Thanh Hóa xử lý nghiêm hoạt động khai thác cát sỏi trái phép

Đặc biệt, tỉnh đã khoanh định khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khai thác khoáng sản. Nhờ đó, công tác quản lý, bảo vệ cát, sỏi lòng sông đã đi vào nền nếp, hạn chế tối đa việc sạt lở bờ sông, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội và an ninh - trật tự trên địa bàn.

Phóng viên Báo TN&MT có cuộc phỏng vấn ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa về vấn đề này.

Ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa

PV: Xin ông cho biết tình hình hoạt động khai thác cát, sỏi trên các dòng sông ở Thanh Hóa diễn ra như thế nào?

Ông Lê Đức Giang:

Thanh Hóa là tỉnh có nhiều sông, suối, trong đó có 2 hệ thống sông lớn là sông Mã và sông Chu. Dọc theo 2 tuyến sông này hình thành một số mỏ cát, sỏi. Căn cứ nhu cầu về cát, sỏi phục vụ các công trình trên địa bàn, những năm qua, Thanh Hóa đã phê duyệt quy hoạch và cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản cát, sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường khoảng 10 triệu m³.

Trên địa bàn tỉnh hiện có 99 vị trí mỏ cát, sỏi; tổng diện tích 490 ha; tổng trữ lượng và tài nguyên dự báo khoảng 12,142 triệu m³ cát và 0,7 triệu m³ sỏi; 4 tuyến sông cần nạo vét có tổng trữ lượng khoảng 0,5 triệu m³. Trữ lượng bụi lắng đến năm 2030 trên các tuyến sông dự kiến đạt khoảng 10,8 triệu m³. 4 khu vực nạo vét tại các cửa sông, cửa biển (cát nhiễm mặn), tổng trữ lượng dự báo khoảng 1,4 triệu m³; Trữ lượng bụi lắng khu vực cửa sông đến 2030 đạt khoảng 0,9 triệu m³. Có 96 vị trí bãi tập kết cát, tổng diện tích khoảng 91,1ha.

Đến nay, tỉnh đã cấp 56 Giấy phép khai thác khoáng sản cát, sỏi lòng sông, với 46 giấy phép còn hiệu lực; 10 Giấy phép khai thác đã hết hạn (trong đó có 7 mỏ đã đóng cửa, 3 mỏ chưa đóng cửa).

Trước đây, việc khai thác cát, sỏi lòng sông xảy ra lộn xộn, cát tặc thường hoạt động vào ban đêm, tàu hút cát không đăng ký, đăng kiểm… dẫn đến công tác xử lý gặp nhiều khó khăn. Qua thanh, kiểm tra cho thấy, một số trường hợp chính quyền địa phương có biểu hiện lơ là trong công tác quản lý. UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo các huyện kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm Trưởng phòng TN&MT, Chủ tịch UBND xã, cán bộ địa chính, Trưởng Công an xã tại một số địa phương như: Thọ Xuân, Thiệu Hóa, Thường Xuân, Yên Định, Vĩnh Lộc, Quan Hóa, thị xã Nghi Sơn, Ngọc Lặc và thành phố Thanh Hóa. Từ năm 2017 đến nay, đã xử lý 386 vụ, tổng số tiền đã phạt là 8,36 tỷ đồng, khởi tố 4 đối tượng.

Thanh Hóa sẽ tiếp tục tăng cường quản lý cát, sỏi lòng sông

PV: Thực hiện Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 14/2/2020 của Chính phủ, UBND tỉnh đã có những giải pháp nào để siết chặt hoạt động khai thác, kinh doanh cát, bảo vệ bờ, bãi lòng sông, thưa ông?

Ông Lê Đức Giang:

Năm 2020, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 95/KH-UBND ngày 17/4/2020 Theo đó, tỉnh giao các Sở, ngành, đơn vị, UBND cấp huyện, cấp xã tổ chức tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân và cộng đồng trong việc quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông trên địa bàn theo quy định của pháp luật; vận động nhân dân không khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép; kinh doanh, vận chuyển cát, sỏi không có nguồn gốc hợp pháp.

Một số huyện như Thiệu Hóa, Vĩnh Lộc, Yên Định... đã chủ động thành lập Tổ công tác liên ngành thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, tập  kết, kinh doanh cát, sỏi trên địa bàn. Các Sở, ngành của tỉnh, UBND cấp huyện, cấp xã đã chủ động thực hiện nhiều đợt kiểm tra đột xuất theo phản ánh của   công dân qua đường dây nóng, đơn, thư hoặc phản ánh của báo chí. Do đó, hiện nay, tình trạng khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi trái phép trên địa bàn tỉnh cơ bản đã được chấn chỉnh.

Cùng với ban hành Kế hoạch số 95, ngày 19/4/2021, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1285/QĐ-UBND phê duyệt Phương án bảo vệ cát, sỏi lòng sông chưa khai thác trên địa bàn tỉnh nhằm thông tin các khu vực mỏ được cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản; Các khu vực khai thác đã kết thúc, đóng cửa mỏ để bảo vệ; Các khu vực cấm, tạm cấm hoạt động khoáng sản. Thông tin về trữ lượng cát, sỏi lòng sông được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 5368/QĐ-UBND ngày 28/12/2018; Trữ lượng cát, sỏi lòng sông được UBND tỉnh phê duyệt tại  Quyết định số 4343/QĐ-UBND ngày 14/10/2020.

PV: Để thực hiện nghiêm Kế hoạch 95 và Quyết định 1285/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh, thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục triển khai những nhiệm vụ nào, thưa ông?

Ông Lê Đức Giang:

Sẽ triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, trong đó đặc biệt chú trọng việc giao trách nhiệm cụ thể đối với các Sở, ban, ngành. Trước hết, với Giám đốc Sở TN&MT: Phổ biến, tuyên truyền Luật Khoáng sản; Tham mưu cho UBND tỉnh trong việc chỉ đạo, đôn đốc Chủ tịch UBND cấp huyện xử lý nghiêm hoạt động khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép; Chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan, chính quyền địa phương thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật trong quá trình khai thác của đơn vị được cấp phép, các đơn vị sau khi được thuê đất để tập kết, kinh doanh cát, sỏi; xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo UBND tỉnh xem xét xử lý đối với các trường hợp vi phạm; rà soát các mỏ hết hạn, yêu cầu làm thủ tục đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường; Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu cho UBND tỉnh đấu giá quyền khai thác, cấp phép hoạt động khoáng sản, cho thuê đất để khai thác mỏ và làm bãi tập kết kinh doanh cát, sỏi;…

Phối hợp với các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông Vận tải, Công Thương, Công an tỉnh, Cục Quản lý thị trường và các đơn vị liên quan làm tốt công tác tham mưu và thực hiện hiệu quả, chặt chẽ công tác quản lý.

Quy định rõ trách nhiệm của Giám đốc Công an tỉnh trong việc chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, Công an các huyện, thị xã, thành phố chủ động nắm tình hình, tổ chức lực lượng chốt chặn tại các điểm phức tạp về khai thác, vận chuyển, tập kết kinh doanh cát, sỏi trái phép và kiểm tra, phối hợp xử lý các trường hợp vi phạm theo đúng quy định, phân cấp; Trường hợp có dấu hiệu tội phạm, cần báo cáo, lập án đấu tranh, khởi tố hình sự…

PV: Trân trọng cảm ơn ông!