Ban Kinh tế Ngân sách – HĐND tỉnh Sơn La vừa tiến hành khảo sát các quyết định của UBND tỉnh về giao đất, cho thuê đất với các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Kết quả, tính tới hết tháng 7/2017, tỉnh Sơn La đã ban hành 755 Quyết định giao đất, cho thuê đất cho 609 tổ chức, đơn vị. Trong đó, 164 quyết định giao đất cho 149 tổ chức với tổng diện tích 1.303,6ha; 591 quyết định cho 460 tổ chức, đơn vị thuê 675 khu đất, với tổng diện tích 16.432,63ha.
Tới nay, có 64 tổ chức, đơn vị với 146 khu đất đã hết thời hạn giao đất, cho thuê đất. Trong đó, 18 đơn vị với 35 khu đất đã được gia hạn thời gian giao đất, cho thuê đất với tổng diện tích 11,3ha. 1 tổ chức với 5 khu đất đã thu hồi theo quy định, tổng diện tích 9.000m2. Hiện còn 45 tổ chức, đơn vị với 106 khu đất có tổng diện tích 55,5ha chưa thu hồi và chưa gia hạn thời gian sử dụng đất.
Về kết quả thu tiền thuê đất, với 567 khu đất tổng số tiền phải thu là hơn 82 tỷ đồng, đã thu được hơn 33 tỷ đồng. Còn 108 khu đất chưa thu được tiền thuê đất do cơ quan thuế không nhận được hồ sơ, phiếu chuyển thông tin để tính thu tiền thuê đất. Bên cạnh đó, đã thực hiện thu tiền thuê đất với 61/106 khu đất đã hết thời hạn sử dụng đất, tổng số tiền trên 15,7 tỷ đồng.
Về hiệu quả sử dụng đất của các tổ chức, doanh nghiệp, qua rà soát của các huyện, thành phố, có 36 khu đất với tổng diện tích 25,8ha sử dụng không đúng mục đích, không hiệu quả, cần xem xét thu hồi đất toàn bộ hoặc một phần diện tích.
Công tác thanh, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất của các tổ chức, doanh nghiệp cũng đã được các sở, ngành, UBND các huyện quan tâm triển khai. Trong giai đoạn 2010-2017, đã thực hiện 37 cuộc thanh tra việc chấp hành pháp luật về lĩnh vực đất đai với 197/460 tổ chức; qua đó, phát hiện 87/197 tổ chức vi phạm. Cụ thể, 17 tổ chức được thuê đất tại 21 khu đất (diện tích đất thuê trên 708 ha), nhưng đến nay dự án không triển khai đầu tư. 16 tổ chức được thuê tại 17 khu đất (diện tích trên 133ha) xong nhà đầu tư thực hiện không hiệu quả.
5 tổ chức được thuê đất với diện tích 1,6ha đã cho thuê lại đất, tài sản trên đất và thu khoản tiền lợi nhuận cố định hàng tháng. 16 tổ chức được thuê 25 khu đất, diện tích đất thuê 32,8ha nhưng sử dụng đất không hiệu quả, sai mục đích được nhà nước cho thuê hoặc cho các tổ chức, cá nhân thuê lại và sử dụng sai với mục đích được thuê.
Trước những vi phạm trên, tỉnh Sơn La đã ban hành quyết định thu hồi 280,8ha đất của 45 dự án; đã thực hiện theo kết luận thanh tra 0,29ha với 3 khu đất, chưa thực hiện dứt điểm kết luận thanh tra là 58,9ha của 21 dự án.
Nhìn chung, thời gian qua, công tác giao đất, cho thuê đất trên địa bàn tỉnh Sơn La bước đầu đã có những kết quả nhất định. Song, do lực lượng thanh tra ngành TN&MT còn mỏng (3/7 biên chế) nên chưa thực hiện được nhiều cuộc thanh tra chuyên ngành, nhiều quyết định giao đất chưa được kiểm tra, thanh tra nên khi thanh tra hầu hết có sai phạm chậm được phát hiện và xử lý kịp thời. Còn tình trạng buông lỏng quản lý sử dụng đất của địa phương, cho rằng cấp nào quyết định cho thuê đất thì cấp đó quản lý.
Việc phối hợp giữa các sở, ban, ngành của tỉnh với UBND huyện trong quá trình tiến hành các thủ tục cho thuê đất; việc kiểm tra, đánh giá hiện trạng, hiệu quả, mục đích sử dụng đất với tổ chức, doanh nghiệp chưa chặt chẽ, nhất là việc quản lý hồ sơ liên quan đến các diện tích đất cho thuê.
Đơn cử, có 132 khu đất thống kê ngoài thông tin, danh mục quản lý của Sở TN&MT cung cấp, nhưng Chi cục thuế các huyện, thành phố đã và đang thu tiền thuê đất. Việc quản lý, đôn đốc các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện các thủ tục thuê đất còn chưa kịp thời, một số đơn vị chưa làm hồ sơ thuê đất như Cty CP Molybden Việt Nam (xã Nà Mường, huyện Mộc Châu, diện tích sử dụng 200.000m2), Cty TNHH Hoàng Phương Mộc Châu (xã Mường Sang, huyện Mộc Châu, diện tích sử dụng 31.170m2). Một số doanh nghiệp đã có quyết định giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng không được bàn giao đất ngoài thực địa như Doanh nghiệp tư nhân xây dựng Tuấn Hương…
Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn toàn tỉnh, Ban Kinh tế - Ngân sách, HĐND tỉnh Sơn La đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo xây dựng, ban hành quy chế phối hợp giữa các cấp, các ngành có liên quan trong việc giao đất, cho thuê đất. Rà soát, xem xét gia hạn hoặc thu hồi đất với 106 khu đất đã hết hạn sử dụng đất.
Sở TN&MT xây dựng kế hoạch thực hiện xử lý dứt điểm các kết luận sau thanh tra, kiểm tra, kiểm toán có liên quan đến việc xử lý thu hồi đất của các tổ chức, cá nhân có liên quan. Thực hiện thanh, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất sau khi giao cho các tổ chức, doanh nghiệp để kịp thời có những điều chỉnh cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Xem xét, đề nghị UBND tỉnh thu hồi giao cho UBND các huyện, thành phố lập quy hoạch quản lý, khai thác phục vụ phát triển kinh tế - xã hội với các khu đất mà tổ chức, doanh nghiệp sử dụng không hiệu quả hoặc vi phạm luật đất đai.
UBND các huyện, thành phố chỉ đạo Chủ tịch UBND cấp xã tham gia phát hiện, ngăn chặn, xử lý hoặc báo cáo kịp thời các hành vi sử dụng đất không đúng mục đích, không hiệu quả của các tổ chức, doanh nghiệp đóng trên địa bàn.