Thiết lập chính sách đồng bộ quản lý hiệu quả tài nguyên nước: Quản trị tài nguyên nước thông minh

Sớm thiết lập hệ thống quản trị tiên tiến

Theo thống kê, Việt Nam có 108 lưu vực sông, trong đó, có 9 hệ thống sông lớn: Hồng - Thái Bình, Bằng Giang, Kỳ Cùng, Mã, Cả, Vu Gia - Thu Bồn, Ba, Đồng Nai và sông Cửu Long. Tổng lượng nước mặt trung bình hằng năm khoảng 830 - 840 tỷ m3, trong đó chỉ có gần 40% tương đương 310 - 320 tỷ m3 nước nội địa, còn lại đến từ nước ngoài.

Có khoảng trên 20 đơn vị chứa nước chính phân bố trên toàn quốc, các tầng chứa nước có trữ lượng lớn chủ yếu gặp ở hai đồng bằng lớn là Bắc Bộ và Nam Bộ. Tổng trữ lượng tiềm năng nước dưới đất được đánh giá khoảng 63 tỷ m3/năm. Nếu nhìn vào số liệu trên, chúng ta khó thể ước tính Việt Nam nằm trong khu vực giàu hay nghèo nước.

Quan trắc tài nguyên nước

Trên thế giới, tổng nguồn cung cấp nước thường xuyên trung bình trên đầu người là 7.400m3. Ở Việt Nam, nếu tính cả lượng nước từ bên ngoài chảy vào, Việt Nam có bình quân trên 9.000m3/người/năm, tuy nhiên, lượng nước này hiện khó kiểm soát và trên thực tế đối với nguồn nước nội địa, chúng ta chỉ có khoảng 4.000m3/người/năm. Con số này cho thấy chúng ta phải sớm nâng cao năng lực để quản trị tốt tổng thể TNN quốc gia. Vì vậy, hệ thốngquản trị TNN tiên tiến cần phải sớm được thiết lập nhằm quản lý vàphát triển bền vữngTNN.

Cần chính sách hỗ trợ

Hiện nay, trên thế giới đã ứng dụng nhiều giải pháp công nghệ nhằm quản trị TNN hiệu quả. Trong đó, có hai giải pháp là về kỹ thuật và quản lý. Thực chất, việc đưa ra quyết định, phương hướng, chiến lược trong quản trị TNN đều được thực hiện trên cơ sở các dữ liệu thu thập được.

Những lợi ích do ứng dụng quản trị nước thông minh mang lại không chỉ cho bản thân doanh nghiệp mà còn cho cả cộng đồng. Nhà nước cần xây dựng và ban hành các chính sách phù hợp, hướng dẫn thực hiện và có cơ chế hỗ trợ, khuyến khích ứng dụng quản trị nước thông minh, như điều tiết trong khung giá nước, khuyến khích hỗ trợ giá khi nâng cao chất lượng dịch vụ...

Dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) nhằm hướng tới quản trị TNN quốc gia trên nền tảng công nghệ số và tích hợp các quy định về quản lý nước trong Luật Tài nguyên nước để quản lý, kiểm soát, điều tiết toàn diện các vẫn đề về nước, bảo đảm an ninh TNN quốc gia.

Cơ chế này sẽ khuyến khích các đơn vị cấp nước chủ động, sáng tạo, ứng dụng các mô hình quản trị thông minh phù hợp trong thời gian tới, các giải pháp cấp thoát nước thông minh, ứng dụng thành quả của Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư, cho phép nâng cao chất lượng dịch vụ cấp thoát nước với chi phí hợp lý và giúp cho doanh nghiệp phát triển bền vững, đồng thời, góp phần đảm bảo an toàn cấp nước, an ninh nguồn nước và phát triển an sinh xã hội.

Ưu tiên đầu tư tìm kiếm, thăm dò, khai thác nguồn nước; đầu tư và xây dựng hệ thống quan trắc, giám sát TNN; hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu TNN, ô nhiễm nguồn nước, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, nước biển dâng và các tác hại khác do nước gây ra; áp dụng kỹ thuật, công nghệ, thiết bị tiên tiến trong khai thác, sử dụng nước; tăng khả năng sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng; tích trữ nước mưa để sử dụng; khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư công nghệ sử dụng nước tuần hoàn, tái sử dụng nước…