Quảng Ngãi: Khuất tất trong thu hồi đất để mở rộng Bến xe liên tỉnh

Căn nhà cấp 4 ông Nguyễn Minh dựng tạm cho vợ chồng cô con gái đầu nằm trên phần đất còn lại (sau khi thu hồi làm Bến xe và đường Mai Đình Dõng) tại tổ 11, phường Nghĩa Chánh, TP. Quảng Ngãi

Để xác minh thực hư, chúng tôi tìm đến khu vực đất của nhà ông Nguyễn Minh. Thấy có phóng viên đến, ông Minh cùng 4 người con và đông đảo bà con hàng xóm kéo đến, mọi người ai nấy đều bất bình về sự việc của gia đình ông Minh.

Qua tìm hiểu, ông Minh được ông bà để lại một mảnh đất với diện tính 820m2, thuộc thửa đất số 1018, tờ bản đồ số 02, nguồn gốc đất do ông bà tự tạo lập trước năm 1945, loại đất T (thổ cư) và gia đình ông sử dụng liên tục từ trước đến nay, không có ai tranh chấp.

Bụi tre sau nhà ông Minh đã tồn tại từ bao đời là chứng cứ minh chứng ông Minh đang sử dụng mảnh đất này từ rất lâu

Vào ngày 20/4/1990, thực hiện chủ trương làm Bến xe khách của tỉnh và mặc dù không có quyết định thu hồi đất nhưng khi lãnh đạo xã lúc bấy giờ đến trao đổi ý kiến, ông Minh đồng ý thực hiện theo thỏa thuận của UBND xã Nghĩa Chánh (nay là UBND Phường Nghĩa Chánh), giao một phần diện tích đất để thực hiện dự án bến xe và nhận hỗ trợ đền bù cây cối trên đất với tổng giá trị là 39 ngàn đồng (không đền bù giá trị đất).

Đến ngày 11/12/1993, dự án Bến xe được khởi động lại, vẫn như hướng giải quyết cũ, thay cho quyết định thu hồi đất của cơ quan có thẩm quyền thì Chủ tịch UBND xã Nghĩa Chánh đến đàm phán, thỏa thuận trực tiếp với ông Minh (đổi đất lấy đất). Lần này, gia đình ông Minh cũng chỉ được đền bù tài sản gắn liền trên đất gồm 109m2 nhà đất, cây cối, với tổng tiền đền bù là 7,4 triệu đồng; đồng thời Ban quản lý (BQL) công trình Bến xe hỗ trợ di chuyển, tháo dỡ là 740 ngàn đồng. Qua hai lần thỏa thuận với UBND xã Nghĩa Chánh, ông Minh bị thu hồi cả thảy 420m2 đất, được đền bù tài sản trên đất và UBND xã Nghĩa Chánh hoán đổi cho ông 2 lô đất với diện tích 100m2/1 lô và mẹ ông Minh là bà Nguyễn Thị Đây nhận 1 lô đất 100 m2 vì bà Đây có một căn nhà nhỏ nằm trên thửa 1018 cạnh nhà ông Minh cũng bị giải tỏa.

Ông Minh và hai người con đang trình bày về sự việc của gia đình với các phóng viên

Nhận đất theo tờ trình (về việc xin cấp đất cho 03 hộ giải tỏa mặt bằng phía đông Bến xe mới) số 07/TT-UB, ngày 12/3/1994 của UBND xã Nghĩa Chánh theo sơ đồ phân lô trên giấy, khi địa chính đi bàn giao đất thực tế tại hiện trường thì vị trí đất định cấp cho ông Minh và bà Đây lại nằm trên đất của dân đang sử dụng, nên việc giao nhận đất bất thành. Sau đó, UBND xã Nghĩa Chánh làm Tờ trình số 25/TT-UB ngày 15/6/1994 gởi UBND tỉnh Quảng Ngãi xin thay đổi một số quyết định cấp đất làm nhà ở cho các hộ bị giải tỏa, trong đó đề nghị cấp lại đất cho ông Minh và bà Đây phía đông trạm y tế xã (đường Lê Thánh Tôn) và mãi đến tháng 8/1995, gia đình mới nhận được đất. Điều đáng nói, đất tái định cư cấp cho ông Minh và bà Đây cho đến nay vẫn chưa thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Cùng thời điểm ông Minh nhận đất, UBND tỉnh Quảng Ngãi lại ban hành Quyết định số 1316/QĐ-UB ngày 31/8/1995 về việc thu hồi đất của một số công dân đang sử dựng để mở rộng bến xe liên tỉnh và xây dựng đường giao thông. Điều làm ông Minh nghi ngờ là tại sao bến xe của tỉnh đã hoàn thành vào tháng 12/1993, công trình đường Thành Cổ - Núi Bút cũng đã xong, vì sao lại ra quyết định thu hồi đất để mở rộng bến xe và làm đường giao thông nữa?.

