Quảng Ninh: Sớm làm rõ chủ sở hữu đối với gần 5ha rừng ngập mặn bị chết

Rừng ngập mặn chết đứng

Mấy tháng qua, người dân đi trên tuyến đường bao biển nối hai thành phố Hạ Long và Cẩm Phả dài hơn 18km không khỏi ngạc nhiên và “chua xót” trước những thảm rừng ngập mặn (RNM) chết khô, trơ ra những cành cây xám xịt.

Những vạt rừng này nằm gần khu cầu số 2 trên tuyến đường bao biển đoạn thuộc địa bàn phường Hà Phong, TP.Hạ Long giáp với phường Quang Hanh, TP.Cẩm Phả. Toàn bộ những cây rừng tự nhiên ngập mặn là những cây đước vòi cao trung bình 2m bị khô héo, thân đen, lá rụng trút xuống dòng nước đen ngòm. Thậm chí, hàng trăm m2 RNM còn bị chặt phá tại vị trí thuộc lô 6, khoảnh 7, tiểu khu 179, phường Quang Hanh, TP.Cẩm Phả.

Chia sẻ với PV, anh Nguyễn Văn Tuấn là người thường xuyên đi làm qua khu vực này cho biết, trước đây những cánh RNM khu này luôn xanh tốt, người dân vẫn đi bắt ốc dưới những tán rừng, nhưng mấy tháng nay, những khu rừng bỗng nhiên chết khô, mong chính quyền sớm làm rõ nguyên nhân vụ việc.

Trước sự việc này, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ninh đã lấy mẫu gửi về Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Bắc thuộc Cục Bảo vệ thực vật để giám định vi sinh vật gây bệnh cho cây RNM tại khu vực trên. Theo phiếu kết quả giám định mẫu số 04 ngày 15/3/2022, mẫu gửi có triệu chứng bệnh đốm lá do nấm Phyllosticta sp. gây hại.

Cùng với đó, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Ninh cùng các cơ quan liên quan đã tiến hành kiểm tra xác định ranh giới, diện tích, hiện trạng, nguyên nhân cây RNM bị chết ven tuyến đường bao biển Hạ Long - Cẩm Phả.

Theo kết quả biên bản kiểm tra hiện trường cây RNM bị chết tại khu vực giáp ranh giữa 2 phường Hà Phong (TP.Hạ Long) và phường Quang Hanh (TP.Cẩm Phả) ngày 11/3/2022 cho thấy, tổng diện tích rừng bị chết là 4,8ha.

Trong đó, diện tích RNM bị ảnh hưởng thuộc địa phận phường Hà Phong khoảng 2,7ha, trong đó 1,2 ha nằm phía ngoài đường bao biển, còn lại 1,5ha nằm phía trong đường bao biển, thuộc tiểu khu 104 nằm trong hồ sơ giao khoán quản lý, bảo vệ của ông Đinh Văn Minh, trú tại khu 1, phường Hà Phong. Đây là rừng tự nhiên ngập mặn nằm ngoài quy hoạch 3 loại rừng theo Quyết định 3722 của UBND tỉnh Quảng Ninh ngày 19/9/2018.

Còn diện tích RNM bị chết thuộc địa phận phường Quang Hanh khoảng 2,1ha (nằm phía ngoài đường bao biển) thuộc tiểu khu 179, là rừng tự nhiên ngập mặn thuộc quy hoạch rừng phòng hộ do phường Quang Hanh quản lý.

Cần làm rõ ai là chủ rừng

Tại biên bản kiểm tra hiện trường ngày 11/3/2022 của đoàn liên ngành cho thấy, khu diện tích RNM rộng 2,1ha bị chết tại phường Quang Hanh nằm trong diện tích nuôi trồng thủy sản của bà Đỗ Thị Thanh, ở khu 7, phường Cẩm Thành, TP.Cẩm Phả được TP.Cẩm Phả giao tại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AK 511348, ngày 6/10/2009. Sau đó, bà Đỗ Thị Thanh đã ủy quyền sử dụng diện tích đất nuôi trồng thủy sản cho ông Đoàn Hải Anh, ở khu Diêm Thủy, phường Cẩm Đông, TP.Cẩm Phả bằng hợp đồng ủy quyền.

Trước thông tin phần diện tích RNM rộng 2,1ha nói trên hiện do một cá nhân và UBND phường Quang Hanh quản lý, ông Nguyễn Bá Mạnh, Phó tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư phát triển Tài nguyên, trụ sở tại phường Bãi Cháy, TP.Hạ Long đã phản đối và cho rằng, khu RNM ven tuyến đường bao biển Hạ Long - Cẩm Phả là do doanh nghiệp trồng, quản lý từ lâu.

Cụ thể, ông Nguyễn Bá Mạnh đã cung cấp cho PV giấy chứng nhận đầu tư Dự án phục hồi và phát triển RNM phòng hộ ven biển tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2008 -2010 do UBND tỉnh Quảng Ninh cấp ngày 12/2/2009 cho Công ty TNHH Tài nguyên (năm 2018 chuyển tên thành Công ty CP Đầu tư phát triển Tài nguyên).

Theo đó, Công ty được giao thực hiện dự án gồm rừng, đất ngập mặn ven biển trên địa bàn 73 xã, phường thuộc 10 huyện, thị xã, thành phố nằm trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và được quy hoạch vào RNM ven biển với tổng diện tích dự kiến là 24.240ha, tổng mức đầu tư giai đoạn 2008 -2010 là 18,859 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh và các nguồn khác.

Đồng thời, Công ty được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt các dự án, bản đồ hiện trạng RNM của tỉnh năm 2008. Theo bản đồ, toàn bộ RNM nằm ven tuyến đường bao biển Hạ Long - Cẩm Phả hiện nay đã được UBND tỉnh Quảng Ninh giao cho Công ty TNHH Tài Nguyên trồng, quản lý, bảo vệ từ năm 2008.

“Đến thời điểm hiện tại, về pháp lý, doanh nghiệp vẫn là chủ thể được giao trồng, quản lý, chăm sóc diện tích RNM ở khu vực này. Nếu sau năm 2010, có giao cho tập thể, cá nhân khác thì phải có quyết định thu hồi đối với doanh nghiệp. Hiện nay, chúng tôi đang phối hợp rà soát, đánh giá để sớm có kiến nghị với Chính phủ, Bộ, ngành Trung ương và tỉnh Quảng Ninh để xử lý theo quy định”, ông Nguyễn Bá Mạnh cho biết thêm.

Điều đáng nói là, hiện nay không chỉ gần 5ha RNM bị chết khô như trên đã phản ánh, mà người dân địa phương đang lo lắng bởi những khu rừng lân cận cũng đang đứng trước nguy cơ bị chết dần. Đề nghị sở, ngành của tỉnh Quảng Ninh sớm vào cuộc làm rõ nguyên nhân gây chết đối với gần 5ha RNM cũng như làm rõ ai là chủ sở hữu thực sự những cánh rừng nói trên.