Nỗi khổ của thôn không sổ đỏ

(TN&MT) - Đã hơn nửa thế kỷ đến “sinh cơ, lập nghiệp” ở thôn Nam Hải, xã Kênh Giang, thị xã Chí Linh (Hải Dương) nhưng đến nay, gần 200 hộ dân của thôn này vẫn chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Nguyên nhân do đâu mà thôn Nam Hải lại rơi vào tình trạng như vậy, khiến cho người dân “thiệt đơn, thiệt kép”như những phận sống nhờ, ở đậu.

Người dân thôn Nam Hải phản ánh phóng viên về việc cấp sổ đỏ.

Dân thiệt đủ đường

Thôn Nam Hải được ông cha chúng tôi đến “an cư, lập nghiệp” từ trước năm 1954, người dân sống chủ yếu bằng nghề sông nước, hiện thôn có gần 200 hộ dân nhưng đều không có sổ đỏ - ông Đào Văn Hè, Trưởng thôn chia sẻ: Vì không có sổ đỏ, người dân Nam Hải thiệt đơn, thiệt kép. Đơn cử, tháng 9/2009 tỉnh Hải Dương khảo sát để lập Đề án xây dựng chung cư nhằm đưa các hộ dân ở Nam Hải đang lênh đênh sông nước lên bờ ổn định cuộc sống. Nhưng khi đề án được phê duyệt, triển khai thì vướng phải rào cản xã không có đất (bởi xã Kênh Giang nằm trong địa giới địa chính của thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh).

Từ đó đến nay, đề án vẫn nằm trên giấy. Nhưng thiệt thòi lớn nhất của người dân thôn Nam Hải không có sổ đỏ thế chấp, vay vốn ngân hàng để phát triển sản xuất. Do thôn Nam Hải sát với sông Kinh Thầy nên có tiềm năng rất lớn về vận tải thủy, đánh bắt hải sản. Trung bình một tàu, hàng tháng cho thu nhập từ 30-50 triệu đồng. Tuy nhiên, để đóng mới được một con tàu đòi hỏi số vốn lớn, trung bình từ 1,5-2 tỷ đồng, vì không có sổ đỏ thế chấp vay vốn ngân hàng nên các hộ đành “lực bất tòng tâm”. Như gia đình ông Hè là ví dụ khi đóng tàu , gia đình ông phải vay mượn vàng, đến khi trả nợ phải trả gấp ba. Không chỉ vậy mà hiện trong thôn Nam Hải có nhiều căn nhà trị giá bạc tỷ, khi gia đình chuyển đi sinh sống nơi khác không thể bán, dù có rất nhiều người muốn mua nay đành phải khóa cửa bỏ hoang, cũng chỉ vì không có sổ đỏ.

Không có sổ đỏ nên gia đình ông Phùng Văn Hà, mở xưởng đóng tàu từ nhiều năm nay vẫn không thể mở rộng sản xuất bởi thiếu vốn. Xưởng của ông hiện giải quyết việc làm thường xuyên cho 7 lao động. Trung bình 2 - 4 tháng, xưởng của ông hạ thủy một con tàu. Nhiều lúc khách đến đặt tàu song thiếu tiền, đành để mất mối hàng, xưởng chỉ dám nhận đóng tàu nhỏ từ 400 – 500 triệu đồng. Gia đình ông Hà mong mỏi nhanh chóng được cấp sổ đỏ, để yên tâm làm ăn, phát triển sản xuất tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương.

Thiệt thòi không chỉ người dân, mà xã Kênh Giang không quy hoạch được đất xây dựng Trường THCS nên học xong Tiểu học, các em phải đi học nhờ trường của thị xã Đông Triều. Với đoạn đường tới 7km và phải đóng học phí cao gấp 3 lần, so các em học sinh của trường do học trái tuyến.

Do không có sổ đỏ thế chấp vay vốn ngân hàng nên gia đình ông Phùng Văn Hà không có khả năng mở rộng xưởng đóng tàu.

Nguyên nhân do đâu?