Căn nhà 3 gian của gia đình ông Minh được xây dựng trước năm 1975, đã bị giải tỏa làm Bến xe khách Quảng Ngãi và được đền bù với giá 7,4 triệu đồng

Mặt khác, Quyết định thu hồi đất số 1316/QĐ-UB lại căn cứ vào Quyết định số 857/QĐ-UB ngày 7/7/1995 của UBND tỉnh Quảng Ngãi về phê duyệt Quy hoạch chi tiết khu dân cư đường Bến xe – Chợ Chùa, trong khi dự án này nằm cách xa đất ông Minh ba bốn trăm mét, không liên quan gì đến đất còn lại của ông Minh nằm trên đường Mai Đình Dõng.

Điều bất ngờ là diện tích đất còn lại của ông Minh đã được UBND thị xã Quảng Ngãi (cũ) có quyết định phân lô và bán đất “trên giấy” và cấp sổ đỏ cho các hộ khác. Đến nay, đã hơn 10 năm trôi qua nhưng không nhận được đất thực tế, một số hộ đã kiện UBND TP Quảng Ngãi đòi bồi thường thiệt hại.

Dự án Bến xe khách Quảng Ngãi đã hoàn thành vào tháng 12/1993 và đã xây tường bao làm ranh giới, tại sao TP. Quảng Ngãi còn thu hồi đất của gia đình để mở rộng bến xe nữa?

‘‘Nếu UBND TP Quảng Ngãi thu hồi đất gia đình tôi nhằm phục vụ vào mục đích xây dựng công trình dân sinh hay phân lô bố trí tái định cư cho những hộ bị giải tỏa của các công trình trong khu vực, thì gia đình tôi hoàn toàn ủng hộ. Đằng này, chỉ có cán bộ đến thỏa thuận, hoán đổi đất để làm bến xe, đường giao thông, rồi lại tiếp tục thu hồi luôn phần đất còn lại của gia đình tôi đang sinh sống, phân nhỏ ra bán cho người khác thì quá vô lý. Gia đình tôi trước đây còn mẹ già, em gái và 4 người con của tôi đã có gia đình, cùng sống chung trên mảnh đất này. TP thu hồi toàn bộ mà chỉ bố trí lại cho mẹ tôi 1 lô và gia đình tôi 2 lô thì làm sao đủ diện tích để sinh hoạt’’?- ông Minh bức xúc.

Đồng thời, tại Quyết định số1316/QĐ-UB của UBND tỉnh đã tách thửa đất số 1018 của gia đình ông Minh ra làm 2 thửa là 1357 và 1358 và diện tích đất từ 820m2 sau khi tách thửa tăng lên thành 1.024m2. Theo ông Minh, thực tế từ trước đến giờ, gia đình ông sử dụng đất ổn định và cũng chưa lần nào làm thủ tục để tách thửa, cũng không có cán bộ địa chính nào đến thực hiện đo đạc, vậy không hiểu sao chính quyền lúc đó lại tự ý tách thửa đất của gia đình ông và diện tích lại tăng so với đất thực tế của gia đình là 204m2 đất. Nhìn vào lược đồ trích sao lục bản đồ địa chính ngày 11/5/2016, giữa thửa số1018, tờ bản đồ số 2 với hai thửa mới tách là 1357 và thửa 1358 tờ bản đồ số 3, có hình dạng khác hoàn toàn.

Chia tay chúng tôi, ông Minh phân trần, đến nay đã hơn 20 năm rồi, ông thật sự mệt mỏi vì sống trên đất hợp pháp của mình mà bị cho là đất lấn chiếm. Chỉ mong UBND TP. Quảng Ngãi sớm có hướng giải quyết thỏa đáng về phần đất còn lại để cho gia đình yên tâm sống trên mảnh đất thổ cư mà mình đã gắn bó bao đời, từ khi ông bà để lại.

Bài & ảnh: Võ Hà