Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) nhận định, những biến động của yếu tố thời tiết trong giai đoạn giao mùa, cùng với việc giảm lượng phương tiện tham gia giao thông và một số hoạt động sản xuất, dịch vụ do ảnh hưởng của đại dịch Covid – 19 cũng có những tác động đáng kể đến chất lượng không khí.
Tháng 3, chất lượng không khí ở đô thị đã được cải thiện hơn |
Mức độ ô nhiễm đã giảm
Tháng 3 vừa qua là thời gian giao mùa trong năm với những thay đổi rõ rệt của thời tiết. Nhiệt độ trung bình ngày tăng cao hơn những tháng trước đó, vẫn còn xuất hiện những đợt không khí lạnh ở miền Bắc, tuy nhiên kèm theo đó là những ngày mưa ẩm, không còn kiểu thời tiết khô hanh.
“Chính những yếu tố thời tiết này cùng với việc hạn chế, giảm thiểu các hoạt động sản xuất, giao thông… do ảnh hưởng của dịch viêm đường hô hấp cấp Covid – 19 đã khiến cho chất lượng không khí tại thủ đô Hà Nội và một số đô thị trên cả nước có sự thay đổi so với những tháng trước”, Tổng cục Môi trường cho biết.
Cụ thể, mặc dù tình trạng ô nhiễm bụi PM2.5 vẫn tiếp tục diễn ra tại Hà Nội tuy nhiên mức độ ô nhiễm đã giảm hơn so với tháng 1 và 2. Đối với các đô thị khác, chất lượng không khí trong tháng 3 đều duy trì ở mức khá tốt với tất cả các thông số đặc trưng cho môi trường không khí xung quanh đều nằm trong ngưỡng giới hạn cho phép.
Kết quả quan trắc trong tháng 3/2020 cho thấy, hầu hết các đô thị trên cả nước đều có giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 nằm trong ngưỡng giới hạn cho phép của QCVN 05:2013/BTNMT.
Diễn biến trung bình 24 giờ thông số PM2.5 tại một số đô thị tháng 3/2020 |
Hà Nội vẫn có những ngày chất lượng không khí xấu
Riêng tại thủ đô Hà Nội, theo Tổng cục Môi trường, vẫn có những ngày có giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 vượt giới hạn cho phép, tập trung chủ yếu vào tuần thứ 2 của tháng. Đây cũng là khoảng thời gian có thời tiết biến động nhiều nhất, từ ngày 07 – 09/3, duy trì kiểu thời tiết sáng sớm trời âm u, trưa chiều trời nắng, nhiệt độ tăng trong ngày khá cao, riêng ngày 09/3, nhiệt độ lên tới 320C. Từ ngày 10/3, do ảnh hưởng của không khí lạnh, trời chuyển nhiều mây, thời gian có sương mù buổi sáng kéo dài, riêng ngày 16/3, tình trạng sương mù kéo dài trong ngày, đây cũng là ngày có giá trị trung bình 24h của PM2.5 cao nhất tháng 3, vượt gấp 2 lần giới hạn cho phép của QCVN.
Đánh giá chất lượng không khí theo chỉ số AQI cho thấy, tại Hà Nội, có 13/31 ngày chất lượng không khí ở mức kém (AQI từ 101 - 150), tập trung khoảng thời gian từ 06/3 đến 17/3.
Theo dõi diễn biến chất lượng không khí tại các khu vực nội thành của thủ đô Hà Nội, kết quả quan trắc cho thấy, vẫn có khá nhiều khu vực có giá trị trung bình 24h thông số PM2.5 vượt giới hạn cho phép của QCVN, tập trung chủ yếu trong thời gian từ 06/3 đến 17/3. Tuy nhiên, mức độ ô nhiễm có giảm hơn so với tháng 1 và tháng 2.
Trong khoảng thời gian từ Tết Nguyên đán cho tới nay, do dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid – 19 có diễn biến phức tạp, tất cả các trường đại học, trung học phổ thông… trên địa bàn thành phố đều nghỉ, lượng phương tiện tham gia giao thông đường bộ cũng giảm hơn trước nên có thể những tác động ô nhiễm do hoạt động giao thông cũng có giảm hơn. Khoảng thời gian từ sau ngày 20/3 đến cuối tháng 3, giá trị thông số PM2.5 trung bình 24 giờ tại các trạm tiếp tục có xu hướng giảm.
Diễn biến giá trị TB 24 giờ thông số PM2.5 tại Hà Nội trong tháng 3/2020 |
Kết quả tính toán chỉ số AQI ngày tại các trạm của Hà Nội trong tháng 3 cho thấy, vẫn có 02/31 ngày (ngày 09/3 và 16/3) chất lượng không khí ở mức xấu ở đa số các trạm (AQI từ 151 – 200), 09/31 ngày chất lượng không khí ở mức kém (AQI từ 100 – 150). Khoảng thời gian cuối tháng 3 (từ ngày 24 – 31/3), chất lượng không khí chủ yếu nằm ở mức trung bình và tiếp tục có xu hướng được cải thiện hơn.
Theo dõi diễn biến trong ngày đối với những ngày ô nhiễm không khí ở mức khá cao (ngày 15 và 16/3), kết quả quan trắc cho thấy, thời điểm có giá trị thông số PM2.5 cao nhất trong ngày tập trung vào thời gian ban đêm và sáng sớm, đây cũng là thời điểm sương mù nặng nhất trong ngày, các hạt bụi không thể khuếch tán trong không khí.
Từ phân tích trên, Tổng cục Môi trường khái quát, trong 3 tháng năm 2020, mặc dù, tình trạng ô nhiễm không khí vẫn diễn ra khá phổ biến tại khu vực nội thành thủ đô Hà Nội, tuy nhiên, mức độ ô nhiễm có giảm hơn so với 2 tháng trước đó. Tại các đô thị khác, chất lượng không khí đều duy trì ở mức tốt và trung bình.
Tổng cục Môi trường lưu ý, trong thời gian tiếp theo, cần tiếp tục theo dõi diễn biến chất lượng không khí, đặc biệt khoảng thời gian bắt đầu từ ngày 28/3 (sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 15/CT-TTg, trong đó yêu cầu tạm dừng hoạt động của các cơ sở kinh doanh dịch vụ, hạn chế các phương tiện vận chuyển hành khác liên tỉnh từ Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, giảm tần suất hoạt động các phương tiện giao thông công cộng…) và từ ngày 1/4 (sau khi Thủ tướng tiếp tục ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg về cách ly xã hội, hạn chế tối đa các hoạt động sản xuất, dịch vụ, tạm dừng các hoạt động giao thông công cộng như xe buýt, taxi, dịch vụ xe chở khách…). Qua đó, có thể sẽ có những đánh giá cụ thể hơn về ảnh hưởng của các hoạt động sản xuất, giao thông tới chất lượng không khí của các khu vực đô thị./.