Theo ông Vũ Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã Kênh Giang, trước năm 1954, những người dân chài ở xã Thượng Đạt (TP. Hải Dương) đến ở đất Kênh Giang lập nên làng Nam Hải. Từ đó đến nay đã mấy chục năm người Nam Hải lên bờ định cư song chưa có bất cứ hộ nào được cấp sổ đỏ. Nguyên nhân do trước năm 1954, thị xã Đông Triều thuộc tỉnh Hải Dương, sau đó được cắt chuyển cho tỉnh Quảng Ninh. Địa giới về địa chính, thôn Nam Hải nằm trong tỉnh Quảng Ninh, còn quản lý con người lại do tỉnh Hải Dương, nên người dân thành người  ở nhờ. Các cấp lãnh đạo của 2 tỉnh đã có nhiều cuộc làm việc song vẫn chưa tìm được sự thống nhất. Không chỉ người dân thôn Nam Hải không có sổ đỏ như sống phận “ở nhờ” mà UBND xã, trường học, trạm y tế… đều đặt trên đất thị xã Đông Triều. Vừa qua, xã Kênh Giang xây dựng trường tiểu học phải qua rất nhiều thủ tục mới được thị xã Đông Triều chấp thuận cho xây dựng. Trên bản đồ tỉnh Hải Dương, xã Kênh Giang chỉ có mấy chục ha nằm trên bãi bồi thuộc thôn Tân Lập ở giữa sông. Năm 2006, thị xã Đông Triều đã đo đạc để cấp sổ đỏ cho người dân Nam Hải. Tuy nhiên, nguyện vọng của các hộ muốn nhận sổ đỏ do thị xã Chí Linh (Hải Dương) cấp. Đây chính là nguyên nhân việc cấp sổ đỏ thôn Nam Hải đi vào bế tắc, không tìm được cách tháo gỡ. Người dân Nam Hải cho rằng việc cấp sổ đỏ của thị xã Đông Triều (Quảng Ninh), trong khi hộ khẩu lại ở thị xã Chí Linh (Hải Dương) thì chẳng khác nào “người một nơi, của một nẻo”, gây ra khó khăn trong giao dịch, vay vốn…

Người dân thôn Nam Hải sống trên đất Quảng Ninh, nhưng lại là người của tỉnh Hải Dương.

Ông Lương Quang Phương, Trưởng phòng Tài nguyên & Môi trường thị xã Chí Linh, khẳng định: Việc người dân thôn Nam Hải đề nghị chính quyền thị xã cấp sổ đỏ là sai với Luật đất đai. Bởi địa phương nào quản lý về đất đai, địa giới hành chính thì đơn vị đó mới có thẩm quyền cấp sổ đỏ. Hiện nay, thôn Nam Hải đang nằm trong địa giới của xã Nguyễn Huệ, thị xã Đông Triều (Quảng Ninh) nếu như thị xã cấp sổ đỏ cho người dân thì không có giá trị về pháp lý. Cho nên hiện nay, trách nhiệm cấp sổ đỏ cho người dân là do chính quyền thị xã Đông Triều (Quảng Ninh). Vừa qua, chính quyền thị xã Chí Linh đã chỉ đạo, phòng tham mưu cho UBND xã Kênh Giang làm văn bản đề nghị các cấp chính quyền của tỉnh Quảng Ninh nhanh chóng hoàn thiện thủ tục cấp sổ đỏ cho người dân. Phòng đang kết hợp với xã Kênh Giang giải thích cho người dân hiểu, sổ đỏ thị xã Đông Triều cấp sẽ không làm khó cho người dân khi vay vốn, mua, bán, cho, tặng…

Thiết nghĩ, chính quyền tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh cần nhanh chóng có giải pháp để người dân thôn Nam Hải đồng thuận, hiểu rõ nguyên nhân “vướng mắc” dẫn đến việc không có sổ đỏ. Tránh để tình trạng kéo dài như nhiều năm qua, chỉ vì sổ đỏ đã gây phiền toái, thiệt thòi cho chính quyền, người dân.

Bài & ảnh: Phạm Hoàng