Những con số kỷ lục
Những ngày gần đây, tại một số địa phương như Lạng Sơn, Nghệ An, Cao Bằng, Lào Cai, Quảng Bình, Bắc Kạn..., các lực lượng chức năng đã liên tục phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển, buôn bán pháo trái phép. Lượng pháo lậu, vận chuyển trái phép được lực lượng chức năng bắt giữ đến thời điểm hiện tại lên đến hàng tấn đang khiến cho công tác xử lý của lực lượng chức năng “nóng” lên từng ngày.
Chỉ trong thời gian ngắn (4 ngày đầu tháng 9), lực lượng Biên phòng, Công an Lạng Sơn đã phát hiện và bắt giữ một số đối tượng vận chuyển, buôn bán pháo ở khu vực biên giới với số lượng lên tới trên 1,7 tấn.
Điển hình, rạng sáng 5/9, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Lạng Sơn phát hiện nhóm buôn lậu pháo nổ điều khiển 2 ô tô chạy từ hướng Đồng Đăng sang Thái Nguyên. Khi Công an tổ chức chặn bắt, nhóm này vứt xe bỏ chạy. Sau khi truy đuổi, lực lượng Công an đã bắt được Nguyễn Văn Dương, 29 tuổi, quê Bắc Giang. Nam thanh niên này là người điều khiển xe bán tải chở gần 600 kg pháo do Trung Quốc sản xuất. Làm việc với Công an, Dương khai anh ta với hai thanh niên cùng quê đến cửa khẩu Tân Thanh mua pháo để đem về bán kiếm lời. Trước khi bị bắt, nhóm này đã 6 lần buôn pháo, thu lời bất chính hàng chục triệu đồng.
Tối 6/9, tại khu vực thôn Bản Mạ, xã Bắc Xa, huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn, Đồn Biên phòng Bắc Xa đã phát hiện, bắt quả tang đối tượng Trần Văn Phi, sinh năm 1990, trú tại xã Phượng Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, vận chuyển trái phép 20 thùng pháo, loại pháo hoa phụt nổ 36 lỗ/giàn; 3 thùng pháo trứng, gồm 1.296 quả với trọng lượng 570 kg. Đối tượng khai nhận, toàn bộ số pháo trên được mua từ Trung Quốc với số tiền hơn 30 triệu đồng để đưa về Việt Nam bán kiếm lời.
Tối 8/9, tại đường mòn trên biên giới, khu vực mốc 1102/1, thuộc thôn Khơ Đa, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn, tổ công tác của Đồn Biên phòng Tân Thanh phát hiện 5 đối tượng vận chuyển 10 kiện hàng bên trong chứa các loại pháo do Trung Quốc sản xuất gồm: Pháo hoa nổ loại 36 quả/dàn, pháo dây, pháo trứng, có tổng trọng lượng là 542,4 kg. Các đối tượng khai nhận đã vượt biên sang Trung Quốc để vận chuyển pháo thuê về Việt Nam, với tiền công mỗi kiện khoảng 1 triệu đồng.
Tối 13/9, lực lượng Biên phòng Cao Bằng phối hợp với lực lượng chức năng huyện Trà Lĩnh tiến hành tuần tra, phát hiện và bắt quả tang đối tượng Dương Văn Xuân, sinh năm 1986, trú tại xóm Cô Mười, xã Cô Mười, huyện Trà Lĩnh, Cao Bằng điều khiển xe mô tô vận chuyển 54 hộp pháo dạng hình khối hộp do Trung Quốc sản xuất, với tổng trọng lượng 77,5 kg.
Mới đây nhất, chiều 19/9, trong lúc tuần tra, kiểm soát giao thông trên quốc lộ 1A, đoạn qua xã Diễn Hồng, huyện Diễn Châu, tổ công tác của Trạm Cảnh sát giao thông Diễn Châu phát hiện và tạm giữ xe tải BKS 34C-17931 do Bùi Ngọc Hướng, sinh năm 1978, trú xã Nhân Quyền, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương điều khiển, vận chuyển 500 kg pháo lậu đi tiêu thụ
Trước đó, ngày 10/9, Công an TP. Vinh cũng đã bắt giữ một đối tượng vận chuyển 150 kg pháo do nước ngoài sản xuất từ Kon Tum ra các tỉnh phía Bắc tiêu thụ.
