng lúa “khát” nước

Theo tìm hiểu của PV, Dự án hệ thống tưới Thanh Lam - Phú Đa (nằm tại thị trấn Phú Đa, huyện Phú Vang) được UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế phê duyệt Quyết định đầu tư vào tháng 10/2015, do Ban Đầu tư và Xây dựng NN&PTNT Thừa Thiên - Huế làm chủ đầu tư, số tiền 32,67 tỷ đồng.

Công trình có mục tiêu cấp nước tưới chủ động bằng động lực cho 216 ha đất sản xuất nông nghiệp gồm lúa và hoa màu. Các hạng mục trên tuyến đã được khởi công xây dựng vào tháng 7/2016 và dự kiến hoàn thành cuối tháng 12/2016, được UBND tỉnh gia hạn tiến độ đến ngày 31/12/2021. Việc thi công chậm tiến độ dự án khiến cho người dân địa phương thiếu nguồn nước phục vụ sản xuất.

Dự án tưới tiêu Thanh Lam - Phú Đa chậm tiến độ

Vụ Đông Xuân năm nay, gia đình ông Phan Phước trú ở thôn Lương Viện, thị trấn Phú Đa phải bỏ hoang gần 3 sào ruộng trồng lúa, chuyển qua phụ hồ kiếm sống. Nguyên nhân theo ông Phước là do sản xuất không hiệu quả vì việc trồng lúa phải “nhờ trời” nên khi được khi mất.

“Vụ Hè Thu thì thiếu nước, hầu như phải bỏ hoang, còn mùa này thì vẫn có ít mưa nhưng sản xuất lúa cũng chẳng năng suất”, ông Phước nói.

Theo ông Phan Văn Cường, Tổ trưởng Tổ dân phố Lương Viện, người dân nơi đây sống bằng nghề nông, trồng lúa là chủ yếu. Nhưng do không chủ động được nguồn nước tưới, sản xuất chỉ trông chờ vào nguồn nước tự nhiên nên 1 năm chỉ sản xuất được 1 vụ lúa; ngoài ra không thể trồng trọt thêm rau màu hay nuôi thêm con tôm, con cá.

“Sản xuất nông nghiệp của bà con vẫn đang phải nhờ trời. Các năm trước thì hầu như lúa bị mất trắng. Năm nay thuận lợi hơn do từ đợt mưa lũ cuối năm 2020 có được ít nước đọng trên ruộng nên bà con mạnh dạn canh tác được 97% diện tích. Số ruộng bị bỏ hoang còn lại ít, khoảng gần 3 ha trên tổng 70,2 ha” ông Cường thông tin.

Cũng theo ông Cường, trước mắt, chính quyền địa phương đôn đốc người dân nạo vét kênh mương và dùng gàu thủ công để đưa nước vào ruộng phục vụ sản xuất, nhưng do khan hiếm nguồn nước nên việc cung cấp tưới tiêu cho ruộng, đồng rất gian nan. Đến mùa hạn, bà con nơi đây không có nước cho gia súc uống, phải sử dụng nước máy. Mong muốn của bà con là làm sao đẩy nhanh tiến độ kênh dẫn nước gần đó để có nước sản xuất...

Người dân gặp khó khăn trong sản xuất nông nghiệp

Những năm gần đây (điển hình như vụ Đông Xuân 2018 - 2019), do thiếu nước tưới tiêu nên 146 ha diện tích trồng lúa của người dân ở Lương Viện và Viễn Trình đã bị thiệt hại nặng, trong đó 40 ha lúa bị mất trắng hoàn toàn. Nhiều diện tích hoa màu và nuôi trồng thủy sản cũng chịu cảnh “chết khát” nước, ảnh hưởng năng suất. Tiếp đến, vụ Đông Xuân 2019 - 2020, toàn tỉnh Thừa Thiên - Huế có 80 ha diện tích lúa bị chết do thiếu nước và xâm nhập mặn, thì tập trung chủ yếu là ở thị trấn Phú Đa và một số địa phương khác của huyện Phú Vang.

Ông Hồ Xuân Long - Phó Chủ tịch UBND thị trấn Phú Đa cho biết, hiện chủ đầu tư dự án đang tiến hành đền bù cho người dân ở địa phương để thực hiện giai đoạn 3, nên dự án kênh mương dẫn nước tưới Thanh Lam - Phú Đa vẫn chưa được hoàn thành để phục vụ sản xuất. Hơn 150 ha diện tích trồng lúa của người dân ở 2 Tổ dân phố Lương Viện, Viễn Trình vẫn đang bị thiếu nước phục vụ sản xuất và phải trông chờ vào nguồn nước tự nhiên. Trước tình hình này, chính quyền địa phương đã khuyến cáo người trồng lúa ở khu vực này nên chuyển đổi cây trồng trên diện tích thường xuyên bị thiếu nước tưới, thậm chí bỏ hoang ruộng để tránh thiệt hại.

“Địa phương cũng rất mong được sự quan tâm của các cấp, các ngành để công trình sớm được hoàn thành đưa vào sử dụng, qua đó giúp người dân ổn định và phát triển đời sống, đặc biệt, khắc phục tình trạng thiếu nước tưới trong những vụ sản xuất lúa của bà con”, ông Long chia sẻ.

Theo Ban Đầu tư và Xây dựng NNPTNT Thừa Thiên -  Huế, Dự án hệ thống tưới Thanh Lam - Phú Đa gồm có 3 gói thầu xây lắp: Gói thầu số 1 gồm tuyến dẫn đoạn dài 2.111 m, kênh dẫn đoạn 2 dài 1.480 m và trạm bơm; đã được thi công hoàn thành ngày 31/8/2019.

Gói thầu số 2, gồm tuyến kênh chính dài 1.257 m và các công trình trên tuyến cũng đã được hoàn thành vào ngày 24/12/2020. Gói thầu số 3 (gói thầu cuối cùng của dự án) gồm tuyến kênh nhánh N1 dài 2.969 m, kênh nhánh N2 dài 920 m hiện đang triển khai thi công xây dựng, theo kế hoạch sẽ hoàn thành năm 2021. Nguồn vốn bố trí cho công trình năm 2021 được 4,6 tỷ đồng, lũy kế vốn đến nay 28,9 tỷ đồng/32,67 tỷ đồng (thiếu khoảng 3,77 tỷ đồng).

“Đến nay, khối lượng dự án đạt trên 80%, đã chi trả đền bù giải phóng mặt bằng khoảng 95%. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và mưa bão cuối năm trước nên việc giải phóng mặt bằng chậm, kéo dài và không có mặt bằng thi công. Các đơn vị liên quan đang cố gắng giải quyết sớm tình trạng trên để sớm hoàn thành công tác đền bù, bàn giao mặt bằng. Dự kiến hoàn thành Dự án vào khoảng tháng 9/2021”, lãnh đạo Ban đầu tư & Xây dựng NN&PTNT Thừa Thiên -  Huế cho biết.