Tuy Phước - Bình Định: Siết chặt hoạt động khai thác cát trái phép

(TN&MT) - Từ năm 2011 đến nay, Tổ kiểm tra liên ngành huyện Tuy Phước về khoáng sản phối hợp cùng các đơn vị chức năng đã kiểm tra, phát hiện gần 60 trường hợp khai thác cát trái phép với số tiền xử phạt gần 250 triệu đồng. Hiện tượng khai thác thác cát trái phép vì thế đã “giảm nhiệt” so với các năm trước, nhưng vẫn còn xảy ra. Để xử lý rốt ráo thực trạng này, UBND huyện Tuy Phước chỉ đạo chính quyền cơ sở tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý, kiểm tra nhằm xử lý kiên quyết các trường hợp vi phạm.
 

Còn đó nỗi lo

Chỉ tính riêng quý I.2018, Tổ kiểm tra liên ngành huyện Tuy Phước về khoáng sản đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra tình trạng khai thác cát trái phép trên các tuyến sông, suối ở địa bàn. Qua đó, lực lượng chức năng đã phát hiện, lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính 7 trường hợp, tham mưu cho Chủ tịch UBND huyện ra quyết định xử phạt 3 trường hợp với số tiền 7 triệu đồng, chuyển cho UBND các xã xử lý 3 trường hợp theo thẩm quyền.

Ông Huỳnh Thanh Phương, cán bộ Phòng TN-MT huyện Tuy Phước, đánh giá: Qua công tác kiểm tra có thể nhận thấy hiện tượng khai thác cát trái phép trên địa bàn đã giảm so với các năm trước đây. Song do nhu cầu đầu tư xây dựng các công trình công cộng và công trình dân sinh lớn nên vẫn còn một số hộ lén lút khai thác cát trái phép, nhất là trên sông Hà Thanh và sông Côn chảy qua địa bàn với hình thức thủ công như sử dụng máy bơm hút, sõng; sau đó dùng cộ trâu, cộ bò, xe độ chế để vận chuyển. “Xã Phước Quang, Phước Hòa, Phước Hiệp và Phước Thành là các địa phương còn để diễn ra tình trạng này”, ông Phương xác nhận.
 

Đối với hoạt động khai thác khoáng sản của các đơn vị được cấp phép trên sông Hà Thanh (4 đơn vị) và Sông Côn (2 đơn vị), UBND huyện Tuy Phước đánh giá: Các chủ mỏ nhìn chung tuân thủ khá nghiêm túc quy định, quy trình khai thác được thể hiện trong giấy phép được cấp. Tuy nhiên, vẫn còn một số đơn vị khai thác còn lén lút khai thác ngoài phạm vi được cấp phép, khai thác vượt công suất cho phép hoặc khai thác không đúng theo thiết kế mỏ đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Một vài đơn vị khai thác mỏ chưa chú trọng đến công tác môi sinh, môi trường, tổ chức giám sát môi trường chưa đúng với tuần suất theo quy định.

Phòng TN-MT huyện Tuy Phước, cho rằng có nhiều nguyên dân dẫn tới các tồn tại kể trên. Đó là công tác tuyên truyền, phổ biển pháp luật về khoáng sản ở các xã, thị trấn chưa được thường xuyên; hình thức tuyên truyền chưa đa dạng, phù hợp từng đối tượng, địa bàn dân cư; công tác kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác cát của các doanh nghiệp được cấp phép cũng như kiểm tra xử lý các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản trái phép chưa thường xuyên, chưa kiên quyết. Nhận thức về công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản, nhất là khai thác cát làm vật liệu thông thường của một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa đúng mức dẫn tới chỉ đạo xử lý chưa kịp thời, nhất là 3 xã Phước Quang, Phước Hòa và Phước Hiệp. Việc khai thác cát trái phép chủ yếu do các hộ sống ven sông thực hiện và thường diễn ra vào ban đêm nên việc kiểm tra, truy bắt của lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn. Chế tài xử phạt còn thấp chưa đủ sức răn đe đối tượng vi phạm. Do vậy, số vụ vi phạm được phát hiện, xử lý còn ít so với thực tế.
 

Siết chặt quản lý, tăng cường kiểm tra

Do đó, để tăng cường công tác quản lý Nhà nước về bảo vệ tài nguyên khoáng sản nói chung và khai thác cát trái phép nói riêng; đặc biệt là cát chưa khai thác trên địa bàn huyện, Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước Nguyễn Đình Thuận đã ban hành phương án bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn. Theo đó, Chủ tịch UBND huyện giao trách nhiệm cụ thể cho các phòng chức năng kiên quan cũng như UBND các xã, thị trấn. Trong đó, các giải pháp siết chặt quản lý được tập trung thực hiện trong thời gian tới là tăng cường các hoạt động: tuyên truyền Luật Khoáng sản; quản lý nhà nước về tài nguyên, khoáng sản; hoạt động kiểm tra, xử lý khai thác khoáng sản trái phép. Tăng cường hoạt động của đội Cảnh sát Phòng chống tội phạm về kinh tế - môi trường cũng như truy bắt đối tượng vi phạm.

“Địa phương nào để xảy ra hiện tượng khai thác khoáng sản, trong đó, có khai thác cát trái phép diễn ra trên địa bàn mà không xử lý hoặc để kéo dài thì người đứng đầu UBND các xã, thị trấn đó phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện. Trường hợp có phát hiện có cán bộ công chức bao che, tiếp tay cho hoạt động khai thác khoáng sản trái phép thì phải kiểm điểm, kỷ luật theo quy định của pháp luật. Trưởng thôn khi phát hiện có hiện tượng khai thác, vận chuyển, kinh doanh, mua bán khoáng sản trái phép trên địa bàn có trách nhiệm thông tin kịp thời cho chính quyền cấp xã, thị trấn để có biện pháp xử lý kịp thời”, ông Thuận yêu cầu.
 

Bà Nguyễn Thị Bích Phượng, Trưởng Phòng TN-MT huyện Tuy Phước, cho biết thời gian tới, Tổ kiểm tra liên ngành của huyện về khoáng sản tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm tra, truy quét, xử lý; đặc biệt là sẽ tăng cường việc kiểm tra đột xuất theo ý kiến phản ánh của người dân. Đồng thời, đơn vị sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản và các văn bản hướng dẫn thi hành luật; trong đó, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong công tác bảo vệ tài nguyên khoáng sản; vận động người dân không tiếp tay cho các đối tượng khai thác cát nói riêng và khai thác khoáng sản nói chung.

“Lực lượng Phòng Cảnh sát Môi trường, CA tỉnh Bình Định cần tăng cường công tác kiểm tra, hoặc phối hợp kiểm tra để ngăn chặn, xử lý kịp thời các hoạt động khai thác cát trái phép. Đối với trữ lượng cát bồi sau mưa lũ hằng năm tại các vị trí sông có bờ ruộng hẹp, Sở TN-MT, UBND tỉnh cần xem xét cấp phép cho phù hợp, đảm bảo phục vụ nhu cầu cho người dân trong vùng, thu được ngân sách Nhà nước; qua đó, hạn chế tối đa tình trạng khai thác cát xảy ra trên địa bàn”, bà Phượng kiến nghị.