(TN&MT) - Thường đến cuối tháng 7, đầu tháng 8 âm lịch, khi những đồng lúa chiêm bắt đầu vàng ruộm màu nắng thì ở Trằm Trà Lộc (còn gọi là "Bàu Giàng"), làng Trà Lộc, (xã Hải Xuân, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị) UBND huyện Hải Lăng lại tổ chức lễ hội "Phá Trằm" hay còn gọi là ngày hội "Xả Trằm bắt cá".
Năm nay, lễ hội lại diễn ra vào ngày 6/8 (âm lịch) tại "Bàu Giàng". Lễ hội diễn ra ngay trên mặt bàu và tất cả mọi người đều có thể tham gia đánh bắt cá. Lễ hội năm nay thu hút hàng trăm người trong và ngoài tỉnh Quảng Trị cùng tham gia. Theo tục lệ, mỗi khi có ai bắt được cá đều hô lên để tăng thêm hào hứng và cổ vũ tinh thần của mọi người khiến không khí rất náo nhiệt, vui nhộn.
Theo quy định, tất cả dụng cụ đánh bắt cá được sử dụng tại lễ hội như rớ, lưới, nơm, dũi, rổ… phải đảm bảo yếu tố truyền thống và không mang tính chất hủy diệt các loài thủy sinh sống trong bàu. Sau lễ hội, bàu được xả sạch nước, làm vệ sinh góp phần trả lại môi trường nước trong lành, tạo điều kiện cho các loài cá sinh sống phát triển.
Trằm Trà Lộc (Trằm là tiếng địa phương cổ, chỉ nơi tích tụ nước từ các trảng cát chạy về, đọng lại thành trằm) nằm ở vùng tiếp giáp giữa đồi rú cát của các xã Hải Vĩnh, Hải Thiện và Hải Quy của huyện Hải Lăng (tỉnh Quảng Trị). Đây là nơi hội tụ, thẩm thấu của các mạch, luồng, lạch nước ngầm ở các cồn cát trong vùng dẫn về. Trằm là cả một tổng thể hệ sinh thái phong phú đa dạng, với diện tích tổng thể gần 100 ha. Bao quanh trằm là một hệ thống rừng với nhiều loại cây to nhỏ xanh mướt bốn mùa. Đây là khu du lịch sinh thái được người dân và chính quyền bảo vệ nghiêm ngặt, bình thường không một ai được đánh cá hay chặt cây, hái sen…
Các cụ già trong làng Trà Lộc kể rằng, từ xưa có một viên đá quý của nhà trời rơi xuống trần gian tạo thành một cái hồ rất lớn là Trằm Trà Lộc bây giờ. Truyền thuyết còn kể rằng, nơi đây do phong cảnh kỳ thú nên tiên nữ trên trời thường xuống du ngoạn nên còn được gọi là "Bàu Giàng". Trong chiến tranh, do có vị trí chiến lược nên Trằm Trà Lộc được chọn làm căn cứ địa kháng chiến và trạm phẫu thuật tiền phương phía nam Quảng Trị. Chính vì vậy không ít bom đạn đã giội xuống mảnh đất này, đặc biệt là trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Cây lớn nhỏ trong Trằm đan thành vòng tay lớn chở che cho hàng trăm chiến sĩ, bộ đội, gồng mình lên hứng chịu hết mưa bom bão đạn.
Sau đây là một số hình ảnh mà phóng viên Báo Tài nguyên & Môi trường ghi lại được tại lễ hội:
Ngay từ sáng sớm rất đông người dân đã đến tham gia lễ hội
Những dụng cụ như lưới vó, nơm, rổ… được huy động để bắt cá
Cả những trẻ em cũng tham gia "nhiệt tình" trong lễ hội
Trong đó nhiều nhất vẫn là những người đàn ông sử dụng nơm
Niềm vui chung của mọi người khi bắt được cá
Một người phụ nữ với chiếc dũi bắt cá
Các cậu bé rất thích thú mặc dù ngâm nước cả buổi sáng
Lễ hội diễn ra rất sôi động và náo nhiệt
Tin và ảnh: Hải Tân