Chiều 30/8, lực lượng Công an huyện Gio Linh (Quảng Trị) phát hiện xe ô tô tải mang biển kiểm soát 73C- 060.56 vận chuyển 21 bao bên trong chứa nhiều hộp pháo hoa các loại, tổng trọng lượng hơn 540 kg.
Hay mới đây nhất (ngày 20/9), Công an Bắc Kạn vừa phát hiện xe ô tô vận chuyển trái phép 182 hộp pháo, trọng lượng 334,08 kg, có xuất xứ từ Trung Quốc, không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc.
“Nóng” lên từng ngày
Đánh giá từ Ban Chỉ đạo 389 Lạng Sơn, tình hình buôn bán, vận chuyển pháo lậu qua biên giới đang có dấu hiệu “nóng” lên từng ngày, với số lượng lớn. Pháo lậu được các đối tượng cất giấu tinh vi dưới hầm xe ô tô, thậm chí giấu trong các bao tải chứa hàng hóa trên xe khách rồi đưa qua biên giới để về nội địa. Đặc biệt, một số lượng lớn pháo được chuyển lậu qua biên giới chủ yếu do “đội quân” cửu vạn mang vác- họ cõng, vác pháo qua đường mòn, lối mở biên giới, các điểm nóng hai bên cánh gà cửa khẩu.
Còn theo một người trong giới chuyên mua bán hàng hóa tại vùng biên Lạng Sơn thì mua bán, vận chuyển pháo lãi rất cao nên nhiều người bất chấp. Giá của pháo nổ hình lựu đạn mua tại biên giới là 600 đồng/1 quả; pháo hoa nổ loại que dài 5.000 đồng/hộp... Giá bán thì “trên trời”, tùy theo loại pháo và khách hàng, thậm chí còn lời hơn cả buôn ma túy.
Thực tế, tuyến biên giới Lạng Sơn nhiều năm nay luôn là điểm nóng của pháo lậu, nhất là dịp Trung thu, tết Nguyên đán. Đại diện Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết, đơn vị thường xuyên triển khai kế hoạch và hướng dẫn các đơn vị thực hiện công tác đấu tranh phòng chống tội phạm trên tuyến biên giới. Đặc biệt, triển khai lực lượng kiểm soát, giám sát chặt chẽ, phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh chống buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới trong đó có mặt hàng pháo các loại.
Theo Ban Chỉ đạo 389 các tỉnh trọng điểm về buôn lậu trên tuyến biên giới như Lạng Sơn, Lào Cai, Bắc Kạn, Nghệ An…, năm nay, hoạt động buôn bán, vận chuyển pháo nổ tại các địa phương diễn ra sớm hơn năm ngoái và càng về cuối năm, hoạt động này ngày càng có chiều hướng gia tăng. Bên cạnh đó, khối lượng pháo lậu trong mỗi vụ do đối tượng buôn lậu tổ chức “đánh hàng” từ bên kia biên giới tuồn vào Việt Nam càng lớn, bất chấp các quy định của pháp luật. Điểm nóng nhất về buôn bán pháo nổ chính là các tỉnh phía Bắc, giáp với biên giới Việt - Trung. Do ở Trung Quốc không cấm đốt pháo, pháo các loại được bày bán công khai ngoài chợ, trong siêu thị nên không ít dân buôn lập hẳn đường dây buôn bán, vận chuyển mặt hàng cấm này về nước.
Để giải quyết tận gốc vấn đề pháo lậu đến nay vẫn đang còn là một bài toán nan giải, do yếu tố cung và cầu của thị trường. Hơn nữa, một số tỉnh, thành vẫn chưa quyết liệt trong tuyên truyền, vận động nhân dân nói không với mua bán pháo nổ, cũng như xử lý nghiêm đối với các hành vi sử dụng pháo nổ, nhất là dịp Trung thu, tết Nguyên đán. Mặt khác đối với các loại pháo hoa, pháo hoa nổ... vẫn chưa có quy định, chế tài xử lý cụ thể nên rất khó trong công tác ngăn chặn, bắt giữ và xử lý của các lực lượng chức năng.
