Dân khổ vì mỏ đá
Theo tìm hiểu, mỏ đá Văn Xá thuộc Công ty TNHH Luks - Trường Sơn đã hoạt động khai thác đá lộ thiên gần 10 năm nay; nhằm phục vụ cho Nhà máy Xi măng Luckvaxi Văn Xá. Việc nổ mìn mỏ đá được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế thống nhất từ tháng 10/2009. Tuy nhiên điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân thôn Giáp Thượng.
Theo quan sát, đa phần nhà ở trong thôn cũng đều nứt nẻ. Nhiều nhà có mái ngói bị sạt, bê tông rạn nứt, nước mưa xối xuống tràn lênh láng mặt nhà.
Vừa gặp PV, ông Đỗ Hòa (55 tuổi, sống gần mỏ đá) than thở, dân ở đây chẳng ngày nào yên ổn, cuộc sống bị đảo lộn do nổ mìn khai thác đá gây nên.
“Nhà tôi cách mỏ đá hơn 100m. Cở tầm 11h trưa là họ nổ mìn khiến nhà tôi bị rung chuyển, đá rớt lia chia, bụi bay mù mịt và mùi khói thuốc súng khét lẹt gây ô nhiễm đến mức không ăn cơm nổi. Những vật dụng trong nhà như cốc chén, sách vở rung lắc, chao đảo; trẻ em phải chui xuống gầm giường lánh nạn... Thật chịu không nỗi chú à”- ông Hòa nói.
Cách mỏ đá khoảng 200m là nhà bà Trần Thị Thương (63 tuổi). Bước vào nhà, PV nhận thấy các bức vách bê tông nứt nham nhở, nước mưa xuyên qua những khe nứt. Nền xi măng nhà chính của bà Thương cũng xuất hiện nhiều vết rạn kéo dài qua các gian phòng. Các bản lề cửa chính và lỗ chốt khoá cũng bị sức ép nổ mìn xé toạc. Mái hiên hiện còn một lỗ thủng to tướng và chỉ được vá tạm thời.
“Có hôm tui đang chuẩn bị nấu cơm thì một cục đá to xuyên thủng mái tôn rơi vào nhà, may nó không rớt trúng người. Nhiều người luôn trong tình trạng ù tai, khó thở, da nổi ngứa vì mìn nổ, bụi đá và khói thuốc nổ tấp vào nhà. Tội nhất là mấy đứa trẻ nhỏ, nghe mìn nổ đinh tai mỗi ngày, nhiều đứa trẻ trong làng giờ bị chứng giật mình, hễ nghe còi hụ báo chuẩn bị nổ mìn là chúng chui tọt xuống gầm giường và ré khóc...”- bà Thương chia sẻ.
Việc nổ mìn còn khiến nguồn nước sinh hoạt ở đây bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Các hồ khai thác đá bị đào rất sâu khiến mạch nước ngầm trong vùng không còn. Hầu hết giếng nước trong xóm đã bị cạn trơ đáy, người dân phải mua nước nơi khác về sử dụng. Hoa màu cũng chết héo do khói thuốc nổ và cạn kiệt nước ngầm.
Địa phương không kiểm soát được?
Được biết, người dân đã nhiều lần người dân tập trung tại khu vực mỏ đá để ngăn công nhân nổ mìn. Tại các cuộc tiếp xúc cử trị họ cũng phản ánh, gửi thư rất nhiều lần với chính quyền và cấp trên. Đại diện của thị xã, phường và công ty cũng đã hứa giải quyết thỏa đáng những kiến nghị thế nhưng vẫn “dậm chân tại chỗ”...
Ông Nguyễn Xuân Chinh- Phó chủ tịch UBND phường Hương Văn cho hay, sự việc tái diễn lâu nay, phía phường đã nhận được nhiều phản ánh của người dân, và đã phối hợp cùng với thị xã Hương Trà về kiểm tra, lập biên bản việc nổ mìn khai thác đá tại mỏ đá Văn Xá của Công ty TNHH Luks - Trường Sơn.
“Việc Công ty TNHH Xi măng Luks - Trường Sơn nổ mìn khai thác đá đã được tỉnh cho phép. Trước đây, họ tiến hành nổ mìn thường xuyên nhưng nay thị xã chỉ đạo và phường giám sát, buộc Công ty Luks làm thủ tục cam kết đảm bảo môi trường, nên việc nổ mìn đã giảm bớt. Tuy nhiên, nhiều lúc họ nổ mìn nhiều hơn quy định và gây ô nhiễm môi trường, địa phương không thể kiểm soát được?...”- ông Chinh thông tin.
Cũng theo UBND phường Hương Văn, địa phương đã làm việc với ban lãnh đạo Công ty Luks - Trường Sơn và quyết định không cho nổ mìn tại các điểm ở gần nhà dân, đảm bảo khoảng cách tối thiểu phải trên 300m tính từ nhà ở gần nhất. Phía công ty cũng đã đền bù cho người dân và hiện tỉnh đã có chủ trương cho di dời toàn bộ những hộ dân cách bãi nổ mìn trong phạm vi 50m, những hộ dân có khoảng cách xa hơn nếu thấy bị ảnh hưởng cũng sẽ cho di dời. Phía Công ty Xi măng Luks, đơn vị quản lý, khai thác mỏ đá nói trên sau khi xây dựng khu tái định cư Ruộng Cà (phường Hương Văn) cũng đã và đang hoàn thành dứt điểm việc di dời các hộ dân ở trong phạm vi hành lang mỏ đá...
Báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường sẽ tiếp tục tìm hiểu và thông tin.
.jpg "Cách hay giúp \"vượt nóng trong người\"")
