Thiết lập nền tảng công khai thông tin môi trường

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường Hoàng Văn Thức cho biết: Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật đã có những quy định cụ thể về việc cung cấp và công khai thông tin môi trường. Theo đó, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND cấp tỉnh và các chủ dự án, cơ sở sản xuất có trách nhiệm cung cấp thông tin về môi trường thông qua hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia hoặc báo cáo theo quy định.

Hiện nay, việc công khai thông tin môi trường bước đầu đã được thực hiện, tại các Sở TN&MT địa phương đã công khai thông tin chất lượng môi trường không khí và nước mặt trên trang thông tin điện tử, tại một số cơ sở sản xuất lớn công khai qua hình thức bảng điện tử đặt tại cơ sở, Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có hướng dẫn kỹ thuật, biểu mẫu hay một nền tảng thống nhất để thực hiện công khai thông tin môi trường một cách minh bạch, hiệu quả và dễ tiếp cận, truy cập.

Theo ông Huỳnh Tiến Dũng – Giám đốc IDH Việt Nam, để đáp ứng quy định của Nghị định 08/2022/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành luật, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường đã tiếp tục phối hợp với IDH để xây dựng nội dung về “Công khai thông tin môi trường” trong Sáng kiến 6 “Công khai thông tin môi trường minh bạch” thuộc Dự án “Giảm thiểu ô nhiễm” với mục tiêu thiết lập và cung cấp các giải pháp, công cụ phục vụ công khai thông tin, dữ liệu quan trắc môi trường nhằm hỗ trợ cho các cơ quan quản lý nhà nước và các doanh nghiệp trong giải quyết các vấn đề ô nhiễm được cộng đồng quan tâm.

Nền tảng giúp tích hợp các số liệu thông tin môi trường của các doanh nghiệp hỗ trợ cơ quan quản lý nhà nước cấp trung ương và địa phương có thể giám sát tổng thể hiện trạng phát thải của các nhà máy, khu công nghiệp. Về phía doanh nghiệp, việc sử dụng trang công khai thông tin môi trường giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, thông tin được công khai trên các trang chính thức của tỉnh. Điều này cũng làm tăng tính cạnh tranh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp không mất chi phí xây dựng các trang công khai riêng. Các trang công khai chính thức được tiêu chuẩn hoá và hỗ trợ doanh nghiệp dễ dàng thuận lợi trong việc cung cấp, phê duyệt các thông tin công khai.

Chia sẻ cụ thể hơn về kế hoạch xây dựng và triển khai Nền tảng công khai thông tin môi trường minh bạch, đại diện Trung tâm quan trắc môi trường miền Bắc cho biết: Trong năm 2023 sẽ tiến hành thiết kế xây dựng hệ thống công khai thông tin môi trường của doanh nghiệp; xây dựng các văn bản, tài liệu hướng dẫn kỹ thuật và triển khai thử nghiệm tại miền Bắc. Sang năm 2024 sẽ tiếp tục triển khai thử nghiệm tại miền Nam và tổ chức truyền thông huy động sự tham gia của khối tư nhân và triển khai mở rộng hệ thống.

Tại hội thảo, các đại biểu đã trao đổi và thảo luận về việc xây dựng, triển khai và phát triển Nền tảng công khai thông tin môi trường minh bạch tại Việt Nam. Đa số các ý kiến thảo luận đều cho rằng việc hướng dẫn kỹ thuật, biểu mẫu hay một nền tảng thống nhất để thực hiện công khai thông tin môi trường một cách minh bạch, dễ tiếp cận và truy cập là rất quan trọng và cần thiết trong công tác kiểm soát ô nhiễm môi trường nói riêng và bảo vệ môi trường nói chung. Đồng thời mong muốn Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ TN&MT tiếp tục phối hợp với IDH và Winrock hỗ trợ, hướng dẫn xây dựng Nền tảng công khai thông tin môi trường minh bạch phù hợp với Việt Nam cũng như các địa phương.